چرا بدخوابیم؟

چرا بدخوابیم؟ ( مشکلات خواب ) | مغز افرادی که اختلالات خواب دارند به مرور تحلیل رفته و شخص دچار توهم می شود

احتمالا هرکدام از ما در دوره ای از زندگی بدخوابی یا بی خوابی را تجربه کرده ایم. بی خوابی یا بدخوابی ها با هر علتی که باشد به گفته پژوهشگران علوم پزشکی، در صورت تداوم و طولانی مدت حتی می تواند منجر به بروز سکته های مغزی و قلبی گردد. بنابراین چنانچه بی خوابی، فعالیت های روزانه فرد را تحت تاثیر قراردهد باید برای شناسایی عامل ایجاد کننده‌ همچنین درمان آن به پزشک و ترجیحا متخصص اختلالات خواب مراجعه شود.

دکتر محمد رضا نجفی استاد و متخصص بیماری های مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در اینباره به ما گفت:

تقریبا یک سوم زندگی انسان ها در خواب سپری می‌شود. به اعتقاد بسیاری از پژوهشگران خواب مرحله‌ای از استراحت و تجدید قواست که این تجدید قوا بیشتر روحی است تا جسمی.

وی توضیح داد: مغز همواره برای بهتر کار کردن به فرصتی برای ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی نیاز دارد به همین خاطر به هنگام خواب سلول‌های خاصی در مغز فعالیت دارند و هرچه کمبود خواب بیشتر باشد این سلول‌ها مجبور به فعالیت بیشتری هستند. به اعتقاد پژوهشگران خواب بیش از هر عامل دیگری در تجزیه و تحلیل اطلاعات مغز اهمیت دارد زیرا داده‌هایی که در طول روز وارد مغز می‌شوند در هنگام خواب و در آرامش، دوباره سازماندهی می‌شوند.

نجفی درباره بعضی از عوارض بی خوابی یا بدخوابی ها بیان داشت:

عمل بازسازی اطلاعات در مغز افرادی که با مشکلات خواب که متخصصان علم خواب از آن به “اختلالات خواب” یاد می‌کنند با توان کمتری صورت می‌گیرد. بدون خواب استعداد شناسایی انسان تحلیل می‌رود و پس از سه تا چهار روز بی خوابی مغز دیگر نمی‌تواند به درستی کار کند و ممکن است شخص دچار توهم شود.

این متخصص مغزو اعصاب به نشانه های بدخوابی اشاره کرد و گفت:

ده علامتی که نشان می دهد خواب سالمی ندارید از این قرار است” نداشتن توانایی برای مدیریت استرس – حافظه تان درست کار نمی کند – نداشتن توانایی برای تمرکز – اختلالات خلقی – عدم توان برای تصمیم گیری – عدم توانایی در کشف مهارت ها وارتباطات- بروزو تشدید سردرد هاو تشدید انواع اختلالات پزشکی.

وی در توضیحات بیشتر اظهار داشت:

حدود یک سوم مردم از بی‌خوابی رنج می‌برند. این ها افرادی هستند که خواب ممتد و کافی ندارند. معمولا این افراد به آسانی به خواب نمی‌روند، نیمه شب از خواب می‌پرند و یا اینکه صبح خیلی زود، بدون احساس طراوت و شادابی از خواب بیدار می‌شوند. آنها معمولا خسته و زود رنج هستند و حتی نمی‌توانند هنگام کارهای ساده تمرکز کنند.

نجفی اضافه کرد: البته بی‌خوابی دلیل خاصی ندارد و افراد با سن بالای ‪ ۶۰سال، زنان و کسانی که سابقه افسردگی دارند بیش از سایرین دچار این عارضه می‌شوند. فشار عصبی، از دست دادن نزدیکان، شرکت در امتحان، مشکلات کاری، جراحت، عمل جراحی و غیره می‌توانند الگوی خواب را بر هم بریزند که در این گونه موارد، معمولا پس از عادی شدن شرایط، وضعیت خواب هم طبیعی می‌شود

استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان همچنین یادآور شد:

مسافرت‌های هوایی طولانی هم بی‌خوابی را تشدید می‌کند. معمولا سفر به شرق بسیار مشکلتر از سفر به غرب است که تاخیر زمانی دارند اما انسانها اغلب بعد از یک یا دو روز به ساعت جدید عادت می‌کنند.عوامل محیطی هم می‌تواند مسبب بی‌خوابی شود. نور زیاد در اتاق خواب، مصرف قهوه، چای یا سایر مواد محرک از مواردی است که باعث بیدار ماندن می‌شود.

او عمده ترین عامل بی خوابی را عدم رعایت بهداشت خواب دانست و گفت: 

نداشتن بهداشت خواب ۶۰تا ۷۰ درصد موارد را شامل می شود. اصول و نکاتی وجود دارند که تنها با توجه به آنها می توان خواب صحیح و راحتی داشت. مهم ترین آنها را می توان بی نظمی زمان خواب و بیداری دانست، که این روزها با رواج استفاده از کامپیوتر و اینترنت و تماشای تلویزیون در ساعات پایانی و نیمه های شب توجه کمی به آن می شود و در نوجوانان و جوانان هم شیوع بیشتری دارد.

این متخصص بیماری های مغزو اعصاب با بیان اینکه” بی خوابی با افزایش سن رابطه مستقیم دارد” ادامه داد:

محیط خواب نیز باید از لحاظ نور و تهویه هوا و دما، مساعد باشد تا بدن در آرامش و ثبات قرار گیرد. تا حد امکان مکان خواب افراد باید در اتاقی در نظر گرفته شود که مختص خوابیدن باشد و در آن اتاق به تماشای تلویزیون نپردازند. اتاق خواب و اتاق کارشان یکسان نباشد. گذشته از این سعی کنند نیاز خواب بدنشان را بشناسند و به آن نیاز عمل کنند؛ کسی که بدنش به طور معمول به ۸‎/۵ تا ۹ ساعت خواب نیاز داشته و عادت کرده است نباید تلاش کند تا این زمان را مثلاً به ۶ ساعت کاهش دهد، زیرا نیاز به خواب در بسیاری موارد سرشتی و ذاتی است و با تمرین تغییر نمی کند.

هنگامی که به رختخواب می روند باید از انجام کار یا مطالعه یا هر فعالیت خاص دیگری پرهیز کنند، زیرا اگرچه مطالعه و گوش دادن به موسیقی، مفید هستند اما حتی در اتاق خواب نباید به آنها پرداخت چه برسد در رختخواب. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که برای خواب راحت، بدن باید نسبت به شرایط خواب شرطی باشد تا با موقعیت خواب سریع تر سازگار شود. همچنین بهتر است زمانی به رختخواب بروید که خوابتان بیاید.  

نجفی درباره نقش تغذیه در بروز اختلالات خواب نیز گفت:

دو تا سه ساعت قبل از خواب نباید قهوه، نوشابه یا چای نوشید و پرهیز از فعالیت سنگین ورزشی نیز ضروری است. زیرا ریتم بدن برای آمادگی خواب به هم می ریزد. شب ها  ازخوردن غذاهای سنگین وچرب خودداری کنید.

دریاوفایی

بیشتر بخوانید : چرا خسته از خواب بیدار می شوم؟