آغاز جنگ قبیله ای! / عربستان، مصر، بحرین و امارات، در اقدامی قطر تحریم شد
آغاز جنگ قبیله ای! / عربستان، مصر، بحرین و امارات، در اقدامی قطر تحریم شد
آغاز جنگ قبیله ای! / عربستان، مصر، بحرین و امارات، در اقدامی قطر تحریم شد
پاقدم نحسی داشت! «ترامپ»هنوز پای خود را از منطقه بیرون نگذاشته بود که کشورهای عربی به جان هم افتادند! اختلافات از قبل وجود داشت ؛ از زمانی که حمایت قطر از اخوان المسلمین که قدیمی ترین جنبش اسلامگرا در جهان به شمار می رود، آشکار شد اما دمل چرکین با یک خبر سرباز کرد؛ درواقع همه چیز از یک خبر جنجالی آغاز شد؛ خبرگزاری رسمی قطر، سخنانی منتسب به امیراین کشور درباره ایران ، حزب ا… و سوریه منتشر کرد که کاملا برخلاف آن چیزی بود که اعراب منطقه و بویژه سعودی ها به آن اعتقاد دارند. به فاصله کمتر از یک ساعت، ولوله ای در منطقه به پاشد؛ یا شاید بهتر است نامش را «زلزله» بگذاریم؛ زلزله ای با خرابی چدریشتری و پس لرزه های بی شمار. اولین واکنش را مسئولان قطری داشتند که مدعی شدند خبرگزاری این کشور هک شده و سخنان منتسب به «شیخ تمیم» مورد تایید نیست ولی کمتر کسی این موضوع را باور می کرد. دومین گاه برای عمیق ترشدن حفره اختلاف میان قطر و عربستان، کمی قبل تر برداشته شده بود؛ وقتی شیخ تمیم برای تبریک پیروزی حسن روحانی در انتخابات ایران، با وی تماس تلفنی گرفت و تبریک گفت. تحلیل های داخلی و خارجی، این اقدامات امیرقطر را نشانه های قدم برداشتن به سمت بهبود روابط با ایران و از سوی دیگر دورشدن از عربستان می دانستند. وقتی سعودی ها خشمگین از حرکت امیرقطر، بحث کودتای داخلی علیه وی را به راه انداختند، مشخص شد گمانه زنی ها چندان بیراه نیست. از وقتی ترامپ به عربستان سفر کرد، همه چیز خراب تر شد. به پشتوانه تجهیزتسلیحاتی 400 میلیارددلاری از سوی آمریکا، حالا سعودی ها هوا برشان داشته و مانور قدرتنمایی در منطقه به راه انداخته اند! به جان فرزندان و فرزندخوانده های خود افتاده اند!
آغاز جنگ قبیله ای! / عربستان، مصر، بحرین و امارات، در اقدامی قطر تحریم شد
***
روز گذشته مصر، عربستان ، امارات و بحرین اعضای شورای همکاری خلیج فارس در یک اقدام هماهنگ و بی سابقه اعلام کردند که مرزهای زمینی، دریایی و هوایی خود را با قطر عضو دیگر این نهاد کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، بسته اند. خبری که به مثابه «زلزله سیاسی در منطقه» محسوب می شد و بلافاصله بازتابی گسترده در رسانه های جهان داشت. بهانه ها برای قطع ارتباط البته در حد همان بهانه جویی ها به سبک عربی بود. به عنوان مثال؛ امارات ادعا کرد: علت قطع رابطه این کشور با قطر تداوم حمایت و ارائه کمک های مالی این کشور به گروه های تروریستی، افراطی و طایفه ای است. بحرین هم در کنار امارات و عربستان، ضمن بستن مرزهای هوایی و زمینی خود با قطر، دیپلمات های قطری را از کشورش اخراج واز آنها خواست ظرف 48 ساعت خاک بحرین را ترک کنند.
اولین واکنش به بازار نفت رسید که قیمت طلای سیاه افزایش یافت و در بازار نیویورک با 76 سنت افزایش به 48 دلار و 62 سنت و در بازار لندن با 66 سنت افزایش به 50 دلار و 61 سنت رسید.
