ماجرای ستایش یک رفتار/قدر دانی از یک رفتار خوب
ماجرای ستایش یک رفتار/قدر دانی از یک رفتار خوب
چند سال پیش چند روز پس از اینکه آمبولانس اورژانس چند دقیقه بعد از تماس من، برادر همسرم را که در حومه شهر دچار برق گرفتگی شده بود به سرعت به بیمارستان رساند و جانش را نجات داد، نامهای به رئیس مرکز فوریت های پزشکی شهر نوشتم و از تلاش راننده و تکنسین هر دو قدردانی کردم. هنوز احساس خوب قدردانی کردن از کسانی که به ما کمک کرده بودند در خاطرم مانده است.
به تازگی حیطه جدیدی در تحقیقات روانشناسی ظهور یافته است به نام روانشناسی قدردانی که تاثیر این رفتار را بر جسم و روان آدمی بررسی می کند و به یافته های بسیار جالب و حیرت انگیزی هم دست یافته است.
اثرات قدرشناسی بر قدرشناس ها
وقتی برای چیزهایی که به شما داده شده یا اتفاقاتی که برایتان افتاده، احساس دین می کنید، به این احساس قدرشناسی می گویند. بنابراین همیشه دیگران هستند که باعث بروز چنین احساسی در شما می شوند: دوستان و عزیزانتان، غریبه ها و حتی مافوقتان. در واقع حس قدرشناسی، حسی است که شما را با دیگران مرتبط میکند و این وقتی رخ میدهد که شما خودتان را در ارتباط با چیزهایی بزرگتر و مهمتر از خود می بینید. اما شیوه زندگی کنونی ما باعث شده کمتر به داشتههایمان بیندیشیم و قدردان آنچه داریم باشیم و حتی باعث شده به ندرت قدردانی خود را به زبان بیاوریم. با وجود وسایل ارتباط جمعی و تبلیغاتی امروزی، نسل جوان ما دچار جنون سرعت شده است، سرعتی که باعث شده جوانان خود را مرکز کائنات و مهمتر از هرچیز دیگر بدانند و بپرسند اگر تمام حیات حول آنان است ، پس تشکر وقدر دانی از دیگران یعنی چه؟ولی تحقیق نشان داده افراد قدردان شادترند، بهتر می خوابند، بهتر ارتباط برقرار می کنند و کمتر دچاردردهای جسمی و افسردگی میشوند. محققان کانادایی دریافته اند که نوشتن نامه تشکرآمیز یا نشان دادن قدردانی به هر شکل، بر سلامت روان و برکاهش دردهای جسمانی موثر است. یافته دیگر ارتباط خواب راحت و قدر دانی است، هرچند هنوز مشخص نیست کدام بر دیگری اثر می گذارد. حتی نتیجه تحقیق روی افراد77 تا 90 ساله نیز نشان داده است آنهایی که قدر دان داشته هایشان هستند، کمتر به مشکلات و دردسرهای پیری و ضعف خود فکر می کنند.
اثرات قدردانی بر دیگران
آدمهایی که از آنان قدرشناسی می شود، حس خوبی پیدا می کنند. اگر وقتی انتظارش را ندارید، از شما قدردانی کنند مثلا در را برایتان نگه دارند تا رد شوید یا لیوانی چایی برایتان بیاورند، خوشحال می شوید. علت هم در غیر مترقبه بودن آن است؛ یعنی اگر دربان در را برای شما نگه دارد یا خدمتکار برایتان چایی بیاورد چنین حسی نخواهید داشت. علاوه بر آن آدمهایی که از آنان قدر دانی میشود، بعدا بیش از سایرین به دیگران لطف خواهند کرد و مهربانی شیوع می یابد. یافته های مطالعات علمی نشان میدهد کسانی که از آنان قدرشناسی می شود، بیش از دو برابر سایرین با بقیه مهربان میشوند که احتمالا به دلیل تجربه حس لذت بخش در جمع مورد تقدیر و تشکر واقع شدن است و زندگی در جامعه ای قدرشناس . داد وستد قدر دانی باعث تحکیم روابط آدمها می شود. وقتی مثلا شریک زندگی شما، شریک شغلی شما، همکار شما و امثالهم از شما تشکر می کنند، شما هم با تعهد بیشتر و دلگرمتر رفتار خواهید کرد. رابطه شکل فنری میشود که با هر پیچ بالاتر می رود و قوی تر می شود.
یادگیری قدردانی
اگر قدردانی از دیگران را نیاموخته اید و علاقهمند هستید تغییر کنید، یک راه آن است که هر روز اتفاقات خوب زندگیتان را یادداشت کنید و خواهید دید که چه زود این اتفاقات برای شما مهم و مهمتر خواهد شد. مغز شما به سرعت رفتارقدرشناسانه را فرا می گیرد وآن را تکرار می کند و زندگی به سرعت مجموعه ای می شود از خاطرات و تجارب خوشایندی که مغزتان به دریج و در طول زمان به یادآورده و ضبط کرده و در خود نگاه داشته است.
ابراز قدردانی
وقتی از کسی قدردانی می کنید، هم به سود هر دو طرف است و هم تاثیر مثبت پایاتری دارد. تحقیق نشان داده نوشتن یک نامه تشکرآمیز به افزایش حس شادی و خرسندی کمک شایانی می کند و گاهی اثر خود را تا 6 ماه بر روابط بین افراد باقی می گذارد.در جایی خواندم وکیلی که به خاطر دو ازدواج ناموفق، رابطه نه چندان مساعد با فرزندان و در آمد ناکافی علیرغم سخت کوشی از زندگی ناامید شده بود، در یکی از لحظات ناامیدیش به یاد سفارش پدر بزرگش که همیشه او را به قدرشناسی سفارش کرده بود و به امید تغییری در زندگیش در طول یک سال به 365 نفر نامه تشکر آمیز نوشت و دیری نگذشت که هم نگاهش به زندگی و هم وضعیتش عوض شد. من هم که قبلا حس خوشایند قدر دانی از راننده و تکنسین آمبولانس را تجربه کرده بودم، تصمیم گرفتم به یک نفر که زندگیم از او تاثیر گرفته است، اماهیچوقت از او تشکر نکرده ام، نامه ای تشکر آمیز بنویسم. به معلم فارسی دوران مدرسه راهنمایی ام نامه ای نوشتم و از او به خاطر تشویقم و آموخته هایم تشکر کردم. هم او را شاد کردم و هم خود بیش از پیش قدردان داشته هایم شدم.