مشکلات موسیقی در ایران
هنرهای هفت گانه
شاید تا به امروز برای بسیاری از ما پیش آمده باشد که از خود پرسیده باشیم منظور از هنرهای هفتگانه کدام است؟
ترتیب و اولویت آن بر چه مبنا ومنطقی شکل گرفته است؟
اسامی هفت هنر به ترتیب
موسیقی
حرکات نمایشی
هنرهای ترسیمی
هنرهای تجسمی
ادبیات
تئاتر
در نهایت هنر هفتم یعنی سینما
این طبقهبندی بر اساس نوع و ساختار شکلگیری آن، اهمیتاش در زندگی شخصی و اجتماعی بشر و البته زمان شکلگیری و تبدیل آن به یک مهارت فراگیر، شکل گرفته و ساخته و پرداخته میشود. هرچند اختلاف سلیقه در مورد ترتیب و اولویت بندهای آن وجود دارد؛ یا گاه هنرهای هشتم و نهم نیز بر آن اضافه شده است؛ اما ترتیب عامهپسند و اصولی آن همانی است که در چند سطر قبل گفته شد. در این میان موسیقی و البته سینما جایگاه ویژهتر و محبوبتری میان طرفداران عاموخاص خود دارند و این محدود به ایران نمیشود. هنر موسیقی یکی از قدیمیترین هنرهای تاریخ بشریت است. نقاشیهای با ساز روی غارها، داستان نوا و غنای حضرت داوود، نی زدن چوپانان و نوای دف که شهره مراسم و آیینهاست، همه نشان از آن داردکه روح وجسم انسان با موسیقی عجین شده است. موسیقی بیان احساسات هنرمند است در قالب صدا و ساز؛ یعنی بهره بردن از هوش موسیقیایی که با مرارت و ممارست حاصل میشود و میتواند حال و هوای شنونده را کوک و گاه ناکوک کند.
گذشته از شرح و تعریف موسیقی به عنوان هنری اصیل، میتوان به عنوان تجارت جهانی نیز بدان نظر داشت. تجارت و سرمایهگذاری در زمینه موسیقی صنعتی امروزی و نوپا نیست؛ اما در ایران شرایط خاص و ویژهای دارد؛ متمایز از دیگر کشورها چون آمریکا و ژاپن که به عنوان سودآورترین کشورها در تجارت موسیقی رشد قابل توجهی در این صنعت بهدست آوردهاند. بد نیست در این بین گریزی هم به بازار موسیقی در ایران زده باشیم. بازار موسیقی یعنی بهره بردن از کنسرتها، آلبومها و هر آن چیزی که به این هنر مربوط شود. در ایران تولید و تهیه یک آلبوم، یک تا پنج سال طول میکشد و دارای هزینههای بسیاری است. انتخاب شعر، آهنگ، کسب مجوز از وزارت ارشاد و خواننده که میتواند یک فرد نه چندان شناخته شده یا برعکس باشد، همهوهمه ریسکهای تولید آلبوم است که حدود دویستوپنجاه تا سیصدمیلیون هزینه برمیدارد.
مشکلات موسیقی در انتخاب خواننده
انتخاب خواننده نقش بهسزایی در فروش یک اثر دارد؛ اما با همه این شرایط باز هم فروش منوط به شرایط محیطی و اجتماعی روز کشور است. از دیگر مشکلها، دانلودهای پی در پی از اینترنت و به اصطلاح خرید رایگان است که موجب نابودی و ورشکستگی تهیه کننده اثر خواهد شد؛ همچنین عدم وجود قانون کپیرایت، انتشار گسترده و بدون نظارت و… .
گذشته از این موضوع، وجود خوانندگان در ایران به دو بخش مجاز و غیرمجاز یا به اصطلاح زیرزمینی تقسیم میشود که پخش و انتشار آثار دسته دوم، به صورت غیرقانونی بوده که همین مشکلی بر مشکلهای عدیده بازار موسیقی میافزاید.
کنسرتها:
بخش دیگری از رونق بازار موسیقی هستند که برپایی آن شرایط ویژهای دارد. این امر میتواند تأثیر زیادی بر شناخته شدن خوانندگان کمتر آشنا و البته خود موسیقی تولیدی داشته باشد. در مجموع شرایط باید گفت که بازار موسیقی ایران بیمار است و در رنج! برای ترمیم و بهبود آن هم بایست فرهنگسازی کرد تا شاهد کپی غیرمجاز نباشیم؛ همچنین بروکراسی اداری را برای تولید آثار هنرمندانه و در چهارچوب قانون کمتر کرد؛ کنسرتهای بیشتری بر پا کرد؛ قانون کپی رایت را اعمال کرد و… . صنعت موسیقی در ایران با قدمت طولانی خود میتواند جذب سرمایهای برابر با منابع طبیعیمان تولید کند؛ به شرط آنکه نگاه ویژهتری به این هنر گرانبها داشته باشیم.
نویسنده : فاطمه زینلیان