سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فجر امسال
نبرد کارگردانان بر سر سیمرغ جشنواره فجر
بهمن فرمان آرا با دل دیوانه به جشنواره فجر می آید.
بهمن فرمان آرا مرد شکارچی سینمای ایران، این روزها با «دل دیوانه» تازهترین محصول خود به دنبال شکار سی و ششمین سیمرغ جشنواره فیلم فجر است. این کارگردان خوش سابقه و البته کاریزماتیک سینمای ایران، پس از سالها دوری از عرصه فعالیت در این حوزه با ورودش تن بلند قامتان ادبیات نمایشی ایران را به لرزه انداخت. اگرچه هنر همواره یک پدیده سلیقهای بوده است و قضاوت درباره اثر هر میزان که از سوی خط مشی آکادمیک باشد، میتواند از تجربهای اندیشمندانه برخاسته باشد. به همین دلیل است که مشکل عمده جشنوارههای هنری در همه ژانرها نوع برخورد داوران با اثر است نه معنایی که از دل آن خارج میشود. جدای از بحث تفسیر و تفکیک سینما در قالبهای متفاوت امسال شاهد حضور چهرههای مدعی زیادی در جشنواره هستیم که هر کدام در سبک خود ابر قدرت بی همتایی هستند.
*ابراهیم حاتمی کیا
جدیدترین اثر ابراهیم حاتمی کیا با عنوان «به وقت شام» خود را برای حضور در سی و ششمین جشنواره فیلم فجر آماده میکند و آنطور که از خبرها حاکی است، این پروژه مراحل پایانی ساخت خود را پشت سر میگذارد. ابراهیم حاتمی کیا همواره کارگردانی دغدغهمند بوده؛ اما این دغدغه به لحاظ فکری دارای جهش ژنتیکی میشود و در بادیگارد به شکل یک مدافع حق به جانب ابراز وجود میکند. نه اینکه چنین رویهای در سینماهای جهان مرسوم نیست، بلکه اتفاقا سینمای هالیوود به شدت از این طرز تفکر درآمد اقتصادی دارد و در سراسر جهان فلسفه زیستی خود را گسترش میدهد؛ اما از کارگردان فیلمی در قامت «آژانس شیشهای» چنین برخوردی را انتظار نداشتیم؛ خوشبختانه تا آنجا که اطلاعاتی در مورد جدیدترین پروژه این کارگردان به دست ما رسیده بازگشتی به «ارتفاع پست» با مضامین ملی – مذهبی را شاهدیم که میتواند انگیزش جذابیت سینما برای مخاطب را در حوزههای تدافعی افزایش دهد.
*مهدی فخیم زاده
مسئله اصلی، آقای فخیم زاده است. این بازیگر و البته کارگردان کار بلد تلویزیون هنگامی که در قامت سینما قرار میگیرد به طور ناخواسته از سلیقهای فراگیر بهره میبرد که ممکن است زیاد با مزاج داوران جشنواره سازگار نباشد؛ چرا که سینما جای کلی گویی نیست و این جزئیات انباشته شده در متن اثر است که تعلیق و کشش را به معنای واقعی کلمه برای مخاطب تعریف میکند.
*منوچهر هادی
منوچهر هادی پس از ازدواج با یکتا ناصر، به شکل پیشرفتهای حضور خود را در رسانههای نمایش گسترش داد. وی با ساخت سریال عاشقانه در شبکه خانگی مخاطبان را سطح بالاتری از معنای دوست داشتن در ادبیات داستانی اشنا کرد که برای فرهنگ جامعه کمی خطرناک به نظر میرسد. منوچهر هادی که این روزها فیلم «یک کارگر ساده نیازمندیم» را بر پرده سینماهای کشور دارد به نظر میرسد همت خود را افراشته تا حتما سیمرغی از چنگال فرمان آرای سینمای ایران برباید. به هر جهت حضور چهرههای متعدد و شناخته شده در یک جشنواره داخلی علاوه بر اینکه ظرفیت رسانهای شدن این جشنواره را افزایش میدهد باعث افزایش هیجان در رقابت آثار خواهد شد.
*هومن سیدی
اما در مورد این مدرنیسم سینمای ایران باید توصیف کرد که نشانههایی از ساختار سینمای حرفهای را در آثار خود به دوش میکشد؛ اما هرگز با قرارداد ابتدایی آثارش رابطه برقرار نمیکند به عنوان مثال در فیلم «خشم و هیاهو» به اندازهای فرم چهره غربی به خود گرفته بود که محتوای کاملا ایرانی و متعارف با جامعه را از بیننده پنهان میکرد و اجازه همپوشانی این دو مولفه سینمایی را صادر نمیکرد؛اما باید منتظر بود و دید که هومن سیدی در تازهترین اثرش آیا توانایی خلق و یا کشف یک فرم روایی را دارد یا مثل سابق پیشرو فیلمسازانی مانند تارانتینو و نولان خواهد بود.
*نبرد همه جانبه
یکی از نکات مهم این جشنواره در این موضوع نهفته است که چهرههای مختلف حاضر و مدعی هر کدام برای خود دارای نظریه اجتماعی و سیاسی متفاوتی هستند که اتفاقا این طور میپندارند که تفکر خودشان بر دیگران برتری دارد. جشنواره امسال نبرد اندیشه است جایی برای مانور حقایق فکری که لزوما درست و فلسفی نیستند؛ اما قابل احترام هستند. امیدواریم این جشنواره راه درست را برای نسل فرداییهای سینمای ایران نمایان کند.
نویسنده : علی رفیعی وردنجانی
نامزدهای دریافت سیمرغ بلورین در جشنواره فجر 94 چه کسانی هستند؟