رزق و روزی
بسم الله الرحمن الرحیم
الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی
اول: روزی دهنده خداست.
قران: «إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتینُ» ذاریات/58 رازق خداست، رزاق مثل خباز، حداد، بنا، بقال، كسی كه صبح تا به شب كارش این است كه نان میپزد و با آهن سر و كار دارد و. . . رزّاق یعنی دائما روزی میدهد. به قول ما طلبهها نمیفرماید «یَرْزُقُ» جمله فعله بلكه جمله اسمیه است «هُوَ الرَّزَّاقُ». یعنی دائمی است و قدرت هم دارد، و قدرت او هم مثل بقیه قدرتها نیست كه تبدیل به ضعف fشود. ما اگر عقیده داشته باشیم كه روزی دهنده(دائمی و با قدرت) خداوند است، برای هیچ چیز دروغ نمیگوئیم. گاهی ممكن است با دروغ و كلك پول هم بدستاید، ولی چون رزق او نیست از دست میرود. همه زرنگیها كه با دروغ و كلك به چیزی میرسد خداوند او را دود میكند(و از بین) میبرد، مثل آب دزدی در استخر كه خداوند استخر را سوراخ كرده و آب از آن طرف بیرون میرود.
دوم: اندازه گیری هم با خداست.
آیات زیادی داریم: «یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ» رعد/26 و یقدر گاهی چیزی را كم و چیزی را زیاد میدهد، خطش خوب شكلش بد، خوشكل و یا خوش صدا خطش بد، قدش بلند همتش كوتاه، بیان نم دل سنگ، تمام گوشتها یا استخوان. گل بی خوار نداریم و دل بی غم، جاوید شاه، مرگ بر شاه هم دارد.
نگوئید ما نان و سیب زمینی میخوریم در عوض بچهها قبول و خانهای كه جوجه كباب خوردند بچهها 16 تا تجدیدی آوردند. مشكلات را با فراخیها كنار هم بگذارید قضاوت كنید.
سوم: خداوند ضامن رزق است
«وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِی الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُها» هود/6 مثل علی خداوند فرموده رزق تو با من، فكر نكنید با گناه چیزی بدست آوردی، قحطی میشود، باران نمیآید، تمام از بین میرود، یك انشاءالله بگوئید. مثل صداو سیما میآید خبر بدهد فردا برف میآید بگو ان شاء الله، می گوید نمیخواهد، كامپیوتر نشان داده این فكر میكند دیگر نیاز به انشاءالله نیست خداوند میفرماید حتی موجوداتی كه دست و پا هم ندارند من روزی میدهم.
«وَ كَأَیِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لا تَحْمِلُ رِزْقَهَا اللَّهُ یَرْزُقُها» عنكبوت/60.
چقدر جانبنده است كه نمیتواند رزقش را حمل كند خداوند روزیش را میدهد نوازاد در شكم مادر چطور روزی میخورد، خداوند روزی میدهد، سوسكها و سگهای ولگرد روزی دارند بی غصه، و چقدر زشت است انسان در پی روزی باشد با كلك، دروغ برای چی؟ دانشجوی رشته پزشكی بعد از ماموریت آمده بود وزارت علوم و دقیق برنامه بودجه مسافرتش را گفته بود، مسئول گفته بود چون با صداقت مطالب را راست گفتی. ما همه خرج را هم میدهیم. حدیث داریم رزق ما از حلال مقدر شده آنهایی كه میخواهند زرنگی كنند خداوند از جای دیگر كمش میگذارد، از یك مشتری با یك دروغ 200 تومان اضافه میگیریم در عوض یك مشتری نگاه میكند خرید نكرده رد میشود. این كار خداوند است. جوانی میآید برای خواستگاری میگوید خوب است ولی فقیر، دل او را سوزاندی یك پولدار میآید موافقت میكند حدیث داریم اگر پسر آمد از نظر اخلاق و سلامت و. . . عیبی در او نیست مخالفت نكنید، باباش فقیر است در محلههای فقیر نشین، لحجه دارند، دهاتی و شهری، اصفهانی و كاشانی و یزدی و فارس و لر و عرب و عجم است. حدیث داریم اگر بهانه گرفتی و آنچه دوست داشتی دنبالش رفتی به او نمیرسی، همهاش به برنامه ریزی نیست.
