سیاست خارجی و نقش رئیس جمهور / حواشی مناظره دوم و توجه مخاطبین

سیاست خارجی و نقش رئیس جمهور / حواشی مناظره دوم و توجه مخاطبین

مناظره دوم نامزدهای ریاست‌جمهوری برگزار و به شرکت‌کنندگان آن امکان داده شد درخصوص سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران اظهارنظر کنند. آنچه در این مناظره توجه مخاطبین را به خود جلب کرد و از سخنان نامزدها می‌توان استنباط کرد وحدت‌نظر در ایجاد روابط با کشورهای جهان بود. این رویکرد منوط به عملکردهایی است که زمینه را برای تحقق این تفکر ایجاد کند. سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران یک سیاست بناشده بر پایه‌های مدل انقلابی، اسلامی و کشورهای درحال‌توسعه است و به‌دلیل منحصربه‌فردبودن آن برای سیاست‌مداران دیگر کشورها به‌سادگی قابل تفسیر نبوده و تعیین رویکرد آن برای دستگاه دیپلماسی کشور تحت‌تأثیر عوامل متعدد است. کشورهای جهان در سیاست خارجی خود یک خط‌مشی کلی دارند که تغییر آن بر اساس یک حرکت بسیار کند است. می‌توان گفت سیاست خارجی کشورها متغیر وابسته به متغیرهای دیگر است.

سیاست خارجی و نقش رئیس جمهور / حواشی مناظره دوم و توجه مخاطبین

عوامل تأثیرگذار بر سیاست خارجی کشورها را می‌توان به دو بخش کلی تقسیم‌بندی کرد: عواملی که ثابت هستند؛ چون تاریخ، موقعیت جغرافیایی و فرهنگ سیاسی که تداوم سیاست خارجی را رقم می‌زنند. در کنار این عوامل تأثیرگذار ثابت عوامل تأثیرگذار بر تغییر سیاست نیز وجود دارند. عوامل تأثیرگذار بر تغییر سیاست خارجی کشورها را در یک تقسیم‌بندی کلی بر اساس تعریف روزنا می‌توان به منابع جهانی، منابع ملی، منابع حکومتی، منابع نقش‌گرایانه و منابع فردی تقسیم‌بندی کرد. آنچه در این مناظره‌ها مدنظر است و نامزدهای انتخاباتی می‌توانند درخصوص آن سخن به‌زبان آورند مربوط به برنامه‌هایی است که در منابع فردی طبقه‌بندی می‌شوند. منابع فردی که حاصل توانایی‌های ذاتی و اکتسابی است و عواملی چون دانش در این منبع تأثیرگذار است. امضای تفاهم‌نامه‌ها، قراردادها و… بین‌المللی، امضا و تائید سفیران کشور در کشورهای دیگر، تائید سفیران و نمایندگان سیاسی کشورهای دیگر در کشور… و سفر به کشورهای جهان و ایجاد ارتباط برای توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی با سایر کشورها وظایفی است که طبق قانون برعهده رئیس‌جمهور است. حال با توجه به وظایف و نقش رئیس‌جمهور در سیاست خارجی می‌توان اهمیت توانایی‌ها و جایگاه وی را در سیاست خارجی بهتر تشخیص داد؛ اما باید دانست این منبع به‌تنهایی عامل تعیین‌کننده سیاست خارجی کشور نبوده و کلیه منابع اشاره‌شده در کنار یکدیگر سیاست خارجی کشورها را شکل می‌دهند. ایجاد روابط برای توسعه سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با کشورهای دیگر مستلزم ایجاد زمینه‌های ارتباطی و همکاری است که نهایتاً به بهبود و پیشرفت اقتصاد و… بینجامد.

سیاست خارجی و نقش رئیس جمهور / حواشی مناظره دوم و توجه مخاطبین

با توجه به وحدت‌نظر نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری مبنی بر ارتقای وضعیت اقتصادی با برنامه‌های جذب سرمایه‌های خارجی یا یافتن بازار فروش تولیدات داخلی در بازارهای خارجی و دیگر برنامه‌های اقتصادی، باید سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در مسیر توسعه روابط دیپلماتیک با کشورها در ابعاد مختلف باشد. برجام و عملکرد دولت وقت در زمینه سیاست خارجی به‌عنوان منبع حکومتی که از متغیرهای تاثیرگذار بر سیاست خارجی در تقسیم‌بندی متغیرهای روزنا است، بستری برای توسعه روابط بین‌المللی و برنامه‌های آتی کشور می‌تواند محسوب شود.

سیاست خارجی و نقش رئیس جمهور / حواشی مناظره دوم و توجه مخاطبین

نویسنده : پاتریک ساهاکیان