مادران ورزشکار نوزادان باهوش
مادران ورزشکار علاوه بر بهره مند شدن از مزایای متعدد سلامتی و زایمان آسان، نوزادان باهوش تری هم به دنیا می آورند. راهنمای جدید انجمن زنان و زایمان آمریکا در مورد ورزش در دوران بارداری و پس از زایمان، دوره بارداری را زمانی مهم و حساس برای تغییر و اصلاح شیوه زندگی معرفی و با صراحت به مادران باردار توصیه کرده است که اگر پیش از بارداری فعال بوده اند، در این دوران به فعالیت خود ادامه داده و اگر پیش از آن فعال نبوده اند، برای تأمین سلامت خود و فرزند، برنامه اصولی فعالیت ورزشی متناسب با سطح آمادگی و سلامت جسمی را تحت نظر پزشک و فیزیولوژیست ورزشی آغاز کنند.
تعیین وضعیت تندرستی زنان در سال های آتی زندگی، در گرو اصلاح عادات آنان طی دوران بارداری است. در این راهنما ذکر شده است که هیچ دلیل مبنی بر تأثیر منفی فعالیت ورزشی اصولی در دوران بارداری وجود ندارد و زنان باردار باید پیش از بارداری، طی بارداری و پس از آن فعالیت ورزشی مستمر داشته باشند. علاوه بر این، توصیه های کاربردی مفیدی برای تمرین ورزشی در گروه های خاص شامل زنان مبتلا به دیابت، چاقی و پرفشاری خون و ورزشکاران رقابتی و حرفه ای ارائه شده است.
ورزش در بارداری؛ کاهش خطر ابتلا به دیابت
چاقی و اضافه وزن، مهم ترین چالش جسمانی در دوره بارداری هستند و بهترین راه جلوگیری از مبتلا شدن به اضافه وزن در این دوران، ورزش منظم است. ورزش همچنین سبب می شود که پس از زایمان، بدن زودتر شکل طبیعی و عادی خود را بازیابد، چاقی شکمی سریع تر از بین برود و سینه ها دچار افتادگی نشوند. تحرک بدنی، سبب فعالیت بهتر دستگاه های تنفس، گوارش و گردش خون و رفع مشکل یبوست و تسریع خون رسانی به تمام قسمتهای بدن بهخصوص پاها خواهد شد. علاوه بر این، نقش ورزش در تأمین سلامت روانی، اعتماد به نفس و آرامش فکری مادر در دوران بارداری انکارناپذیر است.
داشتن فعالیت ورزشی کافی در دوران بارداری کاهش خطر دیابت بارداری، افزایش سطح انرژی و سطح آمادگی بدن، تقویت عضلات ناحیه شکم، کاهش خستگی ناشی از حمل جنین، تسهیل و تسریع گردش خون و اکسیژنگیری مادر و جنین را به همراه دارد. فعالیت ورزشی منظم مادر در دوران بارداری، به ویژه فعالیت های هوازی، باعث اکسیژن رسانی بهتر به سلول های جنین به خصوص در سلول های مغزی و کاهش ریسک اختلالات مغزی پیش از تولد و هنگام تولد می شود.
مادران ورزشکار؛ نوزادان باهوش
نتایج یک مطالعه روی نوزادان متولد شده از زنانی که در طول دوره بارداری به طور پیوسته فعالیت ورزشی انجام می دادند، نشان داد نوزادان این زنان از سایر کودکان باهوش تر بودند و آمادگی قلبی عروقی بالاتری داشتند. انجام هر فعالیت ورزشی با شدت متوسط مانند شنا، یوگا، پیاده روی تند، حرکات موزون و ایروبیک کم شدت مفید است. در میان انواع فعالیت ها، پیاده روی تنها ورزشی است که مادران باردار در هر مرحله بارداری، می توانند آن را شروع کنند و تا زمان زایمان از مزایای آن بهره مند شوند. کم تحرکی در هر دوره زندگی به ویژه دوره های خاص زندگی زنان مانند بلوغ، بارداری، شیردهی و یائسگی با پیامدهای منفی زیادی همراه است؛ چنانچه طبق گزارش انجمن پزشکی کانادا، خطر ابتلا به چاقی و
بیماری های قلبی- عروقی به عنوان دومین عامل مرگ و میر زنان در سطح جهان را به طور قابل ملاحظه ای افزایش می دهد.
کم تحرکی عامل سرطان سینه ، روده بزرگ و …
کم تحرکی در زنان در حدود ۲۱ تا ۲۵ درصد عامل سرطان سینه و روده بزرگ، ۲۷ درصد عامل دیابت و حدود ۳۰ درصد عامل بیماری ایسکمیک قلب (عدم خون رسانی به عضله قلب) است. تمام این عوارض ناشی از تغذیه غیر اصولی و سطح پایین تحرک بدنی است. همچنین ریسک بروز پوکی استخوان که به مراتب در زنان بالاتر و در حدود دو برابر مردان است، تحت تأثیر بی تحرکی به شدت بالا می رود.
