تجربه در تئاتر را یورش بر ناشناختهها / رپرتوار تجربه با موضوع خلاقیت و تجربهگرایی
تجربه در تئاتر را یورش بر ناشناختهها / رپرتوار تجربه با موضوع خلاقیت و تجربهگرایی
تجربه در تئاتر را یورش بر ناشناختهها / رپرتوار تجربه با موضوع خلاقیت و تجربهگرایی
کارگاههای رپرتوار تئاتر تجربه با حضور هنرجویان تئاتر شهر برگزار شد و در این کارگاهها، تالار هنر سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان میزبان جوانان علاقهمند به این حوزه بود. سومین روز رپرتوار تئاتر تجربه با برگزاری دو کارگاه در تالار هنر پیگیری شد. این دو کارگاه که به همت دفتر تخصصی تئاتر سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان طرحریزی شده بود، با استقبال هنرجویان تئاتر مواجه شد. رپرتوار که به منظور آموزش و هدایت هنرجویان برای اجرای تئاتر برگزار شده، با تبیین و بررسی همهجانبه تئاتر، مدیریت و اقتصاد آن سعی بر آن دارد تا جوانان علاقهمند به تئاتر را برای حضور در این عرصه آماده کند.
نخستین کارگاه روز سوم این برنامه با حضور لیلا پرویزی، استاد تئاتر دانشگاه، به موضوع «تجسم و تخیل در نمایش چه کاربردی دارد» پرداخت. پرویزی در تعریف بازیگری بیان داشت: آنچه در تعریف بازیگری از معیارهای مهم محسوب میشود، خلاقیت است. خلاقیت عامل تفاوت بین هنرمندان بوده و جوهره اصلی کار هنر است که باید بدانیم چگونه خلاقتر باشیم.
تجربه در تئاتر را یورش بر ناشناختهها / رپرتوار تجربه با موضوع خلاقیت و تجربهگرایی
سپس مدرس کارگاه تخیل، حاضران را به دو گروه بازیگران و کارگردانان تقسیم کرد و برای هر یک تمرینی که خلاقیت آنان را برانگیزد ارائه داد.
گروه کارگردانی به پردازش شُک ناشی از هیجان، هیجانی ناشی از خوشحالی در تابلوهای ذهنی خود پرداخت. گروه بازیگری نیز سعی کرد با سه کلمه مشخص یک نمایشنامه کوچک نوشته و آن را بازی کند.
تجربهگرایی در تئاتر
دومین کارگاه این برنامه نیز در سالن کنفرانس تالار هنر برگزار شد و با «تجربهگرایی در تئاتر» و با حضور اسداله اسدی استاد تئاتر اصفهان اجرا شد. کارگاه با نمایش قطعههایی از فیلمهای تجربهگرایانه سینمای جهان ازجمله «در انتظار گودو»، «عروسی خون»، «مرگ فروشنده»و «مرگ یزدگرد» آغاز شد.
اسداله اسدی در این کارگاه، تجربه کردن در تئاتر را یورش بر ناشناختهها معرفی کرد و گفت: آیا کاری که ما میکنیم یا شروع کردهایم، نشان از این دارد که ما در نقطه تجربه کردن هستیم؟! جواب منفی است. کسانی تجربه میکنند که بر تمامی اصول و تاریخ گذشته هنر اقلیم خود اشراف دارند.
وی ادامه داد: کارهای پخش شده، همه محصول اندیشه آدمهای کاملی است که به تجربه کردن میپردازند. مرگ یزدگرد که در سال 58 اکران شد، یک نقطه شاخص در تئاتر ایران به حساب میآید که حاصل تجربه بهرام بیضایی و شناخت او از تمامی آنچه در تئاتر ایران بوده این اتفاق محصول جستوجوگری، کشف و مطالعه مداوم است.
