هوس حاملگی / خانم های باردار بخوانند تا تجربه نکنند
ویار و هوس حاملگی / خانم های باردار بخوانند تا تجربه نکنند
زن حامله هرچی هوس کرد، باید بخوره، وگرنه بچش بارش میره!»
این تعبیر بسیاری از بزرگترها خصوصا قدیمیترها در مواجه با هوسانههای زنان حامله است و چه بسا برطرف نکردن هوس زن باردار نوعی گناه محسوب میشده است.
با عبور از علل این تغییرات مزاج باید گفت پزشکان و کارشناسان تغذیه معتقدند ناپرهیزی و مصرف هر ماده خوراکی به صرف هوس حاملگی مساوی است با خاتمه دوران بارداری و سقط.
در این پست پای صحبتهای دکتر محمدرضا وفا متخصص تغذیه و رژیم درمانی نشستیم تا بخور نخورها و مضرات مصرف برخی مواد غذایی و خواستنیها در زنان حامله را از زبان وی بازگو کنیم.
1- در دنیای کنونی که صدها نوع ماده خوراکی از طبیعی تا صنعتی وجود دارد، طبیعتا ویار مادران باردار هم متفاوت شده، میل شدید به خوردن انواع فست فود یکی از دغدغههایی است که کارشناسان بهداشتی حین تشکیل پرونده سلامت این افراد با آن مواجهند. لطفا دراین خصوص صحبت کنید.
بله اتفاقا به نکته مهمی اشاره کردید و این موضوع نیاز به اطلاعرسانی دارد که متاسفانه در برنامههای پزشکی و سلامت رسانهها کمتر به آن توجه میشود.
ببینید آنچه که در ویارهای دوران بارداری باعث نگرانی است، ولع مصرف مواد غذایی ناسالم و تنقلات است. اگرچه هوس خوردن غذاهایی مختلف در این دوره کاملا طبیعی است اما نباید به راحتی تسلیم این هوس شوید.
به طور حتم هوسهای غذایی در دوره بارداری یک مسئله کاملا طبیعی است. از آنجایی که خانوادههای مشترک دیگر وجود ندارند، نظارت روی عادات غذاییِ غیرقابل پیشبینی و متغیر مادران باردار نیز از بین رفته است.
بنابراین آنچه باعث نگرانی میشود، ولع مصرف مواد غذایی ناسالم و تنقلات است؛ مثل پیتزا و پیراشکی یا هر مواد غذایی ناسالمی که میتوان نام برد.
هوس حاملگی / خانم های باردار بخوانند تا تجربه نکنند
2- مضرات مصرف این مواد برای زنان حامله چیست؟
یک ساندویچ فقط با یک قطره اضافه سس مایونز خوشمزه میشود؛ اما همان قطره کوچک مقدار زیادی نمک دارد که برای فشار خون در حال نوسان مفید نیست.
نمک زیاد به خاطر نگهداری آب در بدن، باعث التهاب پاها میشود. فیبر یک مواد مغذی ضروری برای انرژی است؛ همچنین اجابت مزاج را تسهیل میبخشد.
ساندویچ، پیتزا یا پیراشکی شامل غلات کامل نیست؛ بنابراین با مصرف مواد غذایی که غلات کامل در آنها وجود ندارد، احتمال ابتلا به یبوستهای دورهای وجود دارد. در طول بارداری فشار زیاد ناشی از اجابت مزاج ممکن است باعث پارگی کیسه جنین شود که این مسئله به بارداری خاتمه خواهد داد.
تنقلات و مواد غذایی ناسالم حاوی سبزیجات و گوشت بسیار کمی هستند؛ بخش عمده هرگونه ماده غذایی ناسالم چاق کننده، چسبناک و حاوی مواد مغذی ناچیزی است. این مسئله مصرف مواد مغذی مادر باردار و نوزاد او را تحت تأثیر قرار میدهد.
