پیشگیری از سرخوردگی و انزوا در شرایط سخت و بحرانی

نسخه ای برای پیشگیری از سرخوردگی و انزوا در شرایط سخت و بحرانی

کرونا حالا حالاها هست، زندگی با آن را یاد بگیریم

طبق آنچه که سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده مشخص نیست کوئید 19 چه زمانی دست از سربشر امروز بردارد. این بیماری مرموز ماههاست که ابعاد مختلف زندگی ساکنین کره خاکی را مختل کرده و بسیاری نیز متاثر از عوارض روحی روانی آن دچار اختلالاتی چون افسردگی شده اند. دراین میان روانشناسان بیش از پیش بر یادگیری مهارت های زندگی کرونایی تاکید دارند.

بنفشه حیرت نگاری روانشناس بالینی و فیلم درمانگر

بنفشه حیرت نگاری روانشناس بالینی و فیلم درمانگر طی گفتگویی با ما دراین باره به نکاتی اشاره کرد که در ادامه می خوانید:

وی بابیان اینکه ” نوع تفکر، نگرش و رفتار در شرایط ویژه بسیار مهم است”. گفت: ازمهمترین شرایط بحرانی کنونی، همه گیری ویروس کووید 19 و پیامدهای اقتصادی ناشی از آن است که آموزش مواجه و مقابله با آن بسیار ضروریست. مانند هر مواقع بحرانی دیگر اکنون نیز گروهی دچار وحشت و بهت می شوند، گروهی رفتارهای هیجانی شدید از خود نشان می دهند، گروهی تسلیم و گروهی به مقابله برمی خیزند ، گروهی فقط در تلاش برای نجات خود و گروهی دیگربه یاری رسانی به دیگران می پردازند.

درماندگی آموخته شده

بنابراین افراد در مواجهه با مشکلات و ناملایمات واکنش های مختلفی را از خود بروز می دهند که گاهی نه تنها به حل مشکل کمکی نمی کند بلکه خود عامل به وجود آمدن مشکلات عدیده دیگری نیز می شود. در روانشناسی یکی از این مشکلات را به نام «درماندگی آموخته شده » می شناسیم.

بنفشه حیرت نگاری در توضیح بیشتر ادامه داد: در برخی از موقعیت‌های دردآور و دشوار که فرد احساس می‌کند هیچ راه خلاصی از آن ندارد، گمانی در خاطرات وی درست می‌شود که هیچ راه خلاصی نیست و این را به تمام موقعیت‌های زندگی تعمیم می‌دهد. در شرایط درماندگی آموخته شده فرد هیچ تلاشی از خود نشان نمی‌دهد. او با خود می‌گوید «تلاش‌های قبلی من ناکام بود؛ بنابراین تلاش‌های بعدی من هم ناکام خواهد بود». این توجیه به افراد افسرده نیز نسبت داده می شود. بی‌تفاوتی و منفعل بودن در افراد افسرده نشانه‌های رفتاری «درماندگی آموخته شده» است. افراد این نشانه‌ها را در واکنش به تجربیات گذشته ای نشان می‌دهند که در آن‌ها، دیگرانی وجود داشته اند که باعث شده اند ،احساس کنند که نسبت به سرنوشتشان قدرت کنترل ندارند(البته مطالعات بعدی نشان داده این موضوع شامل همه نمی‌شود).

افراد موفق بعد از بارها ناکامی، تسلیم شرایط نشده‌اند

این روانشناس بالینی یادآور شد: افراد موفق بعد از بارها ناکامی، تسلیم شرایط نشده‌اند و شانس خود را مجدداً امتحان کرده‌اند. مطالعات نشان می دهد که حدود یک سوم انسان‌ها تسلیم پدیده « درماندگی آموخته شده» نمی‌شوند.

تاب آوری

وی در پاسخ به اینکه چگونه می توان از فراز و نشیب های زندگی روزمره جان سالم به دربرد؟ اظهار داشت: برخی افراد درمقابله با شرایط دشوار تحمل بیشتری را از خود نشان می دهند، به این خصیصه در روانشناسی «تاب آوری » می گوییم. تاب آوری نه تنها افزایش قدرت تحمل و سازگاری فرد در برخورد با مشکل، بلکه مهم تر از آن حفظ سلامت روانی و حتی ارتقای آن است. تاب آوری افراد را توانمند می سازد تا با دشواری ها و ناملایمات زندگی و شغلی رو به رو شوند، بدون اینکه آسیب ببینند و حتی از این موقعیت ها برای شکوفایی و رشد شخصیت خود استفاده کنند.

این فیلم درمانگر اضافه کرد: آگاهی از این واقعیت که تمامی پدیده های موجود درجهان هستی درحال تغییر هستند و تعادل و عدم تعادل همواره جای یکدیگر را می گیرد، موجب می شود در شرایط عدم تعادل، آن را دائمی ندانسته و تلاش خود را جهت برقراری دوباره تعادل به کار بندیم.

راهها و امکانات موجود را شناسایی کنید

وی گفت: اگر بخواهیم به طور منطقی با شرایط ناگوار و سخت مواجه شویم باید آن را به عنوان یک موقعیت گذرا و موقت در نظر گرفته و نگذاریم شرایط سخت حاضر موجب شود که آن را دائمی و غیر قابل تغییر بپنداریم. همچنین در شرایط نامطلوب و بحرانی بهتر است به جای تسلیم و بی عملی، راهها و امکانات موجود و در دسترس را شناسایی و از آنها جهت بهبود شرایط، نهایت استفاده را به عمل آوریم و در این جهت حداکثر توان و تلاش خود را بکار ببندیم.

آگاهی و بکارگیری تجربه دیگران در شرایط مشابه از دیگر روش های مقابله با بحران است، حیرت نگاری در این باره هم توضیح داد: گاهی افراد توانمند در شرایط بحرانی دست به ابتکار عمل و ابداع روشهایی می زنند که می تواند توسط افراد دیگر به عنوان الگو بکار گرفته شوند . آگاهی از این تجربیات به افراد کمک می کند تا با صرف زمان و هزینه کمتر در به سامان رسانیدن شرایط ، تلاش نمایند. از طرفی نباید فراموش کرد که پس از سپری شدن هر بحران و رسیدن به تعادل ، شرایط جدیدی پدید می آید که گاه تفاوتهای بسیار بزرگی با شرایط قبل دارد.

تعادل خود را بازیابید و به آرامش برسید

برای حفظ تداوم روند زندگی فردی و اجتماعی لازم است افراد، شرایط جدید به وجود آمده را پذیرفته و اقدامات لازم را جهت هماهنگی روال طبیعی زندگی با آنها انجام دهند. گاهی نیز فرد در بحبوحه یک بحران تمام توان خود را به کار می گیرد ولی باز به نتیجه دلخواه که همان دستیابی دوباره تعادل است نمی رسد. در اینجا لازم است با مراجعه به متخصصین روانشناسی، موانع و کاستی هایی که موجب این عدم موفقیت شده اند شناسایی و رفع شوند تا طی این موارد فرد دوباره تعادل خود را بازیابد و به آرامش برسد.

این روانشناس بالینی در پایان خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط بیماری فراگیر کوئید 19 و مشکلات و مسائلی که به ویژه در زمینه اقتصادی هر روزه با آن دست به گریبان هستیم لازم است در روشهای معمول قبلی بازنگری داشته باشیم و روشهای نوین را شناسایی و جایگزین کنیم تا بتوانیم به بازیابی تعادل دوباره ای برسیم.

دریاوفایی

روانشناسی در زندگی سالم