آسيب‌هاي جسماني استفاده از تلفن همراه

 تلفن همراه با ورود به دنياي ارتباطي انسان‌ها توانست بر ساير شيوه‌هاي ارتباطي مانند نامه، تلفن ثابت خانگي و اينترنت تاثير بگذارد و برجسته بودن نقش خود را با اقتدار به آنها ديکته کند. سرکشي و جاه‌طلبي تلفن همراه او را وارد وادي‌هاي ديگر زندگي انسان‌ها کرد و خيلي سريع پا را از وظيفه اصلي و اوليه خود که همانا برقراري ارتباط بود فراتر گذاشت و وعده روزهاي بهتر و قابليت‌هاي بيشتر را به کاربران خود داد.

تلفن همراه باعث تحولات بي‌شماري در زمينه‌هاي فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي شد و با توجه به اين تحولات بعضي از متخصصين معتقد به فرهنگ جديدي به نام فرهنگ تلفن همراه هستند که در جامعه کنوني به وقوع پيوسته است. فرهنگي که موجب شده است افراد در خلال آن بازخوردهاي ذهني خود را ابراز کنند، پايبندي خود را به اعضاي گروه نشان دهند و ترديدها، سوء‌ظن‌ها و اطمينان‌هاي خود را در روابط اجتماعي آشکار کنند. تلفن همراه موجب شد تا افراد بتوانند در فضايي خصوصي‌تر و به دور از مزاحمت اطرافيان با مخاطب خود ارتباط برقرار کنند، احساس تنهايي تا حدودي کاسته شود، امکان دسترسي به کمک آسانتر شود و دهها مزيت ديگر را براي کاربران خود به ارمغان آورد.

اما آيا اين تمام ماجراست…!؟ آيا تلفن همراه همواره يک وسيله مفيد است و هيچ ضرري ندارد؟ اين سوالي است که مدتها ذهن روان شناسان، پزشکان و جامعه‌شناسان را به خود مشغول کرده است. در واقع متخصصين به اندازه عامه مردم معتقد به سرشار از فايده بودن گوشي‌هاي تلفن همراه نيستند و نيم نگاهي هم به مضرات مختلف اين تکنولوژي محبوب و متداول جوامع انساني دارند. تاثير اشعه‌هاي منتشر شده از گوشي‌هاي تلفن همراه و مضرات آن در سلامت انسان، نقش تلفن همراه در مراودات اجتماعي و تاثير آن بر ارتباطات انساني و اعتياد به تلفن همراه از جمله مسايل مرتبط با تلفن همراه است که دنياي علمي‌امروز را به چالش کشانده است…

گوشي‌هاي تلفن همراه نوعي اشعه الکترومغناطيسي را در فضا منتشر مي‌کنند که متشکل از امواج الکتريکي و مغناطيسي است. اين امواج انواع مختلف انرژي را در يک طيف الکترومغناطيسي منتشر مي‌کنند. در سال 1980 تنها فرکانس راديويي که منتشر مي‌شد مربوط به راديو و تلويزيون بود. اما امروزه وسايل زيادي مانند تلفن‌هاي همراه، رايانه‌هاي بدون سيم و بسيار ديگري از وسايل بدون سيم وجود دارند که فرکانس‌هاي راديويي را منتشر مي‌کنند. پيوستار فرکانس‌هاي راديويي داراي انواع مختلف با کارکردهاي متنوع هستند. اولين استاندارد تجاري مطرح شده براي اتصال به تلفن همراه در ايالات متحده آمريکا 800 مگا هرتز بود در حالي که راديو و تلويزيون سيگنال‌هاي خود را در پيوستار 88 تا 108 هرتز پخش مي‌کنند. مطالعات تجربي به بررسي اثرات بالقوه فرکانس‌هاي راديويي ( FR) بر سلامت و بهداشت انسانها مي‌پردازند.