تجربه در تئاتر را یورش بر ناشناختهها / رپرتوار تجربه با موضوع خلاقیت و تجربهگرایی
اسدی تجربه کردن را نیازمند داشتن شناخت کافی دانست و گفت: در فیلم «در انتظار گودو» ما با نوشته مواجه هستیم که محصول 2000 سال ادبیات زمینی است. شما در این اثر عصیان یک نویسنده بر علیه قرن خودش را میبینید.
وی با بیان این که تجربه کردن محصول دانش است اظهار داشت: بیشک تجربه محصول نگاه آماتوری نیست؛ ما میتوانیم از یک نقطه کاری را شروع کنیم. میتوان با شاگردی کردن آغاز کرد، اما در عصر تازهای که ما هستیم بسیاری از چیزها تغییر کرده است.
تئاتر دو هزار سال بر پایه اندیشه ارسطو شکل گرفته است
این مدرس کارگاه تجربهگرایی در تئاتر ادامه داد: تئاتر 2000 سال بر پایه اندیشه ارسطو شکل گرفته و تعریف تراژدی او مبنای نویسندگان رومی، فرانسوی و ایتالیایی بود. عصر جدید و بعد از رنسانس که انسان از آسمان به زمین آدم نگاهش به نمایش تغییر کرد، دید تئاتر نیز تغییر کرد.
وی همه اتفاقها را محصول جستوجوگری خواند و گفت: اگر وارد جهان نمایش شدید، این را بپذیرید سابقه کهن 2500 سالهای وجود دارد که در آن هر نسل تجربه خود را به تئاتر اضافه کرد تا امروز به ما رسیده است. اگر شما میخوانید که روی صحنه سکون و سکوت را تجربه کنید، باید این سکون و سکوت عملی نمایشی باشد. سکون و سکوت به تنهایی به دور از عمل نمایشی حاکی از عدم شناخت شما از نمایش است.
وی افزود: انسان، همعصر نمایشنامهنویس وارد جهان صحنه میشود؛ بسیاری از کسانی که در ایران در حیطه نمایش تلاش کردند، به سوی کپی کردن آثار جهانی رفتند که این کپیها، شباهتی با جهانی که در آن زیست میکردند، نداشت؛ در واقع در ساخت سنتی تئاتر ایرانی الگویی است که به تئاتر میدانی معروف بوده و آن را در تعزیه مشاهده میکنیم.
تجربههای اولیه تئاتر ایران، تغییر و کپی از محصولات غیرایرانی است
اسداله اسدی ادامه داد: تجربههای اولیه تئاتریهای ایران، تغییر و کپی از محصولات غیرایرانی است که سبب شد داشتههای ایرانی برای ما بیاهمیت شود. آنچه امروز در سالنهای تئاتر میبینیم محصول غرب است. وی به نقطه درخشان در تاریخ تئاتر معاصر ایران اشاره کرد و گفت: برخی از کسانی که در غرب درس خواندند، سعی کردند شکلهای سنتی تئاتر فرانسه را فرا بگیرند که این برای ما غنیمت بود. اینان کمالالملک تئاتر بودند و کارهای مدرن را دوست نداشتند.
وی یادآور شد: دوران تجربه در تئاتر ما ادامه پیدا میکند و نگاه آمریکایی وارد تئاتر ایران میشود؛ آنها به دکور به معنای حجم عظیمی اعتقاد ندارند. بازیگران نمایش تخته حوضی بر پایه خلاقیت فردی و موضوعی که به او داده میشود کار میکردند که تئاتر واقعی سنتی ایرانی را نشان میداد. پایانبخش کارگاه تجربهگرایی نمایش دقایقی چند از تئاتر «من میخوام» با بازی رضا ارحام صدر بود که تئاتر ایران را درگذشتهای نهچندان دور نمایش میداد.
تجربه در تئاتر را یورش بر ناشناختهها / رپرتوار تجربه با موضوع خلاقیت و تجربهگرایی
نویسنده : مهسا رحمانی