امیر المومنین(ع): خدا را از آنجا شناختم كه هر چه برنامه ریزی كردم طور دیگری شد، معلوم میشود یك برنامه ریز دیگری هم هست، در انتخاب شغل، این شغل مقدس است تغییر در رزق گاهی به خاطر گناه و یا برای آزمایش است و رشد. تحلیل در كمی و زیادی رزق این است كه گناه میكنید رزق شما كم میشود. و یا برای آزمایش و یا برای اینكه دیگر طلبی نداشته باشید به او میدهند.
سوال: چرا رزق كم و زیاد میشود؟
یكی پسته و یكی پیاز و یكی سیب زمینی خوب و یا خانهاش بلوار میخورد گران میشود و بچه هایش قبول میشوند، بعضی خوش و دیگری ناخوش چرا؟
سه جواب: الف: یا به خاطر عبادت و یا گناه. قران: موسی و خفر وارد یك روستا شده یك دیوار خرابه بود موسی گفت بیا دیوار را بسازیم خفر گفت برای چی كار مفت است، گفت: پدر اینها مرد صالحی بوده، مقداری گنج برای بچه یتیمها گذاشته، خداوند اراده كرده به خوبی پدر این پول و گنج به بچهها برسد و اگر دیوار ساخته نشود دزدها میبرند، تا بچهها بزرگ بشوند و از این استفاده كنند، پس اگر پدر خوب بود خداوند دو پیامبر را به بنائی میگمارد كه خیر پدر به فرزند برسد.
اگر كسی دست به خاكستر میزند طلا میشود، معلوم است پدرش تشنهای را آب داده اگر كار خیر میكنیم بچههای ما هم خیر میبینند، گاهی خیری كه به من میرسد از خوبی دائمی پدرم میباشد، خودم امتیاز ندارم پدرم دعا كرده.
ب: گاهی هم به خاطر اینكه بناست ظرفیت پر شود.
مثل مریضی دكتر جواب كرده كه میگویند هر چه میخواهد مصرف كند، (خداوند با آنها قهر است) و جنایتكار هستند خداوند میگوید هر چه میخواهند مصرف كنند تا پیمانه پر شود میفرماید:
«إِنَّما نُمْلی لَهُمْ لِیَزْدادُوا إِثْماً» آل عمران/178.
ج: برای آزمایش
حال كه امكانات هست شاگرد اول میشود، متلك میگوید، صفر گرفته مثل درب قوری زلف داده است تا یك بی زلف دیدی. قد بلند داده تا یك كوتاه را میبینی چطور بر خورد میكنی؟ زیبایی داده زشتها را مسخره میكنی؟ نمره گرفتی تجدیدها را مسخره میكنی، صدا خوب است بد صدا را مسخره میكنی؟ ببینید ظرفیت دارید، آدمهای بی ظرفیت لق، لق میكنند.
پس خلاصه اینكه: (چرا روزی كم و زیاد میشود)
1- بعضی به خاطر قهر الهی تا پیمانه پر شود
2- به خاطر نیاكان
3- به خاطر آزمایش
4- به خاطر تلاش و لیاقت
مثل اینكه چرا خانه روشن است میگوید یا موتور برق دارد یا كنتور دارد یا برق دزدی، داریم اگر دیدید كسی وضعش خوب است حسد نورزید
(حسد چیست؟)
انسان چهار حالت دارد. الف: او دارد من هم داشته باشم خوب است(غبطه) او چادر خوبی دارد من هم داشته باشم این كه حسادت نیست حسادت آن است كه چادر او بسوزد حال كه من ندارم، ما هر كس خوبی دارد یاد بگیریم این كه عیب نیست، دید من این چادر و شكستنی و. . . دارم او هم خرید او حسود است؟ نه این حسادت نیست، حسود آن است كه بخواهد شما نداشته باشی اما اگر گفت تو داری خوب من هم داشته باشم، چقدر دروغ و تهمت در این راه زده شد.