نکته دیگر اینکه بسیاری از مادران باردار هوس خوردن شکلات در ساعات نامناسب دارند؛ مواد غذایی حاوی قند زیاد باعث ناراحتی و نوسانات خلقی میشود. این مسئله منجربه افزایش فشار خون یا حتی ممکن است ابتلا به دیابت حاملگی به عنوان یک واکنش زنجیرهای را به دنبال داشته باشد. همچنین خوردن مواد غذایی حاضری و ناسالم که سرشار از چربی، قند و نمک هستند، به طور حتم روی کودک تأثیر میگذارد. از این رو کودکان این دسته از مادران چاق و همراه با اختلالات سلامتی به دنیا میآیند؛ همچنین با رشد آنها این مشکلات و اختلات مربوط به سلامتی بیشتر میشود.
هوس حاملگی / خانم های باردار بخوانند تا تجربه نکنند
3- در برخی از مادران باردار تمایل به خوردن خاک و زغال وجود دارد؛ لطفا راجع به این موضوع هم صحبت کنید؛ واقعا برای کنترل این عارضه چه باید کرد؟
حالت ویار نه تنها نسبت به مواد غذایی عادی است، بلکه گاهی موادی دیگر که جزو غذاها نیستند و برای بدن ضرر دارند مانند گچ دیوار، خاک، زغال و…. مورد میل و هوس زن حامله قرار میگیرند که دراین خصوص باید گفت خوردن مواد غیرخوراکی میتواند به اختلالات تکاملی، مهارتهای کلامی، کاهش ضریب هوشی، مشکلات شنوایی، ناتوانی در یادگیری، اختلال کمتوجهی و معلولیت جسمی نوزاد منجر شود.
مسمومیت در طول بارداری هم از عوارض شایع خوردن این مواد غیرخوراکی است. توصیه میکنم به محض تمایل به خوردن مادهای غیرخوراکی، پزشک متخصص در جریان قرار گیرد تا آزمایشهای فقر آهن و مراقبتهای لازم را تجویز کند.
4- تهوع و استفراغهای صبحگاهی و بعضا شبانه روزی یکی دیگر از مشکلات کلافهکننده دوران بارداری است؛ لطفا به تکنیکهای مقابله با آن هم اشاره کنید.
این مشکل بین ۶ تا ۱۶ هفتگی بارداری رایج است؛ اما میتواند در هفتههای بعدی بارداری هم دیده شود. علت تهوع در دوران حاملگی دقیقاً مشخص نیست، ولی احتمالا ناشی از تغییرات فیزیکی زیادی است که در بدن زن حامله رخ میدهد؛ همچنین افزایش ناگهانی برخی هورمونها در این دوران نیز مؤثر است؛ اما ارتباط آن با ژنتیک، سبک زندگی و همچنین رژیم غذایی به اثبات رسیده است. در کسانی که سابقه بیماری دیابت، پرکاری تیروئید وآسم دارند، احتمال تهوع در دوره بارداری بیشتر است.
همینطور برخی گزارشات نشان میدهد در حاملگیهایی که جنین دختر بوده، این بیماری بیشتر و شدیدتر دیده میشود. درهمین رابطه توصیه میشود از مواد خوراکی مانند آبمیوه، دوغ، لواشک، آلو یا آلبالو، نان و آبلیمو که برطرف کننده تهوع هستند استفاده شود. از غذاها و بوهایی که سبب تهوع میشوند پرهیز شود.
فراموش نشود که خالی بودن معده باعث حالت تهوع بیشتر میشود؛ بنابراین تعداد دفعات غذا خوردن را بیشتر و در عوض هربار مقدار کمتری غذا مصرف شود. تازه بودن هوای اتاق و مطبوع بودن فضا، کمک بسیاری به رفع تهوع خواهد داشت.
خوردن غذاهای سرد بدون چربی یا روغن و ادویه توصیه میشود. از خوردن غذاهای پرچرب و سرخ شده مانند آبگوشت چرب، آش و کره به مقدار زیاد خودداری شود. از مایعات بسیار گرم یا بسیار سرد استفاده شود.
یبوست باعث تشدید حالت تهوع میشود؛ بنابراین با رژیم غذایی مناسب و گاهی با استفاده از غذاهای ملین مثل سوپ، یبوست باید بر طرف شود؛ نهایتا اگر هیچ یک از راههای فوق موثر نبود، از پزشک خود بخواهند تا داروی ضد تهوع تجویز کند. توجه شود مصرف هرگونه دارو در زمان حاملگی حتما باید با نظر پزشک صورت گیرد.
نویسنده : دریا وفایی