اساس اين مطالعات مربوط به مطالب منتشر شده در سال 1990 بود که اثرات فرکانس تلفن‌هاي آنولوگ را که در سال 1980 محبوبيت خاصي داشتند نشان مي‌دهند. استفاده مداوم از گوشيهاي تلفن همراه، احتمال ابتلا به تومورهاي مغزي را در كاربران به طرز قابل توجهي افزايش مي‌دهد. بر اين اساس، احتمال ابتلا به تومورهاي مغزي در همان سمت از مغز كه تلفن همراه بيشتر استفاده مي‌شود بين 40 تا 270 درصد افزايش يافته است. در يك پژوهش كه جهت بررسي آثار سوء گوشي‌هاي تلفن همراه در انگلستان و اسپانيا صورت گرفت در 97 درصد کساني که زياد از تلفن همراه استفاده مي‌کردند استرس، سردرد، خستگي، دلهره، مشكل در تمركز، اختلال در حافظه، بي‌اشتهايي و مشكلات پوستي از آثار مشاهده گرديد. استفاده پيوسته از تلفن همراه از حدود 20 دقيقه به بالا مي‌تواند با افزايش تدريجي حرارت بافت‌هاي مغز، سبب ايجاد تغييرات بيولوژيك در بافت مغز و در نتيجه كاهش شنوايي شود.

همچنين نتايج اين تحقيقات نشان داد ميزان جذب امواجي كه از تلفن همراه به سمت گوش مي‌آيد، با توجه به فاصله تلفن همراه از گوش و فركانس موج متفاوت است. وجود تومورهاي خوش خيم در سيستم عصبي، گوش، اختلال در دستگاه گردش خون، اختلال‌هاي گوارشي، ايجاد ناباروري، آشفتگي خواب، کاهش صبر و بردباري کاربران را در ارتباط با استفاده از تلفن همراه در پژوهشهاي مختلف به اثبات رسيده است. تحقيقات پژوهشگران سوئدي حاکي است که تلفن همراه در سلول‌هاي قرمز خون و دستگاه گردش خون، ايجاد اختلال مي‌کند و بخصوص در اطفال، احتمال سرطان خون را افزايش مي‌دهد. همچنين گزارش‌هاي ديگري هم مبني بر تضعيف سيستم ايمني بدن در اثر امواج تلفن همراه وجود دارد. برخي پژوهشها احتمال ناباروري کاربران تلفن همراه را مطرح مي‌کنند و افرادي که بيشتر در معرض امواج تلفن همراه قرار دارند بيشتر افراد عادي احتمال دارد که نابارور شوند.

به دليل اثرات زيان بار فرکانس‌هاي منتشر شده از تلفن همراه، کميسيون ارتباطات فدرال( FCC ) معتقد است که توليدکنندگان تلفن همراه بايد قبل از ارائه محصولاتشان از امن و بي‌خطر بودن محصولاتشان اطمينان حاصل کنند. بنابراين توليدکنندگان را ملزم مي‌کند که قبل از عرضه محصولاتشان به بازار، بايد از برچسپ SAR (ميزان امواجي كه بدن انسان از گوشي تلفن همراه جذب مي‌كند و بوسيله MRI اندازه گيري مي‌شود) استفاده کنند. حد مجاز SAR براي سر بوسيله کميسيون ارتباطات فدرال6/1 وات در کيلوگرم اعلام شده است (حالتي که در آن ميزان جذب در بالاترين حد خود قرار دارد و در تلفن همراه نزديک به آنتن آن است). براي ديدن هولوگرام FCC که مقدار SAR مخصوص هر گوشي تلفن همراه (پشت باطري‌زده مي‌شود) را نشان مي‌دهد مي‌توان به پايگاه اينترنتي در وب سايت FCC مراجعه کرد. با توجه به خطرات فزاينده استفاده مفرط از گوشي‌هاي تلفن همراه انتظار مي‌رود که بسترهاي فرهنگي مناسب، مخصوصا در ارتباط با کودکان که تمايل زيادي به استفاده از اين وسيله دارند فراهم گردد و جايگاه تلفن همراه و آسيب‌هاي ناشي از آن در جامعه به عنوان يک واقعيت پذيرفته شود.

*روان شناس