متداول ترین علائم ام اس

بیماری ام اس همچون بیماری لوپوس، یک بیماری خودایمنی است. میزان شیوع بیماری ام اس در زنان، ۲ تا ۳ برابر مردان است. این بیماری عصبی ناتوان‌کننده است، بر مغز و نخاع تأثیر می‌گذارد و معمولاً در افراد ۲۰ تا ۴۰ ساله دیده می‌شود. عواملی مانند خستگی شدید، استرس، گرمای زیاد، سیگار و … باعث تشدید ام اس می‌شوند. علائم ام اس متعدد هستند و برخی از آنها در بیماری‌های دیگر نیز دیده می‌شوند، همین مسئله، تشخیص ام اس را دشوار می‌کند. در مطلب زیر، شما را با متداول‌ترین علائم ام اس آشنا خواهیم کرد. فقط به خاطر داشته باشید که داشتن تعدادی از علائم زیر لزوماً به معنای ابتلا به ام اس نیست و تشخیص نهایی همیشه برعهده‌ پزشک است.

بیماری ام اس یا اسکلروز چندگانه چیست؟

اسکلروز چندگانه یا بیماری ام اس، یک بیماری پیش‌رونده است که به‌واسطه‌ اشتباه در عملکرد سیستم ایمنی بدن به‌وجود می‌آید. این یعنی سیستم ایمنی که وظیفه‌اش سالم نگه‌داشتن بدن شماست، اشتباهاً به قسمت‌هایی از بدن‌تان که برای عملکرد روزمره‌ حیاتی هستند، حمله می‌کند. در این حمله، پوشش‌های محافظ سلول‌های عصبی آسیب می‌بینند و عملکرد مغز و نخاع دچار اختلال می‌شود.

بیماری ام اس یک بیماری با علائم غیرقابل پیش‌بینی است که شدت آن علائم در افراد مختلف، متفاوت است. مثلاً برخی از افراد مبتلا به ام اس، به خستگی و بی‌حسی دچار می‌شوند اما در موارد شدیدتر فرد ممکن است فلج شود، بینایی‌اش را از دست بدهد و عملکرد مغزش کاهش یابد. در ادامه با علائم اولیه‌ متداول اسکلروز چندگانه یا ام اس آشنا می‌شوید.

۱. مشکلات بینایی

مشکلات بینایی یکی از شایع‌ترین علائم ام اس هستند. التهاب بر عصب بینایی تأثیر می‌گذارد و در دید مرکزی اختلال ایجاد می‌کند. این امر می‌تواند به تاری دید، دوبینی یا از دست دادن بینایی منجر شود.

شما ممکن است بلافاصله متوجه‌ مشکلات بینایی‌تان نشوید، چون آسیب‌های وارده به بینایی ممکن است آهسته و تدریجی باشند. همچنین ممکن است هنگامی که به بالا یا به یک سمت نگاه می‌کنید، احساس درد کنید. راه‌های مختلفی برای مقابله با تغییرات بینایی مرتبط با ام اس وجود دارد.

۲. مورمور شدن و بی‌حسی

مورمور شدن و بی‌حسی یکی دیگر از علائم ام اس است. ام اس بر اعصاب مغز و نخاع (مرکز پیام بدن) تأثیر می‌گذارد. این بدان معناست که ممکن است سیگنال‌های ضدونقیضی در سراسر بدن ارسال شوند و گاهی‌اوقات هم هیچ سیگنالی فرستاده نشود. این امر به بی‌حسی منجر می‌شود. مورمور شدن و بی‌حسی، یکی از شایع‌ترین علائم هشداردهنده‌ ام اس است. جاهایی که بیشتر دچار بی‌حسی می‌شوند، عبارتند از صورت، بازوها، پاها و انگشتان.

