بهداشت دهان و دندان اطفال
آموزش رعایت بهداشت دهان و دندان به اطفال
یکی از موضوعاتی که در سلامت کودک به‌طورمعمول باغفلت مواجه می‌شود، سلامت دهان و دندان است و این در‌حالی است که ریشۀ بسیاری از مشکلات دهان و دندان در دوران کودکی است. بیشترین کاری که ممکن است والدین انجام دهند این است که مسواک را بردارند، کمی خمیردندان روی آن بگذارند و به کودک بگویند که مسواک بزند.
کودک هم ازآنجاکه به‌طورمعمول برای چنین کارهایی بی‌حوصله و بی‌تاب است، اغلب در کمتر از یک دقیقه کار را تمام می‌کند؛ بنابراین در این میان اشتباه‌هایی اتفاق می‌افتد که نتیجه‌اش پوسیدگی دندان‌ها و بیماری‌های لثه‌ای است.
مراقبت و حفظ سلامت دندان و لثه در کودکی سبب رشد مناسب لثه می‌شود و فاصله مناسب و موردنیاز برای رشد دندان‌ها را در آینده درپی خواهد داشت؛ پس به‌عنوان والدین بهتر است اشتباه‌های زیر را درباره کودک‌تان مرتکب نشوید تا سلامت دهان و دندان او را در کودکی و بزرگ‌سالی تضمین کنید.
مسواک مناسب بخرید
اگر کودک فک خود را بیش‌ازاندازه باز می‌کند تا مسواک را در دهانش قرار دهد، این نشان می‌دهد مسواک برای دهان او بزرگ است. دستۀ مسواک کودک باید راحت و ظاهر آن‌هم به‌راحتی چنگال هنگام خوردن غذا باشد. هرچه مسواک راحت‌‌تر باشد کودک به‌دفعات بیشتری از آن استفاده می‌کند. یکی از چیزهای دیگری که می‌تواند کودک را به مسواک‌زدن ترغیب کند به‌کار بردن کاراکترهای مختلف روی دسته مسواک است. بر اساس مطالعات انجام‌شده، برس‌های مسواک چندان اهمیتی ندارد و درواقع می‌توان گفت بی‌تأثیر است. ظاهراً آنچه مهم است تکنیک مسواک‌زدن است. انجمن دندان‌پزشکان توصیه می‌کند والدین در خرید مسواک برای کودکان از برس‌های نرم استفاده کنند، نه از نوع خشن و سفت؛ زیرا نوع سفت به لثه‌ها آسیب می‌زنند. برای ازبین‌بردن پلاک‌ها بهتر است سراغ برس‌های نسبتاً سفت بگردید. این مسواک‌ها آن‌قدر قوی نیستند که بتوانند به لثه‌ها آسیب بزنند.
به‌دفعات لازم مسواک نمی‌زنید
حتماً می‌دانید که دندان‌پزشکان تعداد دفعات مسواک‌زدن را سه‌بار در روز اعلام کرده‌اند. وقتی فاصله دفعات مسواک زدن زیاد می‌شود باکتری‌ها و پلاک‌های بیشتری بین دندان‌ها جمع شده و لثه‌ها هم ملتهب می‌شوند؛ همچنین ممکن است مشکلاتی هم در دهان‌شان ایجاد شود. توصیه می‌شود دست‌کم دو دقیقه مسواک زدن طول بکشد؛ حتی بهتر است این کار در سه دقیقه انجام شود. حقیقت این است که آمار و ارقام دقیقی مبنی بر اهمیت زمان مسواک‌زدن وجود ندارد؛ اما ثابت‌شده در زمان کافی می‌توان به‌راحتی دندان ها را تمیز کرد.
زیاد یا سفت مسواک می‌کنید
وقتی از آن‌طرف بام می‌افتید ممکن است کودک را مجبور کنید چهار بار در روز مسواک بزند. این کار نیز باعث تحریک ریشه دندان و آسیب‌رساندن به لثه می‌شود. سفت مسواک‌زدن هم می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند. بهترین راه این است که مسواک‌زدن دندان‌های کودک را به‌آرامی و برای دو تا سه دقیقه انجام دهید.
روش درست را یاد بگیرید
درست‌ترین حالت مسواک‌زدن ایجاد زاویه ۴۵درجه از خط لثه و یک حرکت بسیار کوتاه است. حرکت در طول خط لثه هنگام مسواک‌زدن می‌تواند منجر به سایش لثه‌ها شود. مسواک باید به‌آرامی به سمت بالا و پایین دندان برود: نه اینکه حرکت جانبی داشته باشد. باید یک حرکت دایره‌ای عمودی انجام دهید، نه یک حرکت افقی. این کار را در سطح دندان‌های جلو، عقب، بالا و پایین همچنین زبان کودک انجام دهید.
همیشه از یک‌جا شروع کنید
اغلب بزرگ‌ترها همیشه از یک نقطه مشخص شروع به شستن دندان‌ها می‌کنند. بهتر است از یک نقطه متفاوت شروع کنید. اگر کودک خودش مسواک می‌زند و همیشه از یک نقطه شروع به مسواک‌زدن می‌کند، به‌طورمعمول انرژی زیادی برای شستن آن نقطه دارد؛ اما درعوض برای تمیزکردن آخرین منطقه تنبلی می‌کند.
از شستن داخل دندان‌ها چشم‌پوشی می‌کنید
اغلب بچهها فراموش می‌کنند دیواره داخلی دندان‌ها را که در تماس با زبان است، تمیز کنند. تمیز کردن پلاک‌هایی که پنهان هستند به اندازه پلاک‌هایی که دیده می‌شوند، مهم‌اند. یکی از جاهایی که اغلب بچهها فراموش می‌کنند، تمیز کنند پشت دندان‌های جلویی است که بهتر است مدتی کودک را عادت دهید از این قسمت شروع به مسواک‌زدن کند.
