چرا معلولین در مجلس نماینده ندارند؟ / چراهای قانون اساسی
چرا معلولین در مجلس نماینده ندارند؟ / چراهای قانون اساسی
چرا معلولین در مجلس نماینده ندارند؟ / چراهای قانون اساسی
قوه مقننه در ایران از دو رکن تشکیل شده است. 1- مجلس شورای اسلامی 2- شورای نگهبان. در این مقاله به بررسی ساختار و وظایف مجلس شورای اسلامی می پردازیم:
مجلس شورای اسلامی: مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که بطور مستقیم و با رای مخفی مردم انتخاب می شوند تشکیل می گردد.
در انتخاب مستقیم رای دهندگان بدون واسطه نمایندگان خود را انتخاب می کنند. منظور از مخفی بودن رای آن است که رای دهندگان آزادند نام هر کاندیدایی را که بخواهند در ورقه رای بنویسند و هیچ کس نمی تواند در مقام تجسس و بازرسی بر آید و از نوع رای آنها اطلاع یابد. انتخابات مجلس منطقه ای و بر اساس حوزه های جغرافیایی انجام می گیرد و احراز نمایندگی بر اساس اکثریت نسبی است.مجلس شورای اسلامی تعطیل بردار نیست برای این منظور انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دوره قبل بر گزار شود بطوری که کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد.
چرا معلولین در مجلس نماینده ندارند؟ / چراهای قانون اساسی
شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان:
در این زمینه در قانون اساسی چنین آمده است: شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان و کیفیت انتخابات را قانون معین خواهد کرد.
انتخابات مجلس منطقه ای و بر اساس حوزه های جغرافیایی انجام می گیرد و احراز نمایندگی بر اساس اکثریت نسبی است
الف) شرایط انتخاب کنندگان:
(1) تابعیت ایران
(2) شرط سن و عدم محجوریت: رای دهندگان باید بحدی از بلوغ و رشد رسیده باشد که بتواند با در نظر گرفتن مصالح جامعه رای دهد. در دوره اول مجلس- شرط سنی شانزده سال و در دوره های دوم و سوم پانزده سال تمام قرار داده شده بود.
ب) شرایط انتخاب شوندگان:
(1) التزام به احکام اسلام
(2) تابعیت ایران
(3) حد اقل سن 25 سال و حداکثر 75 سال
(4) عدم اشتهار به فساد و نادرستی
(5) اعتقاد به نظام جمهوری اسلامی و ابراز وفاداری به قانون اساسی آن
(6) سواد خواندن و نوشتن بحد کافی
(7) سلامتی جسمی لازم جهت ایفای وظایف نمایندگی
(8) جزو محرومین از داوطلبی نباشد.
چرا معلولین در مجلس نماینده ندارند؟ / چراهای قانون اساسی
(9) دارای مشاغلی نباشند که مانع کاندیداتوری آنان باشد. اینان به چند گروه تقسیم می شوند. مثل رئیس جمهور- مشاورین رئیس جمهور- اعضای شورای نگهبان- رئیس قوه قضاییه و…
افتتاح مجلس شورای اسلامی: پس از بر گزاری انتخابات جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دو سوم مجموع نمایندگان رسمیت می یابد. نمایندگان در نخستین جلسه مجلس بایستی در برابر قران مجید بخدا سوگند یاد می کنند که پاسدار حریم اسلام و نگاهبان دستاوردهای انقلاب اسلامی ملت ایران و مبانی جمهوری اسلامی باشند. نمایندگان اقلیت های مذهبی این سوگند را با ذکر کتاب آسمانی خود یاد خواهند کرد.
شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان و کیفیت انتخابات را قانون معین خواهد کرد
تشکیلات مجلس شورای اسلامی:
الف) هیات رئیسه: در اولین جلسه مجلس هیات رئیسه سنی تشکیل می شود. دو نفر از مسن ترین نمایندگان بعنوان منشی معین می شوند. وظایف هیات رئیسه سنی اداره جلسه افتتاحیه – انجام مراسم تحلیف و اجرای انتخابات هیات رئیسه موقت است. با گزینش هیات رئیسه موقت به اعتبار نامه نمایندگان رسیدگی و صحت و سقم انتخابات و صلاحیت منتخبین مورد بررسی واقع می شود. در صورتی که اعتبار نامه کسی مورد تصویب واقع نشود وی نماینده مجلس شناخته نمی شود و برای حوزه مربوطه انتخابات مجدد صورت می گیرد. با اتمام کار بر رسی اعتبار نامه نمایندگان هیات رئیسه دائمی تشکیل می شود که مرکب از رئیس – دو نایب رئیس- شش منشی و سه کار پرداز خواهد بود. کلیه امور اداری مجلس بر عهده هیات رئیسه و زیر نظر رئیس مجلس اداره می شود. رئیس قوه مقننه بر اساس قانون اساسی در شورای عالی امنیت ملی- شورای باز نگری قانون اساسی و شورای مقرر در اصل ۱۳۱ قانون اساسی عضویت دارد.
ب) کمیسیونهای مجلس شورای اسلامی: بمنظور بر رسی – اصلاح و تکمیل لوایح دولت و طرحهای قانونی که نمایندگان و یا شوراهای عالی استانها بر طبق اصول ۷۴ و ۱۰۲ قانون اساسی به مجلس می دهند و بمنظور تهیه طرحهای لازم و انجام وظایف دیگری که طبق قانون بر عهده مجلس گذاشته شده است کمیسیون هایی در مجلس تشکیل می گردد. تعداد و وظایف یا عناوین کمیسیون های دائمی که بر حسب وظایف وزرارت خانه ها و نهادهای رسمی کشور تشکیل می گردد .
ج) جلسات عمومی مجلس شورای اسلامی: جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دو سوم نمایندگان رسمیت می یابد و تصویب طرحها و لوایح طبق آیین نامه داخلی انجام می گیرد مگر در مواردی که در قانون اساسی نصاب خاصی تعیین شده باشد برای تصویب آیین نامه داخلی موافقت دو سم حاضران لازم است.
چرا معلولین در مجلس نماینده ندارند؟ / چراهای قانون اساسی
نویسنده : عقیل جهانبخش / نظریه پرداز و پژوهشگر