ب: من ندارم او هم نداشته باشد، این حسادت است و بد.
ج: من ندارم طوری نیست او داشته باشد ایثار است.
د: او نداشته باشد من داشته باشم بخل است. من دارم بخورم مردم نداشته باشند، پس حسد نه منفی و غبطه بله مثبت است، بدون دلیل نگوئید حسود. میفرماید: «وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلى بَعْضٍ» نساء/32.
اگر دیدید یكی امكانات دارد آه نكشید، شما هم چیزهایی كه او ندارد داری. چهارم: برای بعضی گشایش سبب طغیان است.
قران: «وَ لَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِی الْأَرْضِ» شورى/27.
اگر بعضی شكمشان سیر شود چاقو كشی میكنند، بعضی صلاحشان نیست، مثل پدری كه به فرزندش سوئیچ نمیدهد میگوید چون تو شر هستی با ماشین تصادف میكنی، و به دیگری اجازه میدهد چون آرام و با وقار است.
می فرماید: ما اگر به بعضی رزق بدهیم طغیان میكنند، پس اگر كسی توسعه در رزق نداشت و تلاش هم داشت فكر كند ممكن است باعث طغیان او شود. داستانی از قران: فردی به خدمت رسول الله(ص) آمد كه دعا كند برای توسعه رزق حضرت فرمود صلاح تو نیست اصرار كرد.
حدیث دیدم كه پیامبر(ص) فرمود: به هر كس میخواهی نفرین كنی دعا كن خداوند مالش را زیاد كند. نسبت به دشمنان اسلام اگر خواستی نفرین كنی بگو خداوند مالش را زیاد كند. گاهی یك نفر را میدهند كه بسوزد، شما الان شبها راحت میخوابی ولی اگر خبر دهند امشب شما صاحب دو میلیون هستی مرتب از خواب میپری.
میفرماید: «إِنَّما یُریدُ اللَّهُ لِیُعَذِّبَهُمْ بِها فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا» توبه/55.
بعضی را اموال میدهیم تا آنها را بسوزانیم.
حدیث داریم: حضرت رسول(ص) در حال سفر نیاز به غذا داشت از فردی تقاضای شیر كرد(بخل ورزید) و اجابت نكرد فرمود خداوند زیاد بدهد، از فرد دیگری تقاضا كردند مختصر گوسفند و بزی داشت شیر دوشید و داد فرمود خداوند به مقداری بدهد كه دستت در مقابل دیگران دراز نشود، محتاج خلق پست نشوی، گفتند یا رسول الله اولی كه نداد گفتی بیشتر خداوند بدهد دومی را. . . فرمود: من به اولی نفرین كردم. پس زیاد اصرار كرد برای توسعه تا حضرت دعا كرد اموالش زیاد شد تا برای كنترل انها رفت بیرون از مدینه، تا بالاخره مامور زكات از طرف حضرت رفت گفت من زكات نمیدهم. آیه آمد: «وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحینَ فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ» توبه/76-75.
بعضی از مردم با خداوند عهد میبندند كه اگر خداوند از فضلش بدهند صدقه میدهند، وقتی به او دادیم بخل میكند. وقتی ندارد یك ماشین بده همه را سوار میكنم وقتی ماشین دار شد یك آشنا را هم كه میبیند سرش را میخارد كه مثلا او را ندیده است.
پنجم: تقوا باعث گشایش است
از رزقهای حساب نشده و بی گمان میآید برای ما انسان با تقوا(چند سال قبل بنا بود جناب حجه الاسلام و المسلمین هاشمی رفسنجانی مكه بروند تصمیم عوض شد ایشان با هیئت همراه نرفتند بنا شد هواپیما پرواز كند توی خیابان میگشتند افراد را مجانی ببرند كه هواپیما خالی نرود یك آدم هم 12 سال است توی صف است. یك درخت را هر چه آب میدهی برگ زرد و یك درخت توی جنگل بدون آبیاری سبز است(یكی مراعات همه مسائل بهداشتی را میكند 32 مریضی دارد و یكی. . . .) بعضی از رزقها دست ماست، با فرمول و كار و تلاش و بعضی هم دست ما نیست.