مسواک را درست بشویید
باکتری‌ها به‌راحتی روی مسواکی که درست تمیز نشده، رشد می‌کنند. اگر این اتفاق بیفتد باکتری‌ها می‌توانند رشد کنند و دفعه بعد که کودک مسواک زد، دوباره به دهان بازگردند؛ بنابراین به کودک بگویید حتماً بعد از استفاده از مسواک آن را بشوید و مطمئن شوید که هیچ خمیردندانی باقی نمانده است.
مسواک را مرطوب رها می‌کنید
مسواک مرطوب شرایط لازم را برای رشد باکتری فراهم می‌کند. علاوه بر این، مرطوب بودن مسواک به موهای آن نیز آسیب می‌رساند. بهترین حالت این است که مسواک در یک جای خشک نگه‌داری شود. ابتدا مسواک را خشک‌کنید؛ سپس درپوش آن را بگذارید.
مسواک را عوض نمی‌کنید
توصیه دندان‌پزشکان این است که یا مسواک را هر سه یا چهار ماه عوض کنید یا زمانی که موهای برس از حالت طبیعی خارج می‌شوند، به‌جای اینکه به زمان توجه کنید به مسواک نگاه کنید. درحال‌حاضر مسواک‌هایی وجود دارند که روی موهای‌شان نشانگر رنگ دارد. وقتی این رنگ از بین می‌رود نشان‌دهنده زمان عوض‌کردن مسواک است. وقتی برس روی مسواک انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهد وقت عوض‌کردن مسواک است.
از دندان‌قروچه کودک جلوگیری نمی‌کنید
حدود ۹۰درصد از کودکان دندان‌قروچه می‌کنند. هیچ دلیلی هم برای این کار وجود ندارد. خبر خوب این است که بیشتر بچهها از درد ناشی از دندان‌قروچه شکایت نمی‌کنند؛ بااین‌حال اگر کودک درد داشت یا همچنان به دندان‌قروچه خود ادامه داد طوری که به دندان‌هایش آسیب رساند باید با دندان‌پزشک اطفال صحبت کنید تا برای کودک از گارد هنگام خواب استفاده کند.
از نخ دندان برای بچهها استفاده نمی‌کنید
شاید به نظر خنده‌دار بیاید که دندان‌های کودک سه‌ساله را نخ دندان کنید؛ اما اگر می‌خواهید به سالم ماندن دندان‌هایش کمک کنید باید این کار را انجام دهید؛ حتی کودکانی که هیچ فاصله‌ای بین دندان‌های‌شان نیست به‌راحتی می‌توانند دچار کرم‌خوردگی دندان شوند. پلاک‌ها و مواد غذایی که بین دندان‌ها گیر می‌کنند، می‌توانند باعث پوسیدگی و التهاب لثه شوند؛ بنابراین از سه‌سالگی از نخ دندان برای کودک استفاده کنید.
از خمیردندان بزرگ‌سالان استفاده می‌کنید
خمیردندان بزرگ‌سالان تنها برای بچه‌هایی که قادر به تف کردن هستند، مناسب است که به‌طورمعمول از چهار سال به بالاست؛ اما اگر کودک همچنان خمیردندان را می‌بلعد بهتر است از خمیردندان‌های مخصوص کودک استفاده کنید.
خیلی دیر به دندان‌پزشک مراجعه می‌کنید
بزرگ‌ترین اشتباهی که بسیاری از والدین مرتکب می‌شوند این است که برای مراجعه به دندان‌پزشک اطفال بیش‌ازحد صبر می‌کنند و این در‌حالی است که آکادمی دندان‌پزشکان ایالا‌ت‌متحده توصیه می‌کند به‌هیچ‌عنوان دیرتر از یک سال کودک را نزد دندان‌پزشک نبرید. انجام این کار به جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک می‌کند و می‌تواند خطرات دیگر را نیز کاهش دهد؛ همچنین بسیاری از والدین توجه نمی‌کنند تعداد کمی از دندان‌پزشکان تخصص اطفال دارند و بهتر است به متخصص اطفال مراجعه کنند.
به‌موقع ارتودنسی نمی‌کنید
این روزها کودکان زیادی را در اطراف‌تان می‌بینید که ارتودنسی انجام می‌دهند. دلیلش هم یک چیز است: دندان‌پزشکان توصیه می‌کنند هرچه زودتر ارتودنسی پیشگیرانه و موقت برای کودکان انجام دهید. درست است که این نوع درمان به‌صورت موردی است و برای همه کودکان لازم نیست، اما بهتر این است که قبل از هر چیز نظر متخصص را جویا شوید.
در استفاده از خمیردندان زیاده‌روی می‌کنید
زیاده‌روی در مصرف خمیردندان در کل آسیبی به دندان‌ها نمی‌زند؛ اما امکان دارد به دلیل اینکه کودک دوست ندارد دهانش پر از کف باشد زمان مسواک‌زدن را کوتاه کند. برای کودکان لایه نازکی از خمیردندان کافی است. توجه داشته باشید برای کودکان لازم نیست خمیردندان‌هایی بخرید که تیوپ خیلی بزرگی دارند؛ چون هم نگه‌داری آن‌ها در دست کودکان دشوار است و هم کودکان در هر بار مسواک‌زدن نیاز چندانی به خمیردندان ندارند. در هر بار مسواک‌زدن کافی است به‌اندازه یک نخود خمیردندان روی مسواک کودک‌تان بگذارید و از او بخواهید پس از مسواک زدن باقی‌مانده آن را به بیرون تف کند.
