درمان خون دماغ در دوران بارداری

بارداری تجربه عجیبی است. زیرا در حین این که می توانید از رشد یک موجود در بدن خود لذت ببرید، ممکن است برایتان مشکلاتی نیز ایجاد شود. خونریزی از بینی که عامه مردم آن را به نام خون دماغ می شناسند، یکی از مشکلاتی است که برخی از زنان در آخرین مرحله حاملگی آن را تجربه می کنند. با این حال، برخی از زنان حتی در سه ماهه اول نیز دچار خون دماغ می شوند. در ادامه این مطلب بیشتر در مورد روش های مقابله و درمان خون دماغ در بارداری صحبت می کنیم.

علت خون دماغ شدن در بارداری

خونریزی بینی به این معنی است که به صورت ناگهانی و بدون علت خون از دماغ خارج شود. این اتفاق در دوران بارداری رایج است. زیرا در این دوران سیستم گردش خون گسترش می یابد تا به نوزاد داخل رحم خونرسانی شود. با توجه به این گسترش، حجم خون نیز طبیعتا زیاد می شود.

به گفته متخصصان انجمن بارداری آمریکا، به علت افزایش گردش خون در دوران بارداری، رگ های خونی داخل بینی بیشتر در معرض پارگی قرار دارند و این پارگی باعث خونریزی بینی می شود. سایر دلایل بروز خونریزی بینی در دوران بارداری عبارتند از:

• هوای سرد
• خشکی سوراخ های بینی
• فشار خون بالا

مطالعه ای که در سال ۲۰۰۹ در Obstetrics and Gynecology منتشر شده است نشان می دهد که شیوع خونریزی از بینی در زنان باردار در مقایسه با زنان غیر باردار بسیار بالاتر است. خون دماغ همچنین ممکن است با افزایش خطر خونریزی پس از زایمان همراه باشد.

به طور معمول، خونریزی بینی مادر به هیچ وجه برای نوزاد خطری ندارد. با این حال، اگر خونریزی شدید بینی در هفته های آخر سه ماهه پایانی رخ دهد، میزان هموگلوبین خون مادر ممکن است کاهش یابد و او دچار کم خونی شود. اگر در اواخر دوره حاملگی دچار خونریزی شدید، باید با پزشک خود مشورت کنید.

درمان خون دماغ در بارداری

احتیاط: اگر درد مکرر قفسه سینه یا تنگی نفس همراه با خونریزی بینی داشتید یا خونریزی شدید بوده به طوری که خون وارد دهان شد، باید سریعا خود را به اورژانس برسانید.

همچنین در هنگام برخورد با خونریزی بینی، توصیه می شود که به جای دراز کشیده، سر پا بایستید و با دستما کاغذی خون را جمع کنید. هرگز خون خارج شده از بینی را نبلعید.

فشار دادن بینی

ساده ترین راه برای جلوگیری از بروز خونریزی بینی، فشار دادن آن است. این کار کمک می کند به نقطه ای از سپتوم بینی که خونریزی دارد فشار وارد شود و جریان خون متوقف گردد.

• سر خود را بالاتر از قلب نگه دارید.
• با استفاده از انگشت شست و انگشت اشاره، قسمت نرم بینی خود را به مدت ۱۰ دقیقه فشار دهید. در طول این مدت، از طریق دهان نفس بکشید.
• فشار را به آرامی آزاد کنید و به مدت ۵ دقیقه بنشینید.
• تا زمانی که خونریزی متوقف شود، این کار را  به صورت دوره ای تکرار کنید.

نکته: در طول این مدت دراز نکشید، سر خود را شیب دهید و به پاها نگاه کنید.

کمپرس آب سرد

گذاشتن یک بسته یخ روی بینی نیز در متوقف کردن خونریزی بسیار مفید است. دمای پایین باعث می شود که رگ های خونی سریع تر مسدود شوند و جریان خون متوقف شود. این کار در عرض چند دقیقه باعث توقف شدن خونریزی می شود.

• چند تکه یخ را دورن یک حوله نازک بگذارید.
• روی صندلی بنینید.
• این کمپرس را ۵ الی ۱۰ دقیقه روی بینی قرار دهید.
• در صورت نیاز این کار را تکرار کنید.

نکته: هرگز یخ را مستقیما روی بینی قرار ندهید، زیرا می تواند سوختگی ایجاد کند.

نوشیدن آب و سایر مایعات

به کسانی که زیاد خون دماغ می شوند توصیه می شود آب زیادی مصرف کنند. مخصوصا در طول بارداری. مصرف آب کمک می کند تا بدن و غشاهای مخاطی موجود در سوراخ های بینی مرطوب شوند. این افزایش رطوبت به نوبه خود باعث کاهش احتمال بروز خونریزی می شود که ناشی از خشکی بینی است.

• هر روز حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید.
• به غیر از آب، می توانید از سایر مایعات مانند نوشیدنی های الکترولیتی، آب معدنی، چای گیاهی، آبمیوه های خانگی و شیر نیز استفاده کنید.
• کاهش مصرف نوشیدنی های کافئین دار که باعث کم آبی بدن می شوند نیز بسیار توصیه می شود.

