شایع ترین بیماری های مجاری ادرای
در صورتی که هنگام دفع ادرار در منطقه شکم درد احساس می کنید یا ادرار کردن دشواری دارید، ممکن است مشکلی در جریان ادرار داشته باشید. این مشکل زمانی رخ می دهد که مسیر ادرار به هر دلیلی مانند سنگ حالب مسدود یا بسته شود، که این موضوع باعث تغییر مسیر ادرار و آسیب به کلیه ها می شود.
انسداد مجاری ادراری یکی از مشکلات شایع در دستگاه ادراری است که معمولا به علت بسته شدن یا مسدود شدن بخشی از مجاری ادراری ایجاد می شود. در صورتی که مجاری ادراری به هر دلیلی بسته شوند، جریان ادرار به جای حرکت به سمت مثانه، به سمت عقب تغییر مسیر می دهد و ممکن است باعث آسیب به کلیه ها شود.
این مشکل نه تنها بر روی افراد بالغ تأثیر می گذارد بلکه ممکن است بر جنین در دوران بارداری نیز تاثیرگذار باشد. عوارض این مسئله می تواند از شدت خفیف (مانند درد، تب و عفونت) تا شدت بالا (از دست دادن کارایی کلیه، سپسیس و حتی مرگ) متفاوت باشد. در هر صورت، لازم است فرد مراقبت های پزشکی لازم را دریافت کند.
علت انسداد مجاری ادراری چیست؟
به دلایل گوناگونی انسداد در مجاری ادرار اتفاق می افتد. این انسداد ممکن است موقت یا دائمی باشد و به سرعت یا به آرامی رخ دهد. عوامل شایعی که باعث این انسداد می شوند، عبارتند از:
حالب دوم (دونمادار)
یکی از بیماری های رایجی که باعث تشکیل دو حالب در یک کلیه می شود، حالب دوم است. این وضعیت ممکن است به صورت کامل یا جزئی رخ دهد. اگر هر یک از حالب ها به‌طور صحیح کار نکنند، ادرار به کلیه بازمی گردد و موجب آسیب می شود.
یورتروسل
هنگامی که حالب بسیار باریک باشد و جریان ادرار به طور کامل صورت نگیرد، ممکن است یک برآمدگی کوچک در حالب به نام یورتروسل شکل گیرد. این برآمدگی موجب مسدود شدن مجاری ادراری می شود و ادرار را به سمت کلیه بازمی گرداند. این اتفاق معمولا در نزدیکی مثانه می افتد.
انسداد در نقاط اتصال حالب به کلیه یا مثانه
این نوع انسداد باعث مختل شدن جریان ادرار می شود. انسداد در نقاط اتصال حالب به کلیه یعنی در نقطه اتصال حالب لگنی، می تواند منجر به تورم کلیه و در نهایت از دست دادن عملکرد آن شود. این نوع انسداد ممکن است مادرزادی باشد یا در دوران کودکی به دلیل آسیب، زخم یا در موارد نادر به دلیل تومور ایجاد شود. اگر انسداد در نقاط اتصال حالب و مثانه باشد، ممکن است باعث بازگشت ادرار به کلیه ها شود.
فیبروز خلفی صفاقی
در این اختلال نادر، بافت فیبری در ناحیه پشت شکم رشد می کند. این بافت فیبری به دلایل مختلفی ایجاد می شود، از جمله تومورهای سرطانی یا برخی داروهای میگرن. این بافت فیبری می تواند مجاری ادراری را مسدود کرده و باعث بازگشت ادرار به کلیه ها شود.