تور ماهی انداختهایم یكی 80 ماهی دارد و یكی 3 عدد اینجا دیگر هیچ پارتی و رشوه و وزیر و وكیل، استشار و استعمار و هیچ لقبی دخالت ندارد، پس گاهی با تیزی و برنامه ریزی است و گاهی هم دست بشر به هیچ بند نیست.
رزق سیاسی هم: یوسف در دل چاه، آمدند رد شدند انداختند آب بكشند دیدند انسانی بالا آمد به عنوان برده فروختند، دست به دست تا خانه شاه، برای او خواب دید گفت بیا حكومت را بگیر، از توی چاه بدون برنامه ریزی میشود شاه و همه برادرها هم برای نابودی و محو او برنامه ریزی میكردند همه خواستند یوسف نباشد خدا خواست باشد، و همه خواستند جمهوری اسلامی نباشد خدا خواست باشد و همه خواستند امام نباشد و شاه باشد خدا اراده كرد شاه نباشد و امام باشد، برق كشی داخل خانه دست ماست، ولی كارخانه با ما نیست ممكن است ما آماده باشیم ولی كارخانه برق را وصل نكند. من میخواهم دیپلم گرفته در كنكور شركت كرده بعد بشوم خانم دكتر، خانم دكترها همه خوشبخت هستند؟ (چند تا خانم دكتر بدبخت برای شما بشمارم درس میخوانم دكتر میشود مهندس، آیه الله بعد الالی، این را میبینم تاجر میشویم و پولدار، چند تا تاجر بگویم بدبخت است. اینطور نیست كه با برنامه ریزیهای شما باشد، شما باید تلاش كنی و تكیه هم به خدا داشته باشی، برنامههای ما درصدی است.
ششم: پول خرج كردن(سخاوت) رزق را زیاد میكند. روایت داریم «اسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدَقَةِ»(كافی، ج4، ص10)، «مِفْتَاحُ الرِّزْقِ الصَّدَقَةُ»(كافی، ج4، ص10). اگر توسعه میخواهی باید بریز و بپاش داشته باشی، فكر نكنی اگر ندادی داری و اگر دادی نداری.
سال اولی كه رفتیم توی تلویزیون یك نفر به ما گفت شما تند تند حرف میزنید حرفها تموم میشود یك چیزی بگو و درباره او صحبت كن، همه را نگو، گفتم اگر من مردم گفت اگر بودی؟ گفتم فعلا من هر چه دارم میگویم سال دیگر میگوئیم خدایا برسان بیست سال است رسانده سی سال دیگر هم كه باشیم اگر خدا بخواهد میرساند، امروز از این آیه یك چیزی میفهمی فردا چیز دیگر. مثل اینكه امروز با این آجر یه نوع خانه میسازیم و فردا شكل دیگر و خانم با این پشم و نخ یه جور میبافد و فردا شكل دیگر.
چقدر من آدمهایی را دیدهام زرنگ كه سرشان به سنگ خورده، تاجری را سراغ دارم كه نقاش را میبرد منزل به او غذا و تریاك و پول میداد نقشه بكشد و نقشه از خانه بیرون نرود و دیگران متوجه نشوند و در نتیجه نقشههای او نمونه باشد، همین تاجر را دیدم قالیهایش روی دستش مانده و بال بال میزد و آدمی را هم دیدم دمپایی میفروخت 5 بار مكه رفت و او با قالی ابریشمی یك دفعه بیشتر نرفت. اینطور نیست كه ما فكر میكنیم برای خوشبختی، تیزبازی نكنید، عاقلانه راه بروید و كوتاهی هم نكنید.
