داروهای ممنوع برای کودکان
والدین نباید بدون داشتن نسخه داروهای ضدسرفه یا سرماخوردگی را به شیرخوار یا نوپای خود بدهند.
بعضی ها تصور می کنند داروخانه ها سوپرمارکت است و پزشک معالج هم یک واسطه نه چندان موردنیاز است که تنها هزینه ویزیت را می گیرد اما این باور صحیح نیست.
در بازار داروی کشور ما، داروهای بسیاری بدون نسخه به فروش می رسند اما نباید فراموش کنید دارو ماده ای شیمیایی است که در بدن واکنش های شیمیایی مهمی به وجود می آورد. اطلاعات شما از داروها تنها در حد اینکه آشناهایتان قبلا چطور آن را مصرف کرده اند، خلاصه شده و از تاثیرات آن ماده شیمیایی بر اعضای مختلف بدن بی خبرید.
والدین معمولا به شیرخواران و نوپایان که قشر آسیب پذیری محسوب می شوند و نمی توانند به درستی علایم خود را توصیف کنند سرخود داروهایی می دهند که اصلا کار صحیحی نیست چرا که عوارض داروهای شیمیایی و حتی داروهای گیاهی در کودکان شدیدتر و شایع تر است. در ادامه چند مورد از مهم ترین این داروها را برایتان فهرست کرده ایم.
- آسپیرین : هیچ وقت سرخود به فرزندتان آسپیرین بچه یا هر داروی دیگری که حاوی آسپیرین است ندهید مگر آنکه پزشک معالج او، تجویز کرده باشد. آسپیرین کودک را در معرض نشانگان رِی -یک بیماری نادر اما مهلک- قرار می دهد. تصور نکنید داروهای مخصوص کودکی که در داروخانه ها بدون نیاز به نسخه پزشک تجویز می شوند آسپیرین ندارند.
قبل از دادن هر دارویی به فرزندتان، باید حتما بروشور دارو را مطالعه کنید تا از ترکیب های تشکیل دهنده آن مطلع شوید. در مورد برخی داروها، آسپیرین با نام شیمیایی «سالیسیلات» یا «اسیدسالسیلیک» نشان داده می شود. اگر با خواندن بروشور دارو از وجود داشتن یا نداشتن آسپیرین در دارو مطمئن نمی شوید، می توانید از پزشک معالج یا داروساز حاضر در داروخانه سوال بپرسید.
برای درمان تب و سایر ناراحتی های فرزندتان، بهتر است در مورد استفاده از داروی ایبوپروفن یا استامینوفن با متخصص اطفال مشورت کنید. یادتان باشد هیچ گاه به کودک زیر 6 ماه ایبوپروفن ندهید.
- داروهای ضدسرفه و سرماخوردگی بدون نیاز به نسخه : والدین نباید بدون داشتن نسخه داروهای ضدسرفه یا سرماخوردگی را به شیرخوار یا نوپای خود بدهند زیرا تحقیقات دانشمندان ثابت کرده این داروها هیچ تاثیری در بهبود علایم سرفه و سرماخوردگی نوزادان و شیرخواران ندارد و ممکن است خطرناک هم باشد خصوصا اگر مقدار و مورد مصرف این داروها اشتباه باشد. علاوه بر عوارضی چون سرگیجه، خواب آلودگی، ناراحتی معده، کهیر و حساسیت پوستی، ممکن است کودک در اثر مصرف این داروها دچار تپش قلب شدید، تشنج یا مرگ شود.
- داروهای ضد تهوع : به هیچ وجه به فرزند خود داروهای ضدتهوعی که در خانه دارید یا از داروخانه گرفته اید را ندهید مگر آنکه پزشک متخصص کودکتان آن را تجویز کرده باشد. در بیشتر بچه ها، حالت تهوع و استفراغ گذراست و نیازی به دارو خوردن نیست اما اگر فرزندتان زیاد استفراغ می کند و بدنش کم آب شده، او را به متخصص اطفال نشان دهید.
- داروهای بزرگسالان : بعضی از والدین تصور می کنند داروهای بزرگسالان و کودکان از لحاظ ترکیب شیمیایی کاملا مشابه اند و فقط میزان مصرف آنها به سن افراد بستگی دارد. چنین افرادی به تجویز خودشان، داروی بزرگسالان را به مقدار کمتر به فرزندشان می دهند و انتظار دارند با این کار فرزندشان بهبود یابد. این تصور را دور بریزید. باید بدانید که دوز مصرف هر دارو به سن و وزن فرد بستگی دارد از طرفی میزان ماده موثر هر دارو در نوع بزرگسالان، کاملا از نوع کودکان متفاوت است حتی غلظت قطره های نوپایان هم با نوزادان متفاوت است و مصرف دلخواه دوز هر دارو عوارضی جدی ای دربردارد.
- دارویی که برای بیمار یا بیماری دیگری تجویز شده است : داروهایی که برای هر بیمار دیگری- حتی کودکی همسن فرزندتان یا خواهر و برادر او- و همچنین داروهایی که متخصص برای درمان بیماری دیگری تجویز کرده را نباید برای وضعیت فعلی فرزندتان مصرف کنید زیرا عوارض نامطلوبی را به بار می آورند.
- داروهای تاریخ گذشته : به محض گذشتن تاریخ هر نوع دارویی، آن را به مراکز جمع آوری دارو تحویل دهید. اگر هم تاریخ انقضای دارو هنوز نرسیده اما رنگ، شکل (مثلا پودر شده) یا بوی دارو تغییر کرده نباید دیگر آن را مصرف کنید. داروها را به سیستم فاضلاب وارد نکنید زیرا باعث آلودگی منابع آب آشامیدنی می شوند.
- استامینوفن یا ایبوپروفن اضافه : در ترکیب برخی از داروها، مقداری استامینوفن هم گنجانده شده تا تب و درد کودک زودتر برطرف شود بنابراین به هیچ وجه سرخود علاوه بر دارویی که پزشک تجویز کرده به فرزندتان استامینوفن یا ایبوپروفن ندهید.
- داروهای جویدنی : داروهای جویدنی یا هر دارویی که به شکل قرص عرضه می شود، خطر خفگی را برای فرزند شما به همراه دارد بنابراین قبل از دادن هر نوع قرصی به شیرخوار یا نوپای خود از پزشک متخصص اطفال یا داروساز بپرسید که آیا خرد کردن قرص و آمیختن آن با غذای جامد یا نوشیدنی اشکال دارد یا نه؟ اگر مخلوط کردن قرص با غذا عیبی نداشت، مطمئن باشید فرزندتان تمام آن مقدار غذایی که دارو با آن مخلوط شده را بخورد تا دوز کافی هر نوبت را دریافت کند.
- شربت اِپیکا (عرق الذَهَب) : شربت اپیکا، تهوع آور است و در گذشته برای از بین بردن مسمومیت استفاده می شد اما امروزه متخصصان برای مقابله با مسمومیت، استفراغ عمدی را نمی پذیرند و در مورد این دارو هم می گویند که عوارض آن بیشتر از فوایدش است. ( ایران مطلب)
