افزایش میزان کلسیم خون با «نانوکپسول عصاره سنجد» محققان کشور
محققان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم دارویی با استفاده از عصاره گیاه سنجد، موفق به ساخت نانوکپسولی شدند که قادر به حفاظت از داروهای قرار گرفته در آن است و در صنایع داروسازی و آرایشی-بهداشتی کاربرد دارد.
به گزارش سرویس علمی ایسنا، خواص دارویی سنجد، سبب کاربرد فراوان این ماده در طب سنتی بوده است. این گیاه سرشار از کلسیم است و گزینه مناسبی برای تولید داروهای نوین نظیر نانوداروهاست. محققان در این پژوهش، با غنی‌سازی عصاره گیاه سنجد، نانوکپسول‌های دارویی تولید کرده‌اند.
صدیقه نیکنام، کارشناس ارشد شیمی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم دارویی و محقق طرح در این مورد اظهار کرد: انتشار و قابلیت نفوذ این نانوکپسول در بافت‌های بدن به راحتی صورت می‌گیرد. این نانوکپسول‌ها در مقایسه با سایر قر‌ص‌ها، میزان کلسیم خون را به مقدار قابل توجهی افزایش می‌دهند.
وی افزود: قطر این نانوکپسول‌ها، دارای توزیع اندازه بین 40 تا 150 نانومتر است. در ساخت این نانوکپسول به روش انتشار-امولسیون، از حلا‌های آلی مختلف و نیز تثبیت‌کننده‌های متفاوتی (stabilizer) استفاده شده است. نتایج بیانگر این است که تولید این نانوکپسول با بازده 98 درصد انجام‌پذیر است. اندازه نانوکپسول‌ها به شدت تحت تاثیر نوع حلال آلی مورد استفاده، نوع تثبیت‌کننده و نسبت فاز آلی به فاز آبی است.
محقق طرح خاطرنشان کرد: علاوه بر کاربردهای داروسازی، با توجه به اهمیت حفظ عطر و بوی مواد آرایشی و بهداشتی، از نتایج این طرح می‌توان در ساخت این مواد نیز بهره گرفت.
نیکنام در مورد مراحل انجام این تحقیقات گفت: در تهیه نانوکپسول، از دوفاز آبی (متشکل از سورفاکتانت و گلیسرین) و فاز آلی (متشکل از پلیمر و عصاره سنجد) استفاده شد. با اضافه کردن فاز آلی به آبی در حین هم زدن، سوسپانسیون تشکیل شد. پس از جداکردن فاز آلی از سوسپانسیون، محلول تحت هم‌زن فراصوت قرار گرفت تا نانوکپسول تشکیل شود. پس از عبور محلول از صافی و تنظیم pH، اندازه نانوکپسول تشکیل شده تعیین شد. به منظور مشاهدات بالینی نیز، این نانوکپسول به موش‌ها داده شد و سپس خون آن‌ها مورد آزمایش قرار گرفت.
محقق طرح تصریح کرد: بنا بر نتایج، در میان حلال‌های آلی مختلف، کوچک‌ترین قطر نانوکپسول مربوط به استفاده از استون است. در این گزارش، بهترین نسبت فاز آلی به فاز آبی 1 به 5 گزارش شده است. همچنین بهترین تثبیت‌کننده، تویین 20 (Tween 20) است.
نتایج این پژوهش که حاصل همکاری دکتر اکبر اسماعیلی عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و صدیقه نیکنام است، در مجله Industrial Crops and Products منتشر شده است.
