رئیس بخش معاینات روانپزشکی پزشکی قانونی استان تهران با تشریح شرایط تغییر جنسیت در ایران گفت: تغییر جنسیت از مرد به زن حدود هشت برابر بیشتر از زن به مرد است.

دکتر مهدی صابری اظهار داشت: یکی از وظایف بخش معاینات روانپزشکی سازمان پزشکی قانونی بررسی ادعای افرادی است که مدعی هستند اختلال هویت جنسی دارند. البته باید این افراد را از افراد منحرف جنسی و یا افرادی که به دلیل عوارضی دیگر چنین علایمی دارند تفکیک کنیم. اختلال هویت جنسی در ایران شیوع زیادی ندارد و در بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار نفر جمعیت یک نفر به این اختلال مبتلا می‌شود که عوارض آن از کودکی تا اوایل جوانی خود را نشان می‌دهد. این افراد در قالب جنسیتی که به دنیا آمده‌اند نمی‌توانند زندگی کنند.

وی افزود: بر اساس استفتائات و پس زمینه‌های علمی، اختلال هویت جنسی به عنوان اختلال روانی شناخته شده است که در صورت تایید پزشکی قانونی این افراد از دادگاه مجوز تغییر جنسیت می‌گیرند. این کار در کشور قدمتی ۳۰ ساله دارد که طی سال‌های اخیر ساماندهی بهتری شده است. پیش از این نظرات شخصی در این باره اعمال می‌شد و یا با گواهی یک یا دو روانپزشک فرد عمل تغییر جنسیت را انجام می‌داد. در برخی موارد نیز این کار بدون مجوز انجام می‌شد. با کمک سازمان پزشکی قانونی این موضوع را منظم کرده و یک برنامه و پروتکل نوشتیم.

یک سال زمان برای مجوز
رئیس بخش معاینات روانپزشکی پزشکی قانونی استان تهران خاطر نشان کرد: فردی که دچار این عارضه است باید یک مسیری حدوداً یک ساله را طی کند تا بعد از بررسی‌های روانپزشکی و روان‌شناسی مشخص شود راهی جز تغییر جنسیت ندارد. در آن صورت این موضوع از سوی کمیسیون پزشکی قانونی تایید شده و فرد از دادگاه اجازه تغییر جنسیت می‌گیرد. با این مجوز این فرد می‌تواند کارت ملی و شناسنامه جدیدی بر اساس هویت و جنس جدید خود داشته باشد.

نیاز به اقدامات بعد از عمل
وی با اشاره به اینکه جراحی و تغییر جنسیت پایان کار نیست تاکید کرد: مهم‌ترین اقدامات به مراجعات بعد از جراحی مربوط می‌شود. این بیماران پس از تغییر جنسیت باید به طور مرتب تحت نظر پزشک باشند تا میزان عوارض و عفونت‌های ناشی از جراحی، مورد بررسی و کنترل قرار بگیرد. همچنین مشاوره روانپزشکی پس از تغییر جنسیت برای این بیماران حیاتی است زیرا برخی از آنان پس از عمل جراحی دچار نارضایتی و پشیمانی می‌شوند و اگر مشاوره روانپزشکی نداشته باشند خودکشی یکی از عواقبی است که گریبان این بیماران را خواهد گرفت.

۴۰ نفر سالانه مجوز می‌گیرند
دکتر صابری درباره میزان عمل جراحی تغییر جنسیت در ایران گفت: به طور متوسط حدود ۶۰ مورد جدید از این اختلال هر ساله در کشور معرفی می‌شود که مراحل تشخیصی را در پزشکی قانونی انجام می‌دهند. از این تعداد ۴۰ نفر مجوز می‌گیرند و یک سوم بقیه اختلالاتی دارند که مانع از تصمیم گیری برای عمل جراحی این افراد است. همچنین امکان دارد اختلال هویتی آن‌ها واقعی نبوده و با درمان روان پزشکی در هویت فعلی خود زندگی کنند.

تمایل به تغییر جنسیت به زن
وی در خصوص نسبت تغییر جنسیت در کشور نیز اظهار داشت: بر اساس آمار‌ها تمایل از تغییر جنسیت مذکر به جنس مونث بیشتر است، تفاوت در تغییر جنسیت مذکر به مونث ۳ تا ۸ برابر مونت به مذکر می‌باشد.

باید آگاه سازی کرد
این روانپزشک تاکید کرد؛ به نظر بنده آگاهی افراد جامعه از این اختلال هویت و شرایط افراد مبتلا به آن بیشترین کمک را می‌تواند به این افراد بکند. فیلم سینمایی «آینه‌های روبرو» کمک خیلی خوبی به شناخت این افراد در جامعه کرد. با آگاهی جامعه این افراد راحت‌تر در مسیر درمان قرار می‌گیرند. آن گروهی که چاره‌ای جز عمل ندارند تحت عمل جراحی قرار گرفته و گروه دوم که می‌توان به آن‌ها کمک کرد با اقدامات روان‌شناسی و روانپزشکی در هویت خود به زندگی ادامه می‌دهند.

سن و سال تغییر جنس دهندگان
رئیس بخش معاینات روانپزشکی پزشکی قانونی استان تهران درباره سن متقاضیان تغییر جنسیت نیز گفت: طی ۱۸ سال گذشته کم‌سن‌ترین فردی که درخواست این عمل را ارائه داد ۱۴ سال سن داشت و مسن‌ترین ۵۳ ساله بود البته در شرایط فعلی به افراد زیر سن قانونی اجازه تغییر جنسیت داده نمی‌شود.