کاهش آب بدن کودکان را جدی بگیرید
كاهش آب بدن ممكن است خفیف بوده و به راحتی قابل اصلاح باشد و یا متوسط و حتی شدید باشد و جان كودك را در معرض تهدید قرار دهد.
به گزارش زندگی سالم به نقل از جام نیوز ؛ كاهش آب بدن چیست؟ اگر آب بدن كودك شما كاهش یافته است این به آن معناست كه مایعات بدن او كمتر از مقداری است كه باید باشد و كودك به آن نیاز دارد. نوزادان و كودكان بیش از بالغین در معرض كم آبی هستند و هر گاه كه دریافت مایع كمتر از میزانی باشد كه از طرقی مثل استفراغ، اسهال، تب یا تعریق از دست می رود، رخ خواهد داد. كاهش آب بدن ممكن است خفیف بوده و براحتی قابل اصلاح باشد و یا متوسط و حتی شدید باشد و جان كودك را در معرض تهدید قرار دهد.
چگونه می توانم بفهمم كه كودك من دچار كاهش آب بدن شده است. وجود هریك از علائم زیر بیانگر آنست كه بدن كودك شما كم آّب است یا بزودی كم آب خواهد شد:
– بیش از 6 ساعت است كه پوشك را خیس نكرده است
– ادرار به رنگ زرد تیره درآمده و دارای بوی تندی است
– خواب آلودگی بیش از حد یا بی موقع
– خشكی و سرخی دهان و لب ها
– گریه بدون اشك
علائمی كه نشان می دهند كودك بشدت دچار كم آبی شده است:
– گودی چشم
– سردی دست و پا همراه با لكه های پوستی روی آنها
– گیجی و هذیان
– خواب آلودگی زیاد یا بی قراری
اگر علائم كاهش آب بدن ظاهر شود چه باید كرد؟
كودكان می توانند بسرعت دچار دزیدراتاسیون خطرناك شوند بنابراین اگر فكر می كنید كه كودك دارای علائم كاهش آب بدن جدی است فورا او را به بخش اورژانس ببرید. ممكن است لازم باشد كه فورا از طریق وریدی به او مایع تزریق شود.
اگر شما نگران كودك هستید ولی فكر نمی كنید كه دزیدراتاسیون او جدی باشد به پزشك وی تماس بگیرید. ممكن است او بخواهد كودك را معاینه كند. اگر پزشك تشخیص دهد كه كودك شما دچار كم آبی خفیف شده است به شما آموزش می دهد كه چگونه مایع یا محلول خاصی را به او بخورانید تا جایگزین آب و الكترولیت (املاح) از دست رفته شود.
پودر یا مایع های حاوی الكترولیت در اكثر داروخانه ها وجود دارند و رایجترین آنها پودر ORS است كه باید طبق دستور در مقدار مناسبی آب حل شود. ممكن است بعضی از انواع دیگر آنها را با اسامی تجاری از قبیل ReVital, Infalyte, Pedialyte در داروخانه ها بیابید كه بهتر است حتما در مورد مصرف آنها با پزشك كودك یا دكتر داروساز مشورت نمائید. از نوشیدنی های مخصوص ورزشی استفاده نكنید زیرا علیرغم آنكه حاوی الكترولیت هستند، میزان قند آنها بیشتر از مایعاتی است كه اختصاصا برای درمان كاهش آب بدن تهیه شده اند.
چگونه می توان از كاهش آب بدن پیشگیری نمود؟
برای پیشگیری از دزیدراتاسیون باید مطمئن شوید كه كودك میزان كافی مایعات دریافت كند بخصوص درروزهای گرم و زمانیكه بیمار است. به شیر دادن ادامه دهید و اگر كودك 4 ماه یا بیشتر دارد می توانید كمی آب نیز به او بدهید (درحدود 90 سی سی درروز تا وقتی كه به سن خوردن جامدات برسد).
اگر كودك شما آب میوه می نوشد میزان آن را در روز زیاد نكنید ولی می توانید آنرا رقیق كنید بنابراین اگر نوزاد 90 تا 120 سی سی آب میوه در روز می نوشیده می توانید با رقیق كردن آن میزان مایع دریافتی را به 180 تا 240 سی سی برسانید. از خوراندن مایعات حاوی كربنات مثل نوشابه های گازدار بپرهیزید. زیرا علاوه بر تاثیر نامطلوب روی دندانها، بخاطر داشته باشید كه همراه با كاهش آب بدن، الكترولیت ها نیز كاهش می یابند و برای جایگزین كردن آنها باید از مایعات مخصوص حاوی املاح ضروری استفاده كرد.
بعضی مواردی كه كودك را درمعرض ابتلا به كاهش آب بدن قرار می دهد:
– تب هرگاه كودك تب دارد به او مقدار زیادی آب بدهید. اگر بلع او دردناك است از پزشك بپرسید كه آیا می توانید برای كاهش درد از مسكن هایی مانند استامینوفن كودكان استفاده كنید.
– دمای بیش از حد فعالیت بیش از حد در روزهای گرم و یا قرارگرفتن در اتاقی با هوای گرم و دم كرده منجر به تعریق و از دست رفتن آب بدن می شود.
– اسهال اگر كودك شما دارای بیماری گوارشی است و بخصوص اگر به گاستروانتریت حاد دچار شده است از طریق اسهال و استفراغ مقدار زیادی از آب بدن را از دست خواهد داد. به او آب میوه ندهید زیرا ممكن است بیماری او را تشدید كند و از مصرف داروهای ضد اسهال كه بدون نسخه بفروش می رسند نیز بپرهیزید مگر آنكه پزشك آنها را تجویز كند. فقط كودك را تشویق كنید كه بیش از حد معمول آب بنوشد. اگر فكر می كنید كودك ممكن است دچار كاهش آب بدن شود در مورد استفاده از مایعات حاوی الكترولیت از پزشك سوال كنید.
– استفراغ ویروس ها و عفونت های گوارشی می توانند به استفراغ بیانجامند. اگر كودك نمی تواند مایعات را در معده نگه دارد بسرعت دزیدراته خواهد شد. سعی كنید میزان زیادی آب را در نوبت های مكرر و هر نوبت مقدار بسیار كم به او بخورانید. مثلا می توانید با هر 5 دقیقه 2 قاشق چایخوری شروع كنید. اگر او توانست این میزان آب را به مدت یك ساعت در معده نگه دارد میزان آب را دو برابر كنید و فواصل را به 15 دقیقه برسانید. مصرف مایعات حاوی الكترولیت نیز برای هیدارته كردن كودكان مبتلا به استفراغ و متعاقبا كنترل تهوع بسیار مناسب است.
– امتناع از نوشیدنگلو درد و بیماریهایی نظیر بیماریهایی دست، پا و دهان ممكن است آنچنان دردی داشته باشد كه كودك از نوشیدن امتناع ورزد. در مورد مصرف استامینوفن یا ایبوپروفن كودكان به منظور كاهش درد از پزشك خود سوال نمائید. می توانید پس از مصرف مسكن، به او آب، شیر مادر یا شیر خشك بدهید.