آغاز جنگ قبیله ای! / عربستان، مصر، بحرین و امارات، در اقدامی قطر تحریم شد
در مقابل این اقدام هماهنگ، وزارت خارجه قطر اعلام کرد این کشور تلاش می کند اقدامات مصر، عربستان، امارات و بحرین را برای تاثیر برجامعه و اقتصاد قطر خنثی کند.دستگاه دیپلماسی قطر اعلام کرد که این اقدامات تاثیری بر سیر زندگی طبیعی شهروندان قطر و شهروندان خارجی مقیم این کشور نخواهد داشت.
درعین حال وزارت خارجه عربستان که سرکردگی کشورهای تحریم کننده قطر را برعهده دارد، در توئیتی در توضیح این اقدام نوشت: قطر در حمایت و ارسال کمک به حوثی های یمن نقش دارد حتی با این وجود که در جنگ علیه یمن با ائتلاف عربی است. سعودی ها خشمگین هستند بویژه حالا که پای ایران در میان است. عربستان حتی پیشنهاد میانجیگری برای حل مناقشه قطر را نپذیرفت تا اوضاع پیچیده تر شود. حتی وقتی تصمیم به تلافی کردن می گیرند، به جای اتخاذ تصمیمات عقلایی و دیپلماتیک و توسل به شیوه های استراتژیک تر، به همان سبک و سیاق قبیله ای خودشان عمل می کنند و نمی دانندزمان تحریم به پایان رسیده وقطع رابطه دیپلماتیک ، بستن مرزها، محاصره کشورها، اخراج ازهمان ائتلاف و… راه خروج ازبحران نیست. خیلی وقت است که این راه جواب نمی دهد.
***
قصه همین جا تمام نمی شود. شاید تحلیل و پیش بینی «عبدالباری عطوان» تحلیلگر سرشناس عربی که شناخت خوبی از وضعیت منطقه دارد و معمولا پیش بینی های درستی می کند، این بار هم به واقعیت نزدیک شود. عطوان می گوید: « گام بعدی شاید دخالت نظامی برای تغییر رژیم در قطر باشد. این جنگی است که ماه‌ها پیش برای آن برنامه‌ریزی شده است.»
آغاز جنگ قبیله ای! / عربستان، مصر، بحرین و امارات، در اقدامی قطر تحریم شد
و برهمین مبنا، تبریک به روحانی، سخنان شیخ در خبرگزاری رسمی قطر و حتی کمک پنهانی به حوثی ها و تلاش برای براندازی در بحرین و … همه بهانه است. سوال این است چگونه یک کشورکوچک توانسته سرنگونی حکومت قانونی بحرین،حمایت ازداعش والقاعده وافراط گری درصحرای سینا،وشکاف درائتلاف رارقم بزند؟ و ایا قطر این همه نفوذ و قدرت داشت و ما نمی دانستیم؟!
***
بروز تفرقه میان اعضای قدرتمند شورای همکاری خلیج فارس، شاید به نفع ایران باشد. با این حال تحلیلگران ایرانی اعتقاد دارند ایران نباید در چنین شرایطی «احساسی» عمل کند. تحلیلگرانی از جمله نصرت الله تاجیک-سفیر اسبق ایران در اردن- که بر این باور است که ایران نباید در بحران پیش امده در خلیج فارس، بر روی قطر سرمایه گذاری کند و می گوید: بهترین موضع ما این است که درخواست مذاکره و خویشتنداری کنیم. قطری ها با همه بازی می کنند. ما باید نشان دهیم که افراد عاطفی نیستیم و معقول رفتار می کنیم.
وزير خارجه آمريكا هم در واكنش به قطع روابط ٤ كشور عربى با قطر، از كشورهاى عربى حاشيه خليج فارس خواست اختلافات خود را حل كرده و با هم متحد بمانند. آمریکایی ها اما نمی دانند بذر این تفرقه را خودشان کاشتند. سال هاست این کار را می کنند. کارشان همین است؛ تفرقه افکنی و دوشیدن ملت ها!
آغاز جنگ قبیله ای! / عربستان، مصر، بحرین و امارات، در اقدامی قطر تحریم شد
نویسنده : سمیه یوسفیان
