علت درد ناحیه صورت

اصطلاح   درد ناحیه صورت یا Trigeminal neuralgia این گونه تعریف می‌شود که اگر عصب پنجم در جایی که از ساقچه مغز خارج می‌شود تحت فشار شریان یا وریدی باشد دردهایی در صورت ایجاد می‌کند. معمولا  این فشار شریان یا ورید به عصب پنجم بدون وجود ضایعه دیگری در آن ناحیه ایجاد می شود. حتی ممکن است به‌دنبال تومور مغزی به‌وجود آمده باشد. اما احتمال بروز حالت اول بیشتر است.

ناحیه درد ناشی از بیماری «Trigeminal neuralgia»

این بیماری اکثرا علایم یک‌طرفه دارد. این درد به صورت ناگهانی(درد تیز)  ایجاد و بین چندثانیه تا نهایتا  چند دقیقه طول کشیده و سپس برطرف می‌شود. به مرور زمان، طی چند سال، بیمار دردهای مکرری  را احساس می‌کند که علاوه بر علایم گذشته دردهای مقطعی(دقیقه‌ای و ثانیه‌ای) هم به این حالت اضافه می‌شوند. لازم به یادآوری است این دردها با عواملی چون مسواک زدن، غذا خوردن، دست زدن به صورت و  اصلاح صورت حتی صحبت کردن تحریک می‌شوند.

مبتلایان به Trigeminal neuralgia  به چه متخصصی مراجعه کنند؟

اگر درد در ناحیه فک و گونه باشد بیماران معمولا به دندانپزشک مراجعه می‌کنند و انتظار  دارند بهبود یابند و درد توسط دندانپزشک درمان شود ولی اگر بیماری بهبود نیافت به متخصصان داخلی یا جراح مغز و اعصاب مراجعه می‌کنند. در این حالت پزشک پس از دریافت شرح بیماری و انجام معاینات روی بیمار، بررسی می‌کند که آیا به Trigeminal neuralgia  مبتلا است؟ در این مرحله باید M.R.I انجام شود. در صورت عدم وجود ضایعه تومور یا ضایعه جانبی، بیمار نیاز به  درمان دارویی دارد. نکته مهم این است درد ناحیه صورت با مشخصاتی که گفته شد مربوط به بیماری اعصاب و روان نیست. طبق بررسی‌ها یک تا ۶ درصد مبتلایان به ام اس  دچار بیماری Trigeminal neuralgia هستند.

سن بروز بیماری Trigeminal neuralgia

Trigeminal neuralgia معمولا از ۴۰ سال به بعد  خود را نشان می‌دهد و مدت زمان بروز علایم بیماری تا مراجعه به متخصص  و جراح مغز و اعصاب معمولا حداقل یک تا ۱۵ سال طول می‌کشد. اما نکته حساس قضیه این است که در صورت مراجعه سریعتر بیمار به متخصص مغز و اعصاب  از هزینه‌های درمانی اضافی کاسته می ‌شود.

درمان Trigeminal neuralgia

۱/ جراحی: در صورت درمان دارویی، اکثر بیماران مدت زمانی بهبود پیدا می‌کنند. در صورتی که بیمار این دارو را تحمل نکند یا دارو جوابگو نباشد و عوارض جانبی داشته باشد وی کاندید درمان های غیردارویی می‌شود که یکی از بهترین گزینه‌ها عمل جراحی است. این عمل جراحی اگر توسط یک جراح ماهر انجام شود در بیهوشی کامل، مداخله رگ و عصب در ناحیه ساقچه مغز برطرف شده و پس از  جراحی کاملا درد رفع می‌شود.

۲/ پرتودرمانی: گامانآیف(پرتودرمانی) روش درمانی  دیگر بیماری است که در یک جلسه انجام می‌شود اما چندین ماه و سال طول می‌کشد که نتیجه دهد.

۳/ روش تزریقی: در روش درمان تزریقی، با تزریق مایعی در ناحیه عصب سه‌قلو  یا انجام عمل بالن در ناحیه عصب سه‌قلو به صورت تسکینی و مقطعی تا حدی علایم بیماری بهبود می‌یابند. این روش معمولا برای بیمارانی که نمی‌توان برای جراحی، آنها را بیهوش کرد انجام می‌شود.

مجله اینترنتی زندگی سالم/ دکتر محمد جواد میرزایان؛ بورد تخصصی جراحی مغز و اعصاب و عضو هیئت علمی دانشگاه هانوفر آلمان

لادن سلطانی