تاثیر مشکلات گفتاری کودکان روی پیشرفت تحصیلی و اجتماعی آنها لکنت زبان در هر سنی درمان می‌شود؟
میزان شیوع لکنت در جمعیت کلی حدود یک درصد است. همچنین لکنت زبان در بین پسرها ۳ تا ۴ برابر دخترهاست و سیر بیماری نیز در بین پسرها طولانی‌تر است. حال این سؤال مطرح است که آیا لکنت زبان درمان می‌شود؟ برای پاسخ به سؤالاتی از این دست گفتگویی با مجید هادی زاده، کارشناس رشته گفتاردرمانی از دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران ترتیب دادیم:
علت ایجاد لکنت زبان چیست؟
بهتر است ابتدا تعریف دقیقی از لکنت داشته باشیم لکنت زبان نوعی آشفتگی و اختلال در روانی گفتار است که به‌صورت تکرار صداها، کشش صداها، قطع روانی کلام، تکرار کلمات، مکث بین واژه‌ها، ناموزونی تکلم و جایگزین کردن واژه‌ها به‌منظور جلوگیری از کشش صداها در بین کودکان و نوجوانان مشاهده می‌شود. البته در دوران قبل از مدرسه اختلال دیگری نیز وجود دارد که با نام ناروانی طبیعی شناخته می‌شود و می‌بایست به‌صورت دقیق از لکنت کودکان تشخیص داده شود زیرا درمان هر کدام از این دو متفاوت است و تشخیص نادرستش می‌تواند یک ناروانی طبیعی را به لکنت تبدیل کند.
لکنت زبان بر اثر مجموعه‌ای از علل و عوامل به وجود می‌آید ازجمله:
۱) عوامل ژنتیکی و عصب‌شناسی
۲) عوامل بیولوژیک
۳) عوامل روان‌شناختی
۴) عوامل محیطی
آیا لکنت زبان درمان می‌شود؟
البته در خصوص درمان لکنت باید به این موضوع توجه داشته باشیم که در کودکان قبل از سن ۶ سال با روش‌های جدید و با فراهم نمودن تمام موارد اشاره‌شده در روش می‌توان به یک درمان کامل دست یافت ولی این موضوع در خصوص کودکان پس از این سن نمی‌تواند به‌صورت کامل باشد.
اگر لکنت زبان کودک زیر ۶ سال درمان نشود، با ورود به مدرسه و بالا رفتن میزان آگاهی او از مشکلش و مشخص شدن تفاوتش با دیگر بچه‌ها، کودک دچار استرس و اضطراب شده و درمان آن نیز سخت‌تر خواهد بود. پس در خصوص درمان لکنت، مراجعه به‌موقع و پیگیری درمان می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد و حتماً بایستی به یک گفتار درمانگر مراجعه کنند.
در ادامه روند درمان با پیشرفت کودک و ایجاد روانی در گفتار، کنترل عوامل مؤثر بر لکنت کودک و پیروی از روش‌های درمانی از موارد مهم است و خانواده‌ها نباید درمان کودک را یک‌باره قطع کنند چون لکنت یک بیماری دوره‌ای است و در مقطعی کودک خیلی خوب و روان صحبت می‌کند و در برهه‌ای از زمان ناروان می‌شود. با این‌که لکنت از کودکی و در سنین زیر ۶ سال شروع می‌شود، اما گاهی ممکن است درمان نشود و تا بزرگ‌سالی ادامه پیدا کند.
اگر این اختلال پیگیری نشود چه تبعاتی در پی دارد؟
به نظر من موفقیت انسان‌ها ۱۰۰ در ۱۰۰ در گرو گفتار آن‌هاست. پس در خصوص کودکان با مشکل لکنت می‌تواند بر روی پیشرفت‌های تحصیلی و اجتماعی و رفتاری آنها تأثیر مستقیم و بسزایی داشته باشد.
مشکلات روحی و روانی و پایین بودن اعتمادبه‌نفس در این کودکان به‌خصوص با بالا رفتن سن کودک افزایش می‌یابد و مانع بزرگی بر سر راه پیشرفت کودک خواهد بود که تأثیرات بیشتر آن را در سنین نوجوانی و جوانی خواهیم داشت.
والدین در برطرف کردن لکنت زبان چه نقشی دارند؟
چنا‌نچه والدین بتوانند شرایطی را که موجب کاهش و یا افزایش لکنت زبان کودک می‌شود تشخیص دهند، می‌توانند نقش بسزایی در درمان او ایفا کنند. به کودکی که به لکنت مبتلاست، نباید اضطراب و نگرانی خود را منتقل کنید و با این کار نه‌تنها کمکی به او نکرده بلکه سبب ایجاد ترس و دلهره در او می‌شوید. کاهش موارد استرس‌زا و تقویت اعتمادبه‌نفس کودک و عدم مقایسه کودک خود با دیگر کودکان هم سن و سالش و توجه به صحبت‌های کودک و با دقت و حوصله به حرف‌هایش گوش دادن تا او احساس نگرانی و دلهره نداشته باشد و حذف تمام رفتارهای پرخاشگرانه با کودک و توجه به پیشرفت‌های او و استفاده از پاداش‌دهی به‌موقع نمونه‌ای از وظایف والدین در برابر کودکی با مشکل لکنت است که البته نقش یک گفتار درمانگر در زمینه ارائه مشاوره مناسب و مؤثر در خصوص نحوه برخورد با کودک و رفتار مناسب با وی است.
مجله اینترنتی زندگی سالم
لادن سلطانی
