افسردگی در دیابتی ها از بقیه بیشتر است

ارتباط دیابت و افسردگی | مراقبت از دیابت برای بیمار تنش زیادی ایجاد می کند. تنش روانی می تواند فرد را مستعد افسردگی کند چون با ظهور عوارض دیابت فرد احساس درماندگی و ناکامی می کند.

این احساسات می توانند بیمار را در معرض ابتلا به اختلالات تغذیه ای قرار دهند.عوارض هیجانی و تنش روانی نقش مهمی درکنترل قند خون در بیماری دیابت دارد.

منیر فرزاد فر، کارشناس روانشناسی در موسسه دیابت اصفهان دراین باره توضیح می دهد: تنش روانی می تواند مقدار قند خون بیمار را تغییر دهد. این تغییر از دوطریق رخ می دهد: اولا بیماران تحت تنش روانی ،مراقبت خوبی را از خود به عمل نمی آورند آن ها از سلامت تغذیه ای مناسبی برخوردار نبوده و کمتر ورزش می کنند؛ دوما هورمون های تنش روانی می توانند مستقیما باعث تغییردرسطح قند خون  بیمار شوند.

برای مشاهده این تاثیر می توان قبل ازسنجش قند خون خود ،میزان تنش روانی ذهنی را با مقیاس 1 تا 10 برآورد و ثبت کرد و عملا در طی زمان،ارتباط تنش روانی با قند خون را ارزیابی نمود .

خطر ابتلا به افسردگی دربیماران دیابتی دوبرابر بیشتر از سایر افراد است به خصوص هنگامی که بیمار دچار عوارض دیابت مانند مشکلات چشم،کلیه، قطع عضو و غیره شده باشد.افسردگی با تغییر درشیوه زندگی یک بیمار مبتلا به دیابت می تواند بر مدیریت بیماری دیابت توسط بیمار تاثیر منفی بگذارد .

به طور کلی تاثیرات منفی افسردگی دربیماران مبتلا به دیابت عبارتند از :

کاهش عملکرد اجتماعی و کیفیت زندگی بیمار، کاهش فعالیت های حرکتی و احتمالا افزایش چاقی، کاهش پای بندی به رژیم درمانی، افزایش بروز رفتارهای ناسالم مانند مصرف سیگار و الکل،کنترل ضعیف قند خون، افزایش احتمال بروز عوارض دیابت به سبب کنترل نامناسب قند خون.

دیابت چه برسر بیماران می آورد؟

دیابتی ها فرآیند روانشناختی معینی را تجربه می کنند،اولین مرحله شوک است مواجهه اولیه با بیماری غالبا همراه با ناباوری است. درمرحله بعد انکار رخ می دهد فرد وجود بیماری را نمی پذیرد.

مرحله سوم چانه زنی است دراین مرحله بیمار قول می دهد که اگر بیماری وجود نداشته باشد همه کارها را خوب انجام بدهد. خشم از مراحلی است که تجربه آن به منظور پذیرش واقعیت درزندگی ضروری است.

افسردگی ازدیگر مراحل برخورد با بیماری است که به فرد اجازه فرایند ترمیم را می دهد.آخرین مرحله پذیرش است دراین مرحله واقعیت وجود بیماری پذیرفته می شود درک این امر که بیماری مزمن به معنای انتهای زندگی نیست و تنها نیاز به تغییراتی درروش زندگی وجود دارد.

همچنین توجه به این که همیشه داروها و درمان های جدیدی کشف و معرفی می شوند می تواند بیمار را از ناامیدی برهاند .

موارد نیاز به ارجاع بیمار دیابتی برای دریافت خدمات بهداشت و روان

-درمواردی که بیماری دیابت برای اولین بار درکودک یا نوجوان تشخیص داده می شود دراین موارد کودک و والدین نیاز به ارزیابی روانپزشکی دارند.

-وقتی بیماردو حمله یا تعداد بیشتری از حملات کاهش قند خون دیابتی بدون علت مشخص را تجربه می کند.

-بیمارانی که به رغم داشتن آگاهی از خود مراقبت به عمل نمی آورند.

-وقتی اختلال تغذیه ای دربیماران دیده می شود.

– وقتی بیمار خود چنین درخواستی دارد.

فشار و استرس از دوطریق می تواند به روی مقدار قند خون تاثیرگذارد اول این که دربرخی از افراد استرس تاثیر فوری برمیزان قند خون آن ها دارد و این افراد اکثرا ادعا می کنند که درهنگام استرس قند خون آن ها بالا می رود اما عده کمی از آن ها می گویند درهنگام استرس قند خونشان افت می کند.

استرس می تواند دردراز مدت برروی قند خون تاثیر بگذارد و باعث افزایش قند خون شود اکثر افراد مبتلا به دیابت این اثر را تجربه کرده اند. وقتی فردی دچار استرس می شود اغلب حوصله انجام دقیق مراقبت های مرتبط با دیابت را ندارد زیرا انرژی کافی ندارد نهایتا استرس با تاثیر بربیماری سبب بدتر شدن وضعیت می شود و از طرفی عدم کنترل دیابت باعث وخامت فشارهای روانی و استرس می شود که نهایتا به افزایش قند خون می انجامد.

داروهای افسردگی و دیابت چیست؟

درپاسخ به این سوال که آیا داروهای مصرفی جهت درمان افسردگی  برروی قند خون تاثیر گذار است یا خیر باید گفت: احتمالا تاثیری ندارد. افسردگی دربدن این بیماران شایع است بیش از 40 درصد مبتلایان به دیابت دربعضی مواقع از زندگی خود دچار افسردگی می شوند. داروهایی که  برای افسردگی تجویز می شود هیچ گونه اثر بارز و مستقیمی برروی عملکرد داروهای خوراکی کنترل کننده دیابت یا انسولینی که برای کنترل قند خون استفاده می شود ندارد.

پیرامون روش های کاهش تنش روانی نیز می توان گفت:اگر قند خون بالا موجب تنش روانی زیاد می شود فرد می تواند تنش خود را با داشتن رژیم غذایی مناسب، شرکت درفعالیت های بدنی منظم خواب کافی و ورزش های آرام بخش کاهش دهد.استفاده از آرام سازی موثر است.تمرین های تنفسی –افکار بد خود را با افکار خوب جایگزین کنید. عضویت در گروه های حمایتی نیز کمک کننده است.