تلاش و كوشش باعث روزی است
قران میگوید: نمیشود نشست و گفت خدایا برسان، حدیث داریم دعای چند نفر مستجاب نمیشود یكی آدم بیكار، میگه خدایا تو بده، پاشو راه بیافت میفرماید: «فَامْشُوا فی مَناكِبِها» ملك/15 حركت و مشورت و فكر بكن ولی فكر نكن تیز بازی كاری میكند یا خانم با همسرش دعوا و مشاجره میكنند درباره پیراهن برای جلسه جشن و عروسی كه وقتی به جلسه رفت همه او را نگاه كنند.
اتفاقی پیش میآید همه به او ناسزا گفته و فحش میدهند او میخواست با سوزاندن همسر همه او را نگاه كنند، حالا همه او را فحش میدهند
(چهل و سه رادیو به امام فحش و از صدام تعریف میكرد، الان مرده امام از زنده صدام عزتش بیشتر است) با طلا و مهریه سنگین بخواهی عزیز شوی مگر معیوب و فقیرم، میخواهید تالار نگیرید خواهند گفت دختر كر و كور و كچل بود، عیبی بود كه مخفیانه عقد كردند، آقا ندارند ما توی فامیل آبرو داریم، آدم یك دفعه عروس و داماد میشود، و زحمت عروسی میگیرند در تالار صحنهای پیش میآید آبروی همه میرود، یك میلیون خرج و یك میلیون غیبت و یك میلیون غصه.
هفتم: صله رحم روزی را زیاد میكند.
هشتم: مراعات بهداشت، شستن دست قبل از غذا روزی را زیاد میكند.
نهم: نماز شب روزی را زیاد میكند.
دهم: حسن خلق روزی را زیاد میكند.
یازدهم: امین بودن روزی را زیاد میكند. مردم میگویند این دست و چشمش پاك است.
دوازدهم: شكر نعمت روزی را زیاد میكند.
سیزدهم: بین الطلوعین سراغ كار رفتن روزی را زیاد میكند.
چهاردهم: خورده نانهای سر سفره را خوردن روزی را زیاد میكند.
شكر نعمت است نگوئید چیزی نیست، تحقیر نكنید حتی به دانه برنج، گفتند نخست وزیر چین، دو دانه برنج افتاده را برداشت و خورد، گفت ما یك میلیارد و صد میلیون جمعیت هستیم نفری دو عدد برنج دور بریزیم 20 كامیون میشود. با هم حساب كنید اگر نفر دو تا قاشق برنج اسراف كنید 60 میلیون جمعیت 120 میلیون قاشق میشود. اگر بچهها كتابها را سالم نگه دارند بچهها سال بعد هم از آن استفاده كنند با پول آن چند شهرك برای معلمین ساخته میشود. اگر هر عروسی پیراهنش را دیگران هم استفاده كنند چقدر صرفه جویی در خرید میشود، ما میتوانیم فقر را ریشه كن كنیم. امیر المومنین(ع) میفرماید: هر جا فقیری هست برای پرخوری بغل دستی است. خداوند رحمت كند شهید صدر را كتابی دارد بنام اقتصادما آورده «سَخَّرَ لَكُمُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ» ابراهیم/33 و. . . . ترجمهاش این است. ابر و باد و مه و خورشید و فلك،
بعد میفرماید: «إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ» ابراهیم/34 اگر ندارید بخورید(مشكل) و گیر در شماست، توزیع شما خراب است و الا مواد اصلی در طبیعت برای همه هست.
پانزدهم: استغفار روزی را زیاد میكند.
شانزدهم: نیت بد روزی را قطع میكند(در كتاب مدرسه قصهای هست(در سوره ن و القلم) حتی كشاورزها هم توجه كنند و آنها هم نیت كنند بسم الله الرحمن الرحیم ان شاء الله. اگر امسال درو كنم زكات میدهم خداوند جبران و اگر ندهیم خداوند چه میكند. پدر خوبی از میوههای باغی به فقرا میداد باغ به ارث به بچه هایش رسید، گفتند ما نمیدهیم یكی از آنها(كوچكتر) گفت پدر سهم فقرا را میداده ما هم بدهیم گفتند ما نمیدهیم، و ما وقتی میوهها را میچینیم و به انبار میبریم كه فقرا خواب بوده و میوهها را نبینند خوابیدند كه سحر بروند صاعقه آمد باغ سوخت.