به علاوه، عوامل دیگری همچون تورم طولانی مدت دیوار حالب ناشی از بیماری هایی مانند سل یا عفونت انگلی به نام شیستوزومیازیس، سنگ کلیه، تومورهای سرطانی و غیرسرطانی، اختلالات سیستم عصبی، داروهای نوروژنیک، بزرگ شدن پروستات، بارداری، رشد بافت داخلی مانند اندومتریوز در زنان، بافت اسکار یا کیست در ناحیه شکم، آسیب یا شکستگی لگن، بیماری های گوارشی، سنگ مثانه، لخته شدن خون و عفونت ادراری نیز می توانند باعث انسداد مجاری ادرار شوند.
علائم انسداد مجاری ادراری چیست؟
فردی که به انسداد مجاری ادرار مبتلاست ممکن است در بخشی از بدنش، احساس درد کند، مثلا در یک طرف یا هر دو طرف بدن و حتی در قسمت میانی شکم. محل و شدت درد ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد و این وابسته به آن است که کدام کلیه یا کلیه ها درگیر هستند. گاهی اوقات بیمار هیچ دردی احساس نمی کند.
علائم متداول انسداد مجاری ادراری شامل تب، تهوع و استفراغ است. هنگامی که ادرار به سمت عقب و به سمت کلیه جریان می یابد، ممکن است در ناحیه کلیه ها تورم یا حساسیت احساس شود.
تغییر در الگوی ادراری نیز می تواند نشانه انسداد حالب باشد. علایم دیگر شامل:
- فشار خون بالا
- مشکل در دفع ادرار
- دفع ادرار به میزان کم
- ادرار شبانه
- عفونت دستگاه ادراری
- همیشه احساس می کنید مثانه خالی نیست.
- کاهش خروجی ادرار (در صورتی که فقط یک کلیه مسدود باشد، حجم ادرار دفعی کاهش می یابد، اما اگر هر دو کلیه مسدود شود، خروجی ادرار بسیار کم می شود)
- وجود خون در ادرار
روش های درمانی انسداد مجاری ادراری
روش های درمان انسداد مجاری ادرار بسته به علت آن متفاوت است. برای مثال، در صورتی که انسداد به دلیل عفونت ادراری ایجاد شده باشد، ممکن است کافی باشد یک کاتتر از مثانه عبور کند. همچنین، در صورتی که بزرگی پروستات عامل اصلی انسداد باشد، ممکن است دارو به عنوان راه حل مناسبی برای از بین بردن این مشکل مورد استفاده قرار گیرد. انواع مختلف روش های درمانی انسداد حالب شامل موارد زیر می شوند:
- نفروستومی: در این روش، پزشکان یک سوراخ به نام نفروستومی در پوست نزدیک کلیه ایجاد می کنند و سپس یک اسکوپ را وارد این سوراخ می کنند تا ادرار را مستقیما از کلیه تخلیه کنند.
- جراحی: در صورت لزوم، جراحی می تواند راه حلی برای درمان انسداد مجاری ادرار باشد. انواع مختلفی از جراحی برای رفع انسداد وجود دارد، شامل جراحی آندوسکوپی، جراحی لاپاروسکوپی و جراحی باز. این روش ها بستگی به نوع و مکان انسداد دارند و می توانند بهبودی قابل توجهی را برای بیمار به ارمغان آورند.
- قرار دادن استنت یا لوله: در صورتی که انسداد در ناحیه کلیه یا حالب وجود داشته باشد، امکان قرار دادن یک لوله یا استنت در حالب بین مثانه و کلیه وجود دارد تا به جریان ادرار کمک شود. این لوله باعث تسکین و رفع موقت انسداد می شود و ممکن است بعداً نیاز به روش های دیگری برای رفع کامل انسداد باشد.
- گذاشتن کاتتر در کلیه: کاتتر را برای این منظور در کلیه می گذارند که مجاری ادراری را به یک کیسه تخلیه خارجی وصل کند. این نوع کاتترها بسته به شرایط مختلفی بکار می روند، از جمله کاتترهای ساکن، کاتترهای خارجی و کاتترهای متناوب.
تولید محتوای این رپورتاژ توسط مجله اینترنتی زندگی سالم صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست
