زندگینامه سهراب سپهری

سهراب سپهری شاعر قرن معاصر

«سهراب سپهری» اگرچه در تقویم ادبی کشور متولد پانزدهم مهرماه است، ولی در بیوگرافی به­ چاپ رسیده، خود را متولد چهاردهم مهر، ششم اکتبر معرفی می­کند. تقریباً همه­ اعضای خانواده­ مذهبی سهراب دستی در شعر و نقاشی داشته ­اند و باغ بزرگ اجدادی، کودکی پر خاطره­ سهراب را در کاشان می‌سازد.

شخصیت شیطان و سرکش سهراب خانه و ترسو و درس‌خوان مدرسه از همان کودکی شاعر است! پسربچه ه­ای که عقرب می­کشد؛ اما صدای به‌خصوصی از شکفتن غنچه­ های دم صبح می‌شنود. روزهای بی­سوادی سهراب و کتابخوانی مادر که تنها زن شاغل کاشان است، از سهراب نوجوانی رمانتیک­ خوان می‌سازد.

سهراب به گفته­ خودش دیر بزرگ می­شود؛ ولی بروز تفکرات شاعرانه و لطیف در آغاز جوانی، شکارچی تفنگ به دست دیروز را برای نجات مورچه پای حوض می­کشاند. دبیرستان را در تهران تمام می­کند و به کاشان بازمی­گردد. نقاشی و شعر را از سر می­گیرد. روزگاری غزل می­گوید؛ اما دفتر شعرش را با آغاز شعر نیمایی می­سوزاند و اثری از آثارش باقی نمی‌گذارد. سهراب بارها در نامه­ هایش کاشان را تنها شهری می­داند که در آن آرام می­گیرد؛

آشنایی با منوچهر شیبانی

اما آشنایی با منوچهر شیبانی بر آنچه می­خواهد تاثیرگذار می‌شود و محیط بسته و محدود، دلیل بازگشت دوباره به تهران و ورود به دانشکده­ی هنرهای زیبا است. هر شغلی را پس از مدتی رها می­کند و شغل اصلی خود را کشیدن نقاشی و سرودن شعر می­داند که هرگز به حاشیه نمی‌روند.

انزوای سهراب

سهراب تا پایان هرگز حاضر به مصاحبه نشد؛ انزواطلبی و حجب بیش ­از اندازه، سلوک او را در هاله ­ای از ابهام نگه‌ داشت. بسیاری او را عارفی هرچند شیفته­ مولانا، حافظ و عطار، لیکن بسیار تحت تأثیر بودا می­دانند که سروده­ هایش پیوند شعر عرفانی ایران با شعر امروز جهان است. برخلاف بسیاری از اهالی ادب و روشنفکران، سهراب با شعرش بذر امید می­پاشید. درباره­ آنچه نیست و مایل است باشد تصاویری ماندگار می‌سازد که برآمده از عشق به زندگی­ است: «من می­دانستم و می­دانم که پاسبان­ها شاعر نیستند، در تاریکی آن‌قدر مانده­ام که از روشنایی حرف بزنم. من هزارها گرسنه در هند دیده­ام و هیچ­وقت از گرسنگی حرف نزده­ام؛ ولی هر وقت رفته‌ام از گلی حرف بزنم، دهانم گس شده است. گرسنگی هندی، سبک دهانم را عوض کرده است و من دین خودم را ادا کرده‌ام.»

روایت زندگی سهراب سپهری

کتاب روایت زندگی سهراب سپهری به قلم خواهرش پریدخت نوشته شده است و گرچه اطلاعات عمیقی از شخصیت سهراب مرموز و آرام در اختیار خواننده قرار نمی­دهد، اما در کنار «هنوز درسفرم» کتاب دیگری از همین نویسنده که انتشار یادداشت­ها، نامه­ ها، خاطره‌های منتشر نشده و طرح­های ابتدایی نقاشی­ های سهراب است، تلاشی خواهرانه در شناساندن شاعر جهانی و در عین حال ناشناخته­ کشورمان بوده­ است که در جهت توضیح حوادث تأثیرگذار بر ذهن و اعتقادات سهراب، مهر بی­نقص «سیروس شمیسا» را نیز با خود دارد.

نویسنده : ریحانه نعمتی