در آستانه‌ی روز درختکاری، حیاتی دوباره برای زمین

هر سال 15 اسفند ماه در تقویم ملی، روز درختکاری نام گذاری شده است تا در آستانه‌ی بهار طبیعت با کاشتن نهالی در دل زمین، سرسبزی را به جهان هدیه دهیم. بسیاری از افراد از کنار این روز ساده می‌گذرند، در حالی که کاشت تنها یک نهال، زمین را دیگر بار زنده می‌دارد.

علت نام گذاری روز درختکاری

در سراسر جهان، روز درختکاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، اما این روز در هر کشور و منطقه با توجه به شرایط اقلیمی متفاوتی تعیین می‌شود. دلیل این تفاوت آن است که هر نقطه از زمین دارای آب‌وهوا و شرایط جغرافیایی خاص خود است که زمان مناسب برای کاشت درختان را مشخص می‌کند.

به همین خاطر، روز درختکاری در کشورهایی مانند ایران و آلمان در تاریخ یکسانی قرار ندارد. در ایران، این روز مصادف با آغاز فصل بهار است؛ زمانی که طبیعت جان تازه‌ای می‌گیرد و شرایط برای کاشت نهال‌های جدید ایده‌آل می‌شود.

اهمیت روز درختکاری

درختان نقش مهمی در کاهش خطرات بلایای طبیعی دارند و می‌توانند به‌عنوان سدی مؤثر در برابر سیلاب‌ها عمل کنند. هر درختی که کاشته می‌شود، نه‌تنها از خسارات ناشی از سیل می‌کاهد، بلکه به زیباسازی محیط زندگی ما نیز کمک می‌کند.

روز درختکاری فرصتی ارزشمند است تا برای سرسبزی، امنیت و توسعه شهرهای خود گامی مؤثر برداریم. با کاشت و نگهداری از درختان، میراثی ماندگار برای نسل‌های آینده به جای می‌گذاریم، همان‌گونه که گذشتگان این وظیفه را برای ما انجام داده‌اند.

بنیان‌گذار روز درختکاری

نخستین‌بار، روز درختکاری توسط فردی آمریکایی به نام جی. استرلینگ مورتون (J. Sterling Morton) پایه‌گذاری شد. پس از آن، این رویداد طبیعت‌دوستانه مورد توجه سایر کشورها قرار گرفت و به تدریج در سراسر جهان گسترش یافت.

در این روز، رهبران و بزرگان هر منطقه تلاش می‌کنند تا مردم را به کاشت نهال ترغیب کنند، به‌ویژه در مکان‌هایی که شرایط مناسبی برای رشد گیاهان دارند. معمولاً این کار از باغچه‌های خانگی آغاز شده و تا پارک‌ها، جنگل‌ها و حتی میادین شهری ادامه می‌یابد. هر منطقه با توجه به شرایط اقلیمی و خاک خود، گونه‌های خاصی از درختان، از جمله درختان میوه و گل‌دار را برای کاشت انتخاب می‌کند.

نکته جالب این است که برخی کشورها، مانند چین، قوانین مشخصی برای این روز وضع کرده‌اند و شهروندان را موظف به رعایت آن می‌کنند. این امر نشان‌دهنده اهمیت ویژه‌ای است که این کشورها برای حفظ محیط زیست و توسعه فضای سبز قائل هستند.

فواید درختکاری

کاشتن هر نهال در زمین، یعنی رُستن دوباره و ایجاد تنفسی پاک برای شهر و مردمان آن. درختکاری برای طبیعت و انسان‌ها، فواید بسیار دارد که در ادامه، برخی از فواید آن را برمی‌شماریم:

تولید اکسیژن و پاکی هوا

درختان همچون ریه برای انسان عمل می‌کنند، گازهای سمی و معلق در فضا را به خود جذب می‌کنند و اکسیژن را به هوا بازمی‌گردانند. یک درخت بزرگ، سالانه نزدیک به بیست و سه کیلوگرم دی اکسید کربن جذب کرده و حدود دو هزار و هفتصد کیلوگرم اکسیژن را به هوا بازمی‌گردانند.

به طور میانگین می‌توان گفت هر درخت، اکسیژن مورد نیاز برای دو انسان را فراهم می‌کند. درختان با جذب دی اکسید کربن، مانع از گرم شدن کره‌ی زمین و بروز اثر گلخانه‌ای می‌شوند.

