توقع بالا (Expectation)ممنوع! چرا توقع انسانها بالا رفته است؟

بسیاری از انسان‌های موفق تاریخ،پولدار نبوده‌اند و اغلب راه خود را از ذلت فقر به اوج عزت باز کرده‌اند. آن هم با تلاش و کوشش فراوان. نکته جالب اینجاست که افراد موفق تصویر روشن و واضحی از خواسته‌ها و آرزوهایشان داشته‌اند؛ اهداف روشن، مشخص و معین.

توقع بالا (Expectation)ممنوع! چرا توقع انسانها بالا رفته است؟

وقتی یکی از عزیزانمان مریض می‌شود، در برابر خدا زانو می‌زنیم و دست به سوی او بالا می‌بریم و با تمام انرژی قلبی‌مان به او التماس می‌کنیم که خداوند او را شفا دهد. با همه وجودمان ضجه و فریاد می‌زنیم که حاجت ما را بده،شفا می‌خواهم و…. یعنی همان چیزی را که واقعا می‌خواهیم.

باید خواسته‌ها و آرزوهایمان را روشن،دقیق و واضح طبقه‌بندی کنیم. به این معنی که در ذهن و دل خودمان بدانیم دنبال چه هستیم و خواسته اصلی ما چیست.

توقع بالا (Expectation)ممنوع! چرا توقع انسانها بالا رفته است؟

به‌واسطه بالا رفتن حجم اطلاعات انسان در اثر پیشرفت‌های تکنولوژیک و تحولات اجتماعی از یک طرف و افزایش سطح رفاه و امکانات زندگی از طرف دیگر، نگاه و توقع او از دنیا بیشتر شده است.در حالی که همین پیشرفت‌های اجتماعی و تکنولوژیک به زندگی اجتماعی و فردی انسان،رنگ،لعاب و زرق و برق فزاینده‌ای داده است،یعنی زندگی انسان امروزی نسبت به انسان 100 سال 200 سال قبل، از ظواهر و جلوه‌های تحریک‌کننده و وسوسه‌انگیز بیشتری برخوردار است. تمایلات،خواسته‌ها و آرزوهای انسان امروزی دایره‌ای وسیع‌تر یافته است. اگر در‌گذشته‌ای دور تنها سلامت جسمانی،غذایی برای خوردن،مسکن مناسب، لباس در خور و کار،حداکثر خواسته‌های انسان بود و مفاهیمی همچون سفر، لوازم لوکس زندگی، تفریحات، سرگرمی و … معنایی نداشت، امروزه بسیاری از امکانات مدرن بشری جزو لاینفک خواسته‌ها و اهداف مردان و زنان است.

موبایل، اتومبیل،لباس‌های فاخر و رنگارنگ، لوازم لوکس،سفرهای مختلف،تفریحات گوناگون ورزشی، غذاهای متنوع،موسیقی،فیلم، مهمانی‌های مختلف و… در دنیای جدید وارد شده که به دست آوردن هر یک از این‌ها نیاز به صرف منابع مالی، ذهنی، فکری، وقت،سرمایه، کار و تلاش دارد و تازه بعد از به چنگ در آوردن هر کدام چون در دنیایی از تنوع و تغییرات سریع زندگی می‌کنیم، مدل‌ها، مدها و نمونه‌هایی تازه با جذابیت‌هایی اغواگر عرضه می‌شوند و اغلب ما انسان‌ها هم با آرزوهایی کودکانه در معرض این پیشنهادهای متنوع و رنگارنگ قرار می‌گیریم و تسلیم میل قلبی خودمان می‌شویم.

بیشتر افراد معتقدند حساب‌های بانکی پر و پول و در‌آمد زیاد به‌دنبال خود موفقیت می‌آورد.در‌حالی‌که با بررسی سرگذشت آدم‌هایی که از زندگی‌شان راضی‌اند، معلوم می‌شود علت آن رضایت از ثروت نیست،بلکه ارضای روانی و درونی است، نه این که نقش پول و ثروت را نقض کنم و آن را در معادلات بشری بی‌معنی بدانم؛ بلکه منظور من این است که کسب موفقیت در زندگی ما باید حاصل اشتیاق و شور و شوق روحی و کمال احساسی باشد. یعنی موفقیت یک احساس است، نه یک موقعیت. حال ممکن است پول و ثروت در ایجادآن نقش داشته باشند یا نه.

میل به بیشتر داشتن، تمایل به افزودن امکانات زندگی و گرایش به تنوع‌طلبی میل به بهتر شدن مداوم،یافتن راه‌هایی تازه برای کام‌جویی و لذت؛ یعنی گسترش یافتن بی‌حد و حساب دایره‌ خواسته‌های انسان که پیامدش این است که انسان امروزی برای رسیدن به موفقیت باید راهی طولانی‌تر و پرپیچ و خم‌تری را طی کند.یعنی باید زحمت بیشتری بکشد و تلاش مضاعفی انجام دهد.مسلما برای انسان امروزی ،چشیدن طعم خوشبختی و شادی،منوط به مجموعه عوامل ریز و درشت مختلفی است.همه ما کاستی‌ها، نواقص،کمبودها و بالطبع نیازهایی داریم. دنیای پرشتاب امروز ما را وادار به حرکت سریع و بی وقفه می‌کند.شرایط زندگی در بسیاری از اوقات ما را مجبور می‌کند تا علی‌رغم خواست و میل قلبی‌مان به‌دنبال بهترین‌ها باشیم.نیاز به امنیت خاطر و امنیت روانی،یکی از پایه‌های ثبات روحی انسان است و اگر در دوران خردسالی امنیت روانی کودک به خطر افتاده باشد و در محیطی نا امن رشد کرده باشد؛با احساساتی مخرب سروکار خواهد داشت. از جمله دلایل مبرهنی که انسان‌ها به‌دنبال موفقیت آن‌چنانی و افراطی در زندگی‌های امروزی هستند و برای آن سخت تلاش و کوشش می‌کنند،غلبه بر همین تصاویر تخریب شده‌ بازمانده از دوران کودکی ناشی از عدم امنیت است. بررسی‌های دانشمندان نشان می‌دهد که انسان‌ها به نیازهای روانی متعددی محتاج‌اند؛از جمله تأیید و دیده شدن توسط اطرافیان که نوعی مهرورزی به حساب می‌آید و مربوط به گذشته انسان است.

افشین طباطبایی – روانشناس