صبح زود كه رفتند دیدند باغ سوخت
«فَأَصْبَحَتْ كَالصَّریمِ فَتَنادَوْا مُصْبِحینَ» قلم/21-20 شما نیت كردید ندهید خداوند هم نداد، فلانی را نگو میخواهیم برویم پارك ما را الاف خواهد كرد بگو میرویم روضه، میرویم دكتر، بگوئیم پارك میآید ما باید 50 تومان پول بستی او را بدهیم.
و یا او را سیزده بدر نبریم، میروی دست بچه میرود لای درب ماشین گریه كنان برمی گردیم، این برای این است كه مادر بزرگ را نبردیم. نیت كنیم كه خیر نرسانیم خداوند خیر را از ما میگیرد. حدیث داریم: نیت گناه روزی را كم میكند. قصد بد برای هیچ كس نكنید، اگر شنی در دیگی انداختی بالاخره شنی لای دندانت خواهد آمد این عوض آن. «فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَیْراً یَرَهُ» زلزال/7 سر سوزنی خیر و شر كنید خوب میبینید. آقایان و خانمها جوان هستند سعی كنید سالم و بدون كلك حركت كنید خداوند هم میتواند یك زندگی شیرین به شما بدهد. اگر دیگری هم خلاف كرد ما بگوئیم دروغ نمیگوئیم و خلاف نمیكنم پاك زندگی كنید.
شانزدهم: اگر رزقها یكسان باشد به هم كمك نمیكنند.
اگر همه یكسان باشد، پول و هوش داشته باشند كسی حاضر به بنائی و نجاری و. . . نمیشود سلول استخوان با مغز باید فرق بكند و این انگشت باید طوری باشد كه داخل گوش شود و دیگری هم برای پول شمردن اگر با این بشماری میریزد. باید تفاوت كه هر كس طبق بافت و خلقت و طبیعت دنبال كار میرود، جامعهای كه همه مثل كبریت و قالب صابون یه جور و یكسان هستند هیچ كس زیر بار دیگری نمیرود. همه باید از هم یاد بگیریم او از من مسئله و من از او رانندگی، و هر دو به بخار و سه به بقال و هر چهار تا به قصاب و هر پنج تا به نانوا و شش تا دكتر و هفت تا به. . . . . . همه باید به هم نیاز داشته باشیم اگر همه فكر و هوش و ذوق یك جور باشد، همه مثل قالب صابون كه این زندگی اجتماعی نخواهد بود، باید نیاز باشد تا به هم گره بخوریم تا بشود جامعه. خیلی حرفها ماند شاید 7 درصد گفتم باید توفیقی باشد این را كتابی كنیم بنام رزق و روزی كه كتاب خوشمزهای هم میشود. فكر میكنم اگر ما به مسئله رزق دقت كنیم نه حرص میزنیم نه كلك نه دروغ، راحت زندگی میكنیم.
بدانیم «وَ فِی السَّماءِ رِزْقُكُمْ» ذاریات/22 رزق ما در آسمانهاست برنامه ریزی شده آنها كه خواستند با كشتن امام حسین(ع) حكومتشان را نگه دارند سرنگون شدند. با وابستگی به آمریكا نیست، شاه میخواست بند به آمریكا خود را نگه دارد سرنگون شد به هیچ كس تكیه نكرده و گناه نكنیم.
خدایا روز به روز ایمان و عقل و دین و علم و توفیق و فهم و عمل، تحصیل و عبادت و خدمت ما را بیشتر بفرما.
خدایا دین و رهبر و دولت و امت و نسل و ناموس و عقائد و افكار، مرز و بوم ما را حفظ بفرما.