خنکی هوا، حفظ منابع آب و کاهش فرسایش خاک

شاخ و برگ‌های درختان از تابش مستقیم آفتاب به زمین جلوگیری می‌کند، باعث خنکی هوا در مناطق شهری و همچنین آب موجود در ریشه‌ی خود درخت تبخیر نمی‌شود، در فصول سرد سال این آب را ذخیره کرده و با آزاد کردن آن در روزهای خشک، رطوبت نسبی هوا را تعدیل می‌کند.

کاهش هزینه انرژی منازل

در فصل تابستان و با تابش مستقیم خورشید، سایه‌ی درختان 20/. از انرژی صرف شده برای سرمایش را کاهش می‌دهند. همچنین در فصل سرد سال، درختان بهترین سپر در مقابل باد هستند و مصرف انرژی را برای گرمایش کاهش می‌دهند. طبق یک برآورد با افزایش30 /0 پوشش گیاهی در مناطق سردسیر ، می‌توان تا ده درصد در کاهش انرژی صرفه جویی کرد.

رنگ و روح به شهر بخشیدن

درخت‌ها با سرسبزی خود در بهار، چند رنگی شدن خود در پاییز و شکوه خود در زمستان، به شهرهایی که در آن خانه‌های قدیمی رو به فراموشی‌اند و ساختمان‌های بلند و مدرن، رخ شهر را دست‌خوش تغییر کرده‌اند، می‌تواند جلای روح و نوازش چشم‌ها باشد.

زیستگاه پرندگان و حیوان‌ها

درختان با گونه‌های مختلف خود در دل جنگل‌ها، پناهگاه امنی برای بیش از 500 نوع حشره، پرنده، پستاندار و گونه‌های مختلف دیگر جانداران در دل طبیعت است. باید در حفظ و نگهداری درختان کوشا باشیم؛ چرا که زندگی دیگر موجودات زنده‌ی طبیعت، به حیات درخت وابسته است.

افزایش بهبود بیماران

مطابق تحقیق‌های علمی، رنگ سبز برای انسان آرامش بخش است و در مراکز درمانی از درختان و فضای سبز برای بهبود بیماران استفاده می‌کنند. در این روزها با توجه به رشد شهرنشینی و دور بودن از فضای سبز جنگل‌ها، فضای سبز مصنوعی برای حال خوب آدم‌ها در منزل و مراکز شهری استفاده می‌شود.

کاهش آلودگی صوتی

درختان نقش مهمی در کاهش آلودگی صوتی در کلان شهرها ایفا می‌کنند و از پخش شدن صداهای نابه‌هنجار در شهرها، تا حد ممکن کاهش می‌دهند.

منبع تولید میوه

بسیاری از درختان دانه دار، میوه می‌دهند و همان طور که می‌دانید، میوه‌ها منبع غنی از ویتامین برای انسان و مصرف دیگر موجودات زنده است.

منبع تولید چوب

چوب یکی از مواد اولیه برای تهیه‌ی بسیاری از اشیاء و وسایل برای زندگی است و منبع مهم برای تولید کاغذ. در این میان واقعیت تلخی در جریان است و آن قطع بسیاری از درختان برای تهیه کاغذ و دیگر وسایل است که از آن گریزی نیست.

طبق گزارش‌ها، برای تولید هر بسته‌ی ۵۰۰ برگه‌ای کاغذ، حدود ۶٪ از تنه‌ی یک درخت مصرف می‌شود. حال با در نظر گرفتن حجم گسترده‌ی مصرف کاغذ در سراسر جهان، می‌توان تصور کرد که چه تعداد درخت باید برای تأمین این نیاز قطع شود.

برای کاهش این اثر مخرب بر محیط‌ زیست، راهکارهایی مانند تفکیک و بازیافت کاغذهای باطله می‌تواند نقش مهمی در حفظ منابع طبیعی ایفا کند. استفاده از سطل‌های مخصوص بازیافت کاغذ نه‌ تنها به کاهش قطع درختان کمک می‌کند، بلکه موجب کاهش زباله و حفظ تعادل اکوسیستم خواهد شد. بیایید با این اقدام ساده، سهمی هرچند کوچک در پاسداری از طبیعت و آینده‌ی سبز زمین داشته باشیم.

سخن آخر

به یاد داشته باشیم که 15 اسفند هر سال با نام روز درختکاری، یادآوری این مهم است که نسبت به طبیعت و محیط پیرامون خود مسئول باشیم و اکسیژن و سرسبزی را به شهر و دیار خود هدیه کنیم.