افزایش خط فقر با هزینه های درمانی
دکتر ایرج حریرچی امروز در مراسم افتتاح بخشهای جدید بیمارستان فوق تخصصی جراحی عروق علوی شامل آنژیوگرافی، آنژیوپلاستی، عروق محیطی، تختهای ممتاز و BICU با بیان اینکه نظامهای سلامت چهار هدف دارند، گفت: هدف اول این است که سلامت مردم را افزایش دهند. با توجه به اینکه هزینههای سلامت در تمام دنیا گران است، سازمان بهداشت جهانی هدف دوم نظام سلامت را محافظت مالی از مردم در برابر مخاطرات ناشی از بیماریها قرار داده که این هدف سه معیار دارد؛ اول اینکه مردم بخاطر هزینههای بهداشت و درمان فقیر نشوند، دوم اینکه دچار هزینههای کمرشکن نشوند و سوم اینکه پرداختی از جیب مردم به حداقل برسد.
وی ادامه داد: هدف سوم نظامهای سلامت، کسب رضایت مردم است که بخشی از آن به مسائلی مالی ربط دارد و هرچه میزان هزینهها پایینتر باشد، رضایت مردم بیشتر است. هدف چهارم کارایی است یعنی با پول کمتر، سلامت بیشتر بدست آوریم.
قائم مقام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با تاکید بر اینکه بدترین نوع فقر، فقر ناشی از بیماری است، گفت: وقتی بیماری، علت فقر است، فرد نمیتواند کار کند، هزینههای بالایی را متحمل میشود و در حلقه معیوب میافتد. طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، در دنیا سالانه حدود ۱۰۰ میلیون نفر بخاطر هزینههای بهداشتی و درمانی زیر خط فقر میروند، در حالی که نصف مردم دنیا خدمات بهداشتی درمانی ناقص دریافت میکنند.
حریرچی با اشاره به اینکه این آمار در کشور ما قبل از اجرای طرح تحول سلامت ۰٫۸۳ درصد بود، تصریح کرد: یعنی سالانه ۰٫۸۳ درصد مردم ما زیر خط فقر میرفتند. این آمار شامل ۶۸۰ نفر میشود. بعد از اجرای طرح تحول سلامت اتفاقات مهمی افتاد. این آمار در حال حاضر ۰٫۵۱ درصد رسیده که شامل حدود ۴۳۰ نفر میشود.
وی ادامه داد: بدترین نوع تامین منابع در نظام سلامت پولی است که موقع دریافت خدمت، دریافت میشود و در واقع سوبسید فقیر به غنی است. بدترین نوع پرداخت در تمام دنیا پرداختی از جیب است که متوسط آن در دنیا ۱۸ درصد است. این آمار در کشور ما قبل اجرای طرح تحول سلامت ۵۴ درصد بود و در سال ۸۹ به ۵۸٫۶ درصد هم رسیده بود. این آمار در سال ۹۵ به ۳۵٫۱ درصد رسید. اما هنوز هم این آمار خیلی بالاست. یعنی یک سوم هزینههای سلامت را مردم از جیب خود پرداخت میکنند. این رقم طبق برنامه ششم توسعه باید به زیر ۲۵ درصد برسد.
قائم مقام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مورد راه حل برای این هزینههای کمرشکن و پرداختی از جیب مردم عنوان کرد: معمولا در کشورهای مشابه ما نمیتوانند تمام هزینهها را تامین کنند حتی در اروپا و آمریکا هم اینگونه است. برخی ایالات آمریکا ۷۰ درصد بیمارستانهایشان خیریه است. در کشور ما سه درصد بیمارستانها خیریه است.
حریرچی با تاکید بر اینکه مفهوم خیریه بهداشتی درمانی در ذهن ما بد جا افتاده، گفت: مفهوم غیر عادی در خیریههایمان راه افتاده که میگویند من خیریهام، بیمارستان را میسازم و میروم و این بیمارستان باید خودگردان اداره شود و کار خیریه کند. این موضوع امکانپذیر نیست. سال ۹۶ و ۹۷ را نگاه کنید دستمزد عمل کیسه سنگ صفرا در بیمارستان دولتی بدون بیمه بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزارتومان، در بیمارستان خصوصی یک میلیون و ۸۰۰ هزارتومان و در بیمارستان خیریه یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بود. تعرفه در بیمارستان خیریه سه برابر دولتی و سه چهارم خصوصی است. برای عمل کیسه سنگ صفرا فرد اگر بیمه داشته باشد، بیمه هزینه دولتی را پوشش میدهد؛ یعنی در بیمارستان خیریه تا ۴۰۰ هزار تومان را بیمه پوشش میدهد و اختلاف ۴۰۰ هزار تا یک میلیون و ۴۰۰ هزار را باید فرد از جیب خود پرداخت کند.
وی با اشاره به اینکه مجامع بینالمللی خیلی از حرفهای دین را به زبان علم میزنند، عنوان کرد: آنها میگویند هیچ خدمتی در نظام سلامت نباید ارائه شود مگر اینکه فقرا از آن بهرهمند شوند. درحال حاضر به اکثر بیمارستانهای خیریه ما فقرا نمیتوانند بروند. این بیمارستانها اصلا ورود فقرا ندارد، زیرا ما بهالتفاوت تعرفه دولتی و خیریه را از آنها میگیرند.
قائم مقام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی افزود: خواهش ما این است اگر خیرین میخواهند درمانگاه بزنند که روزی هزار مریض در آنجا درمان شوند، صد مریض در نظر بگیرند و این درمانگاه را ۱۰ سال حمایت کنند.
وی خاطرنشان کرد: شاید ما برنامهریزی خوبی در این زمینه نکردیم، باید برنامهریزی کنیم که بیمارستانهای خیریه گسترش پیدا کنند، اما فقرا و محرومین را نشانه بگیرند.