حکمت هشتم نهج البلاغه : شگفتى هاى خلقت انسان

حکمت 8 نهج البلاغه :

شگفتى هاى خلقت انسان (علمى ، فيزيولوژى انسانى)

وَ قَالَ اعْجَبُوا لِهَذَا الْإِنْسَانِ يَنْظُرُ بِشَحْمٍ وَ يَتَكَلَّمُ بِلَحْمٍ وَ يَسْمَعُ بِعَظْمٍ وَ يَتَنَفَّسُ مِنْ خَرْمٍ .

امام علی (ع) فرمودند: از ويژگى های شگفت انگیز انسان این است كه : با پاره اى ” پى ” (چشم) مى‌بیند ، و با ” گوشتی “(زبان) سخن مى گويد . و با ” استخوانی “(گوش) مى شنود ، و از ” شكافى ” (بینی) نَفس مى كشد!!

حکمت 8 نهج البلاغه : شگفتى هاى خلقت انسان (علمى ، فيزيولوژى انسانى)

امام (ع) به ظرافت آفرينش انسان، نسبت به برخى از رازهاى حكمت خدا در باره آن توجه داده است، و هدف نهايى آن حضرت استدلال بر حكمت آفريدگار و هستى بخش انسان بوده است و چهار مورد از موارد توجه و بيدارى را يادآورى كرده است كه عبارتند از ابزار ديدن، سخن گفتن، شنيدن، و نفس كشيدن، و اين موارد را به خصوص يادآورى كرده است، از آن رو كه اينها با همه ناچيزيشان در هستى انسان با تمام بزرگى و مقام بلندى كه در ميان مخلوقات دارد، ضرورت دارند، و هستى انسان وابسته به آنهاست، تا اين كه جاى تعجب و هوشيارى نسبت به آفريدگار دانا باشد.

مقصود امام (ع) از شحم

و مقصود امام (ع) از شحم همان چيزى است كه به وسيله آن ديدن انجام مى گيرد، همان ماده نرمى كه در اصطلاح پزشكان تخم، ناميده مى شود، و يا همان زجاجيه چشم است، زيرا چشم از هفت پرده و سه نوع ماده نرم تشكيل شده و هر كدام نام مخصوصى دارند.

مقصود امام (ع) از گوشت

و مقصود امام (ع) از گوشت، زبان است زيرا زبان گوشت سفيد نرمى آميخته به موى رگهاى كوچك فراوانى است كه خون در آنها جريان دارد و از اين رو به رنگ سرخ مى نمايد و زير زبان موى رگها و رگها و عصبهاى زيادى موجود است و در زير دو دهانه وجود دارد كه آب دهان از آنها جارى مى شود كه اين دو دهانه به گوشت غدّه اى نرمى مى رسد كه در بن آن قرار گرفته به نام مولد لعاب و به وسيله همين دو دهانه است كه زبان و پيرامون آن به طور طبيعى تر و تازه است.

و مقصود امام (ع) از استخوانى كه به وسيله آن صداها را مى شنود، همان استخوانى است كه به آن، حجرى مى گويند، استخوانى سخت كه در مجراى گوش با پيچ و خمهاى زيادى قرار گرفته و همان طور ادامه مى يابد تا مى رسد به عصبى كه از دماغ خارج مى شود و جايى كه مركز جريان روحى حامل قوه شنوايى است، و مقصود امام (ع) از خرم (شكاف) سوراخ بينى است.

در تمام اين موارد و نظاير اينها چه در بدن انسان و چه در ساير حيوانات، عبرتى است براى كسى كه در صدد عبرت گرفتن است، و كمال گواهى به وجود آفريدگار حكيم آنهاست. و هر كسى كه در اجزاى بدن انسان دقت كند، دلايلى از حكمت خداوندى را مشاهده مى كند كه انديشه انسان مات و مبهوت، و عقل حيران و سرگردان مى شود.

امام صادق (ع) آيه مباركه: «يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُخَفِّفَ…» را قرائت فرمود، آن گاه گفت: چگونه ناتوان و ضعيف نباشد كه به وسيله يك پيه مى بيند، و با استخوانى مى شنود و توسط گوشتى سخن مى گويد.

مجله زندگی سالم / فایل صوتی شرح و ترجمه حکمت های نهج البلاغه