ورزش در دوران بارداری نباید با هدف کاهش وزن انجام شود؛ زیرا سبب تداخل در روند فیزیولوژیک بارداری و رشد جنین است. به هر حال، هدف اصلی از تمرینهای بدنی در دوران بارداری حفظ حالت و وضع عضلات بدن و زیبایی اندام مادر است تا بتواند از نظر جسمی و روانی برای زایمان طبیعی و بی عارضه آماده شود. شرط اساسی برای ایمن بودن برنامه ورزشی در این دوران، پرهیز از خستگی مفرط و بروز مشکل دی هیدراسیون (کم آبی) بدن است. تنها خط قرمز انجمن زنان و زایمان آمریکا برای تمام زنان باردار، ورزش های پر زد و خورد و تماسی است که به دلیل افزایش خطر آسیب دیدگی منع شده اند.
پیاده روی در دوران بارداری:
پیاده روی یکی از بهترین ورزش ها برای خانم های حامله است که بدون وارد آوردن فشار بیش از حد بر زانو و قوزک پا، وضعیت بدنی آنها را در حالت مناسبی نگه می دارد. این فعالیت برای تمام ۹ ماه حاملگی، سالم و ایمن ارزیابی می شود و در صورتی که شما قبلا به طور منظم ورزش نمی کردید، یکی از آسان ترین راه های آغاز ورزش کردن است.
در صورتی که قبلا هم پیاده روی می کردید، برنامه خود را ادامه دهید. اگر پیش از حاملگی، برای مدتی طولانی فعالیت چندانی نداشته اید، از پیاده روی آرام آغاز کنید و به تدریج میزان آن را به ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پیاده روی تند برسانید. می توانید هر چند دقیقه یکبار، پیاده روی خود را از حالت آرام به سریع و بالعکس تغییر دهید. بهتر است این تمرین را حداقل سه بار در هفته انجام دهید. در صورتی که به طور منظم و مداوم به ورزش نپردازید، خطر بروز آسیب دیدگی در شما افزایش می یابد؛ بعلاوه در صورتی که گهگاهی به ورزش بپردازید، از مزایا و منافع ورزش بهره نخواهید برد. انجام تمرینهای مربوط به ماهیچه های کف لگن خود را در حین پیاده روی فراموش نکنید. هنگامی که عازم پیاده روی هستید، مقداری آب با خود ببرید تا بدن شما مقادیر زیادی آب از دست ندهد، زیرا این ا مر ممکن است موجب بروز برخی انقباضات عضلانی و همچنین افزایش دمای بدن شود، که این دو عارضه ممکن است به حدی برسند که برای شما و کودکتان خطرناک باشند.
سه ماهه اول: برای شما لازم نیست که عادت های پیاده روی معمولی خود را خیلی تغییر دهید، فقط اطمینان حاصل کنید که کفش های شما برای پیاده روی مناسب باشند و حمایت کافی را از پاهای شما به عمل می آورند. اگر هوای بیرون گرم و مرطوب است، از پیاده روی صرف نظر کنید. این وضعیت آب و هوایی، احتمال گرمازدگی شما را افزایش می دهد. هر چند مطالعه ای که خطرات گرم شدن بیش از حد بدن برای بارداری انسان را اثبات کند وجود ندارد، اما برخی مطالعات بر روی حیوانات نشان داده اند که این عامل می تواند منجر به بروز اختلالاتی شود. قبل از آغاز هر گونه برنامه ورزشی در دوران حاملگی، راهنمای مربوط به سلامتی و امنیت را مطالعه و رعایت کنید.
سه ماهه دوم: وضعیت بدنی شما ممکن است در این دوره تغییرات زیادی کرده و از حالت طبیعی خارج شده باشد، پس با توجه به وضعیت راه رفتن خود، از وارد آوردن فشار بیش از حد بر پشتتان جلوگیری کنید. سرتان را صاف بگیرید، چانه خود را به صورت افقی نگه دارید، باسن خود را دقیقا زیر شانه نگه دارید تا از خم شدن پشت خود جلوگیری کنید و مستقیم به مسیر روبروی خود نگاه کنید. دستهای خود را به طور هماهنگ با بدن و با ریتم پیاده روی خود، حرکت دهید تا هم تعادل بدن را حفظ کنید و هم سرعت پیاده روی را افزایش دهید.
سه ماهه سوم: برنامه ورزشی خود را در همان مدت زمان قدیمی که به آن عادت کرده اید، ادامه دهید. با توجه به اینکه به علت بزرگ شدن شکم، نمی توانید پاهای خود را ببینید، از پیاده روی دسته جمعی (پشت سر افراد دیگر) و یا پیاده روی در زمینهای نامسطح که می تواند شما را در خطر از دست دادن تعادل و زمین خوردن قرار دهد، خودداری کنید.
در دوران حاملگی، در چه شرایطی نباید ورزش کنم؟
در صورتی که دچار فشار خون بسیار بالا هستید.در صورتی که کیسه آب شما خیلی زود پاره شده است.اگر قبلا، سابقه زایمان زودرس داشته اید، یا می دانید که این بار در معرض خطر زایمان زودرس قرار دارید. اگر به عارضه نارسایی دهانه رحم دچار شده اید. اگر خونریزی واژینال مداوم در سه ماهه دوم و سوم دارید.
مجله اینترنتی زندگی سالم
دکتر معصومه هلالی زاده استادیار فیزیولوژی ورزشی و عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم ورزشی و تربیت بدنی