۳. درد و گرفتگی عضلات

درد مزمن و گرفتگی‌های غیرارادی عضلات نیز در بیماری ام اس متداول هستند. به گفته‌ انجمن ملی ام اس، یک مطالعه نشان داد نیمی از افراد مبتلا به ام اس دچار درد مزمن هستند. سفتی عضلانی یا گرفتگی‌های عضلانی (اسپاستیسیت) نیز علائم شایعی هستند. شما ممکن است سفتی عضلات یا مفاصل و همچنین حرکات ناگهانی، دردناک و غیرقابل‌کنترل اندام‌ها را نیز تجربه کنید. پاها بیشتر از سایر اندام‌ها تحت تأثیر ام اس قرار می‌گیرند اما درد پشت نیز متداول است.

۴. خستگی و ضعف

حدود ۸۰ درصد از افراد در مراحل اولیه‌ ام اس دچار خستگی و ضعف بدون علت می‌شوند. خستگی مزمن زمانی اتفاق می‌افتد که اعصاب موجود در ستون فقرات تخریب می‌شوند. این خستگی معمولاً به‌طور ناگهانی ظاهر می‌شود و برطرف شدن آن چندین هفته طول می‌کشد. این ضعف در ابتدا بیشتر در پاها مشهود است.

۵. مشکلات تعادل و سرگیجه

سرگیجه و مشکلات مربوط به هماهنگی و تعادل می‌توانند تحرک فرد مبتلا به بیماری ام اس را کاهش بدهند. پزشک‌تان ممکن است اینها را مشکلات مربوط به طرز راه رفتن (اختلال gait) بنامد. افراد مبتلا به ام اس اغلب احساس گیجی و سبکی‌سر می‌کنند یا حس می‌کنند دنیا دور سرشان می‌چرخد (دَوَران سر). این علائم معمولا هنگامی اتفاق می‌افتند که فرد از جایش بلند می‌شود.

۶. اختلال در عملکرد مثانه و روده

اختلال در عملکرد مثانه، علامت دیگری است که حدود ۸۰ درصد از افراد مبتلا به ام اس را درگیر می‌کند. این اختلال می‌تواند شامل تکرر ادرار، نیاز فوری به دفع ادرار یا ناتوانی در نگه‌داشتن ادرار باشد. علائم مرتبط با ادرار، اغلب قابل‌کنترل هستند. برخی از افراد مبتلا به ام اس نیز به یبوست و اسهال دچار می‌شوند یا کنترل روده‌شان را از دست می‌دهند و دچار بی‌اختیاری مدفوع می‌شوند.

۷. اختلال در عملکرد جنسی

برانگیختگی جنسی نیز می‌تواند یکی دیگر از مشکلات افراد مبتلا به ام اس باشد. اختلال در عملکرد جنسی از سیستم عصبی مرکزی آغاز می‌شود؛ یعنی جایی که ام اس به آن حمله می‌کند.

۸. مشکلات شناختی

حدود نیمی از افراد مبتلا به بیماری ام اس، به نوعی در عملکرد شناختی‌شان دچار مشکل می‌شوند و ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:

مشکلات حافظه؛
فراخنای توجه‌ کوتاه (فراخنا: مدت زمانی که شخص می‌تواند روی فعالیتی تمرکز کند)؛
مشکلات گفتاری؛
اِشکال در سازماندهی ذهنی.

افسردگی و سایر مشکلات سلامت عاطفی نیز متداول هستند.

۹. تغییر در سلامت عاطفی

افسردگی عمده (ماژور) در میان افراد مبتلا به ام اس متداول است. فشارهای ناشی از ام اس می‌تواند به تحریک‌پذیری، نوسانات خُلقی و وضعیتی به نام بی‌ثباتی عاطفی نیز منجر شود. بی‌ثباتی عاطفی شامل حمله‌های خنده و گریه‌ غیرقابل‌کنترل است. مقابله با علائم ام اس به همراه مشکلات مربوط به خانواده و … می‌تواند افسردگی و سایر اختلالات عاطفی را چالش‌برانگیزتر کند.

مجله اینترنتی زندگی سالم

سمیه جلایر