اسپری سالین

اگر به علت خشکی بینی، دچار خونریزی بینی شده اید، سعی کنید از اسپری سالین استفاده کنید تا بینی ها را مرطوب نگه داشته و از ایجاد مشکل خون دماغ جلوگیری کنید. این روش همچنین کمک خواهد کرد که سوراخ های بینی از عوامل محرک پاک شوند.

• ۱ فنجان آب را جوشانده و اجازه دهید خنک شود.
• ½ قاشق چای خوری نمک را به آب اضافه کنید.
• با استفاده از قطره چکان، چند قطره از این محلول را درون سوراخ های بینی بچکانید و همزمان سر خود را به عقب بر گردانید.
• به این ترتیب آب نمک به راحتی به داخل بینی وارد می شود.
• به آرامی به بینی ضربه بزنید.
• این فرایند را برای دیگر سوراخ بینی نیز تکرار کنید.
• این کار را چند بار در روز انجام دهید.

دستگاه بخور

همان طور که گفتیم خشکی بینی می تواند باعث بروز خون دماغ شود. استفاده از دستگاه مرطوب کننده در خانه رطوبت محیط را حفظ می کند و راهی برای درمان خون دماغ در بارداری است. سعی کنید این دستگاه را در محلی قرار دهید که بیشتر وقت خود را در طول روز در آن جا سپری می کنید.

اگر دستگاه بخور ندارید می توانید به روش سنتی و با استفاده از یک قابلمه آب جوش بدن خود را چند بار در طول روز بخور دهید. گذاشتن کتری روی گاز و یا روشن کردن سماور نیز باعث افزایش رطوبت خانه می شود. اگر از دستگاه بخور استفاده می کنید، حتما آن را هر روز تمیز کنید و آب مخزنش را عوض کنید تا از رشد باکتری ها و قارچ ها جلوگیری شود.

مصرف ویتامین سی

افزایش مصرف ویتامین C نیز ممکن است در درمان خون دماغ در بارداری موثر باشد. ویتامین C باعث می شود که مویرگ های شما قوی تر شوند و احتمال بروز خونریزی بینی در دوران بارداری کم شود. این ویتامین همچنین به بدن کمک می کند کلاژن بیشتری تولید کند. کلاژن ماده ای است که برای رگ های خونی بسیار ضروری است. بنابراین از مواد غذایی غنی از این ویتامین، مانند موارد زیر بیشتر استفاده کنید:

• لیمو
• پرتقال
• کلم بروکلی
• گریپ فروت
• کیوی
• فلفل
• سیب زمینی
• توت فرنگی
• کلم بروکسل
• گوجه فرنگی

می توانید هر روز از مکمل ویتامین C نیز استفاده کنید، اما قبل از مصرف مکمل، همیشه بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

وازلین

برای جلوگیری از خونریزی بینی که به علت خشکی سوراخ های بینی ایجاد می شود، ضروری است که داخل سوراخ های بینی مرطوب شود. می توانید برای این کار روی وازلین حساب کنید. این ماده بسیار مرطوب کننده است، و منافذ بینی را تحریک نخواهد کرد.

• مقداری وازلین را با انگشت بردارید و آن را درون سوراخ های بینی بمالید.
• این کار را چند بار در روز، برای حفظ رطوبت بینی، انجام دهید.

نکته: از مصرف بیش از حد وازلین اجتناب کنید. زیرا وارد کردن مقدار زیادی وازلین به سوراخ های بینی باعث می شود که این ماده وارد بینی شود.

سایر نکات مهم در مورد درمان خون دماغ در بارداری

• هنگامی که دچار خونریزی بینی شده اید، هرگز سر خود را بالا نگیرید.
• اگر دچار خونریزی بینی هستید، از انجام فعالیت بدنی شدید اجتناب کنید.
• به بینی ضربه نزنید.
• از نوشیدن قهوه که ممکن است عروق خونی را بیشتر گشاد کند، اجتناب کنید.
• اطمینان حاصل کنید که مسیر عبور هوا در بینی خیلی خشک نیست، مخصوصا در فصل زمستان. برای جلوگیری از خشکی بینی، از مرطوب کننده هایی مانند وازلین استفاده کنید.
• از روغن نارگیل نیز می توانیددر داخل بینی استفاده کنید.
• دود سیگار و آلودگی هوا نیز می تواند باعث خشک شدن سوراخ های بینی شود. سعی کنید تا جای ممکن از این محرک ها دور بمانید.
• از تحریکات محیطی مانند دود، عطر و مواد شیمیایی  که می توانند بینی شما را تحریک کنند، دور بمانید.
• مصرف سبزیجات غنی از آهن نیز برای افزایش هموگلوبین و جلوگیری از کم خونی مفید است.

مجله اینترنتی زندگی سالم

فرشته موسی پور